پانل متابولیک پایه (BMP) | Basic Metabolic Panel | پنل بیوشیمی | بیوشیمی 7

پانل متابولیک پایه (BMP) آزمایشی است که شامل هشت اندازه گیری مختلف است. این آزمایش اطلاعاتی در مورد مصرف انرژی بدن شما، که به عنوان متابولیسم شناخته می شود، نشان می دهد.پانل متابولیک پایه می تواند برای ارزیابی عملکرد کلیه و همچنین قند خون، تعادل اسید و باز و سطح مایعات و الکترولیت ها مورد استفاده قرار گیرد.

اسامی دیگر:

• BMP
• پنل بیوشیمی
• غربالگری بیوشیمی
• بیوشیمی 7

هدف از انجام پانل متابولیک پایه (BMP) چیست؟

پانل متابولیک پایه معمولاً شامل هشت آزمایش جداگانه است. بسته به شرایط، پانل متابولیک پایه می تواند برای غربالگری پزشکی، تشخیص یا مانیتورینگ درمان استفاده شود.

    غربالگری: روشی برای یافتن مشکلات سلامتی قبل از بروز علائم است. پزشک ممکن است پانل متابولیک پایه را به عنوان یک آزمایش غربالگری در طول معاینات منظم درخواست کند تا بتواند نگرانی های احتمالی در زمینه سلامت را تشخیص دهد.

    تشخیص: فرآیند یافتن علت پس از آشکار شدن علائم یا نشانه های یک مشکل سلامتی است. پانل متابولیک پایه جزئیاتی در مورد جنبه های مختلف نحوه عملکرد بدن ارائه می دهد ، که باعث می شود در روند تشخیص برای طیف وسیعی از علائم و شرایط پزشکی مفید باشد.

    مانیتورینگ: شامل آزمایش های است که بررسی می کند چگونه وضعیت شما در طول زمان یا در پاسخ به درمان تغییر می کند.

نمونه مورد نیاز برای پانل متابولیک پایه (BMP):

• نوع نمونه: سرم
• ظرف/لوله: درب  قرمز ژل دار
• حجم نمونه: 0/5 میلی لیتر

شرح روش انجام آزمایش های پانل متابولیک پایه (BMP):

سدیم، پتاسیم، کلرید:

الکترود انتخابی یون (ISE) (پتانسیومتری غیر مستقیم). ماژول ISE اندازه گیری غیرمستقیم نیروی الکتروموتور (EMF) را انجام می دهد. ماژول ISE تفاوت EMF بین یک الکترود انتخابی یونی و یک الکترود مرجع را اندازه گیری می کند. EMF الکترود انتخابی یون به غلظت یون نمونه بستگی دارد. EMF الکترود مرجع ثابت است. یک مدار محاسبه الکترونیکی EMF نمونه را به غلظت یون نمونه تبدیل می کند.

بی کربنات:

بی کربنات (-HCO3) با فسفوئنول پیرووات (PEP) در حضور فسفونول پیروات کربوکسیلاز (PEPC) واکنش داده و اگزالواستات و فسفات تولید می کند. اگزالواستات تولید شده با NADH در حضور مالات دهیدروژناز (MDH) برای تولید مالات و NAD جفت می شود. مصرف NADH باعث کاهش جذب می شود و در محدوده فرابنفش 320 تا 400 نانومتر کنترل می شود. سرعت تغییر به طور مستقیم با غلظت بی کربنات متناسب است.

شکاف آنیونی (کلراید):

 یک نتیجه محاسباتی است. از رابطه زیر برای محاسبه شکاف آنیونی (A gap) استفاده می شود:

شکاف آنیونی = Na – (Cl + HCO3)

نیتروژن اوره خون:

این یک روش سنجش ماوراء بنفش جنبشی است، که در آن اوره آز، اوره را برای تشکیل آمونیاک و CO2 می شکند. آمونیاک تشکیل شده سپس با a-ketoglutarate و NADH در حضور اوره آز/گلوتامات دهیدروژناز (GLDH) واکنش می دهد تا گلوتامات و NAD تولید کند. کاهش جذب، به دلیل مصرف NADH، به صورت سینتیکی اندازه‌گیری می‌شود و متناسب با مقدار اوره در نمونه است.

کراتینین:

این روش آنزیمی مبتنی بر تبدیل کراتینین با کمک کراتینیناز، کراتیناز و سارکوزین اکسیداز به گلیسین، فرمالدئید و پراکسید هیدروژن است. کاتالیز شده توسط پراکسیداز، پراکسید هیدروژن آزاد شده با 4-آمینوفنازون و HTIB واکنش داده و کروموژن کینون ایمین تشکیل می دهد. شدت رنگ کروموژن کینون ایمین تشکیل شده به طور مستقیم با غلظت کراتینین در مخلوط واکنش متناسب است.

کلسیم:

یون های کلسیم با nitro-5′-methyl-BAPTA (N-5-M-BAPTA) تحت شرایط قلیایی واکنش داده و یک کمپلکس تشکیل می دهند. این کمپلکس در مرحله دوم با EDTA واکنش نشان می دهد. تغییر در جذب مستقیماً با غلظت کلسیم متناسب است و به صورت فتومتریک اندازه‌گیری می‌شود.

گلوکز:

گلوکز در سرم، در حضور هگزوکیناز، به گلوکز-6-فسفات (G-6-P) تبدیل می شود. در حضور NADP، اکسیدهای G-6-P به گلوکونات-6-فسفات و NADPH تبدیل می شود. سرعت تشکیل NADPH به طور مستقیم با غلظت گلوکز در سرم متناسب است و به روش فتومتریک اندازه گیری می شود.

آزمایش پانل متابولیک پایه (BMP) چه چیزی را اندازه گیری می کند؟

معمولاً ، هشت آزمایش مجزا در پانل متابولیک پایه گنجانده شده است:

• گلوکز (Glucose): نوعی قند است که به عنوان انرژی برای بدن و مغز عمل می کند. سطوح بالای گلوکز می تواند نشانه ای از مشکلات متابولیک مانند دیابت باشد.

• کلسیم (Ca): یک ماده معدنی است که برای سلامت استخوان ها و ماهیچه ها ضروری است. همچنین برای سیستم های قلبی عروقی و عصبی بسیار مهم است. بنابراین، بدن سطح کلسیم خون شما را با دقت تنظیم می کند. بیشتر کلسیم از غذاها و نوشیدنی هایی که مصرف می کنید تامین می شود. سپس توسط روده جذب شده و در استخوان ها ذخیره می شود.

• سدیم (Na): یکی از چندین الکترولیت در بدن است. الکترولیت ها مواد معدنی هستند که در حفظ سطح مناسب مایعات ، عملکرد ماهیچه ها و اعصاب و تعادل اسید و باز نقش اساسی دارند. کلیه ها به کنترل سطح سدیم کمک می کنند و بیشتر سدیم دریافتی از رژیم غذایی شما تامین می شود.

• پتاسیم (K): یک الکترولیت است که از طریق رژیم غذایی شما به دست می آید. این در سراسر بدن وجود دارد و برای فرایندهای مختلف بدن اساسی است.

• بی کربنات (-HCO3): یک الکترولیت است که به اندازه گیری سطح دی اکسید کربن (CO2) در خون کمک می کند. آزمایش بی کربنات به شناسایی یا پایش عدم تعادل الکترولیت یا عدم تعادل اسید و باز (pH) کمک می کند.

• کلرید (-Cl): یک الکترولیت است که با پتاسیم، سدیم و بی کربنات کار می کند تا آب، الکترولیت و اسید-باز مناسب را در بدن تسهیل کند.

• نیتروژن اوره خون (BUN): اندازه گیری میزان نیتروژن اوره، محصول تجزیه پروتئین، در خون است و برای ارزیابی سلامت کلیه ها کاربرد دارد.

• کراتینین (Cr): یک ماده زائد است که توسط فعالیت طبیعی ماهیچه ها ایجاد می شود و برای ارزیابی سلامت کلیه ها اندازه گیری می شود.

چه زمانی باید آزمایش پانل متابولیک پایه (BMP) انجام شود؟

شرایط زیادی وجود دارد که در آن ممکن است یک پانل متابولیک پایه درخواست شود. هنگامی که پزشک مشکوک است که ممکن است مشکلی در تأثیر بر کلیه ها، تعادل الکترولیت ها یا تعادل اسید و باز داشته باشید، می توان از آن برای تشخیص استفاده کرد. از آنجایی که شامل هشت آزمایش مختلف است، پانل متابولیک اولیه می تواند برای علائم عمومی مانند خستگی، گیجی، استفراغ طولانی مدت یا مشکلات تنفسی مفید باشد.

در صورت بستری شدن در اورژانس، ممکن است پانل متابولیک پایه درخواست شود.

برخی از پزشکان در چک آپ های شما پانل متابولیک پایه را درخواست می کنند، اما این استفاده استاندارد از این آزمایش نیست. هیچ دستورالعملی وجود ندارد که BMP را برای غربالگری توصیه کند، زیرا تا به امروز، هیچ مطالعه پزشکی نشان نداده است که مزایای استفاده از پانل متابولیک پایه در این روش بیشتر از معایب احتمالی مانند ایجاد روش ها و هزینه های غیر ضروری است.

نتایج آزمایش پانل متابولیک پایه:

برای نشان دادن چگونگی تنوع در محدوده های مرجع، جدول زیر محدوده های متداول ذکر شده در کتابخانه ملی پزشکی A.D.A.M را فهرست می کند:

تفسیر نتایج آزمایش شما فراتر از این است که فقط در مورد طبیعی یا غیر طبیعی بودن سطح خود بدانید. برای نتایج غیرطبیعی، پزشک شما بررسی می کند که چقدر خارج از محدوده مرجع قرار می گیرند. آنها تاریخچه سلامتی و سلامتی فعلی شما را در نظر می گیرند و ممکن است به دنبال الگوهایی باشند که در آن سطوح غیرطبیعی هستند تا بتوانند محتمل ترین علت را شناسایی کرده یا تعیین کنند که آیا نیاز به انجام آزمایش های بعدی است یا خیر.

آیا به آزمایش های بعدی نیاز می شود؟

اگر در آزمایش پانل متابولیک پایه نتیجه غیرطبیعی دارید ، ممکن است نیاز به آزمایش پیگیری داشته باشید. نوع پیگیری به نتایج آزمایش خاص و وضعیت سلامتی شما بستگی دارد. در برخی موارد، یک پانل متابولیک پایه مکرر می تواند میزان طبیعی شدن سطح آزمایش های خارج از محدوده شما را در طول زمان کنترل کند. در موارد دیگر، سایر آزمایش ها یا بررسی های تصویربرداری می تواند برای تشخیص علت نتیجه غیرطبیعی مناسب باشد.

پانل متابولیک پایه چه تفاوتی با پانل متابولیک جامع دارد؟

پانل متابولیک جامع (CMP) شامل هر هشت اندازه گیری در پانل متابولیک پایه است و شش مورد دیگر را نیز اضافه می کند. به این ترتیب، CMP یک پانل گسترده تر است و اندازه گیری های اضافی آن اجزای کلیدی پانل کبدی می باشد.

جدول زیر مقایسه اجزای معمول صفحات متابولیک پایه و جامع را ارائه می دهد:

مطالب مرتبط در متااورگانون:

• Glucose Testing
• آزمایش کلسیم (Calcium test)
• آزمایش سدیم (Na)
• آزمایش پتاسیم (+K)
• آزمایش بی کربنات
• تست کلرید عرق (Sweat Chloride)
• Blood Urea Nitrogen (BUN)
• آزمایش های پانل کلیه(Renal Panel)

در جای دیگر وب:

• National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases: Kidney Disease
• CDC: Diabetes
• National Library of Medicine: Fluid and Electrolyte Balance