آزمایش های پانل کلیه | پنل عملکرد کلیه | Renal Panel

دکتر فرزاد باباخانی
آخرین بروزرسانی
17 آبان 1402
آخرین بروزرسانی
17 آبان 1402
آزمایش های پانل کلیه | پنل عملکرد کلیه | Renal Panel

آزمایش های پانل کلیه گروهی از آزمایش ها است که ممکن است با هم برای ارزیابی عملکرد کلیه ها انجام شود. این آزمایش ها مقدار مواد مختلف از جمله چندین ماده معدنی، الکترولیت ها، پروتئین ها و گلوکز (قند) را در خون اندازه گیری می کند تا وضعیت فعلی کلیه ها را مشخص کند.

اسامی دیگر:

  • Kidney Panel Test
  • Renal Function Panel
  • Kidney Function Panel

چرا آزمایش های پانل کلیه درخواست می شود؟

  • به تشخیص و مدیریت شرایط موثر بر عملکرد کلیه کمک می کند
  • غربالگری سلامت عمومی
  • غربالگری بیماران در معرض خطر ابتلا به بیماری کلیوی
  • مدیریت بیماران مبتلا به بیماری کلیوی شناخته شده

چه زمانی آزمایش های پانل کلیه بایستی انجام شود؟

  1. هنگامی که علائم و نشانه هایی دارید که ممکن است بر عملکرد کلیه تأثیر بگذارد.
  2. زمانی که برای بیماری کلیوی تحت درمان هستید
  3. هنگامی که عوامل خطر خاصی برای بیماری کلیوی دارید، مانند فشار خون بالا یا دیابت.

نمونه مورد نیاز برای آزمایش های پانل کلیه:

  • ظرف/لوله: لوله با درب قرمز یا زرد(ترجیحا همراه با ژل جداکننده)
  • نوع نمونه: سرم
  • حجم نمونه: 2 میلی لیتر
لوله لخته(Clot Activator1)

لوله های مورد استفاده برای پانل آزمایش های کلیه

روش های مختلف جمع آوری نمونه های آزمایشگاه

روش های مختلف جمع آوری نمونه های آزمایشگاه

لوله های آزمایش و ضد انعقادها (Test tubes and Anticoagulants)

لوله های آزمایش و ضد انعقادها (Test tubes and Anticoagulants)

ذخیره سازی نمونه های آزمایشگاهی

ذخیره سازی نمونه های آزمایشگاهی

نام روش انجام آزمایش های پانل کلیه:

  • K,NA,CL: پتانسیومتری، الکترود غیرمستقیم انتخابی یونی
  • -HCO3: فتومتریک، آنزیمی
  • Anion GAP: سدیم (بی کربنات + کلرید)
  • BUN: فتومتریک، اوره آز
  • Cr: سنجش رنگ سنجی آنزیمی
  • Ca: فتومتریک، 5-nitro-5′-methyl-BAPTA
  • GLU: فتومتریک/هگزوکیناز
  • Alb: فتومتریک، برومکرزول سبز
  • Phos: فتومتریک، مولیبدات آمونیوم

شرح روش

سدیم، پتاسیم و کلر (K،NA،CL):

الکترود انتخابی یون (ISE) (پتانسیومتری غیر مستقیم). ماژول ISE اندازه گیری غیرمستقیم نیروی الکتروموتور (EMF) را انجام می دهد. ماژول ISE تفاوت EMF بین یک ISE و یک الکترود مرجع را اندازه گیری می کند. EMF ISE به غلظت یون نمونه بستگی دارد. EMF الکترود مرجع ثابت است. یک مدار محاسبه الکترونیکی EMF نمونه را به غلظت یون نمونه تبدیل می کند.

الکترود انتخابی یون (ISE)

الکترود انتخابی یون (ISE)

بی کربنات (-HCO3):

این یک واکنش سرعت فتومتریک است. بی کربنات (-HCO3) با فسفوئنول پیرووات (PEP) در حضور فسفونول پیروات کربوکسیلاز (PEPC) واکنش می دهد و اگزالواستات و فسفات تولید می کند. اگزالواستات تولید شده با NADH در حضور مالات دهیدروژناز (MDH) برای تولید مالات و NAD جفت می شود. مصرف NADH باعث کاهش جذب می شود و در محدوده 320 تا 400 نانومتر کنترل می شود. سرعت تغییر به طور مستقیم با غلظت بی کربنات متناسب است.

اندازه-گیری-مقدار-HCO3-

اندازه گیری مقدار -HCO3

Anion GAP (شکاف آنیونی):

این نتیجه محاسباتی است. از رابطه زیر برای محاسبه شکاف آنیونی (Anion Gap) استفاده می شود:

شکاف آنیونی = Na – (Cl + HCO3)

نیتروژن اوره خون (BUN):

این یک سنجش ماوراء بنفش جنبشی است که در آن اوره آز، اوره را برای تشکیل آمونیاک و CO2 می شکافد. آمونیاک تشکیل شده سپس با a-ketoglutarate و NADH در حضور اوره آز/گلوتامات دهیدروژناز (GLDH) واکنش داده و گلوتامات و NAD تولید می کند. کاهش جذب، به دلیل مصرف NADH، به صورت سینتیکی اندازه‌گیری می‌شود و متناسب با مقدار اوره در نمونه است.

اندازه گیری BUN

اندازه گیری BUN

کراتینین (Cr):

این روش آنزیمی مبتنی بر تبدیل کراتینین با کمک کراتینیناز، کراتیناز و سارکوزین اکسیداز به گلیسین، فرمالدئید و پراکسید هیدروژن است. کاتالیز انجام شده توسط پراکسیداز، پراکسید هیدروژن آزاد شده با 4-آمینوفنازون و هیدروکسی (توسیلوکسی) یدوبنزن (HTIB) واکنش داده و کروموژن کینون ایمین تشکیل می دهد. شدت رنگ کروموژن کینون ایمین تشکیل شده به طور مستقیم با غلظت کراتینین در مخلوط واکنش متناسب است.

اندازه گیری کراتینین

اندازه-گیری مقدار کراتینین

کلسیم (Ca):

یون های کلسیم با 5-nitro-5′-methyl-BAPTA (NM-BAPTA) تحت شرایط قلیایی واکنش داده و یک کمپلکس تشکیل می دهند. این کمپلکس در مرحله دوم با EDTA واکنش نشان می دهد. تغییر در جذب مستقیماً با غلظت کلسیم متناسب است و به صورت فتومتریک اندازه‌گیری می‌شود.

گلوکز (Glu):

گلوکز در سرم، در حضور هگزوکیناز، به گلوکز-6-فسفات (G6P) تبدیل می شود. گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز (G6PDH)، در حضور NADP، اکسیدهای G6P به گلوکونات 6 فسفات و NADPH. سرعت تشکیل NADPH به طور مستقیم با غلظت گلوکز در سرم متناسب است و به روش فتومتریک اندازه گیری می شود.

اندازه گیری گلوکز

اندازه گیری گلوکز به روش هگزوزکیناز

آلبومین (Alb):

رنگ برمکرزول سبز (BCG) در یک بافر اسیدی به سرم اضافه می شود. شدت رنگ مجموعه آلبومین-BCG سبز آبی به طور مستقیم با غلظت آلبومین متناسب است و به صورت فتومتریک تعیین می شود.

واکنش اندازه گیری آلبومین با روش رنگ برمکرزول سبز

واکنش اندازه گیری آلبومین با روش رنگ برمکرزول سبز

فسفر (Phos):

این روش بر اساس واکنش فسفات با مولیبدات آمونیوم برای تشکیل فسفومولیبدات آمونیوم (بدون احیا) است. افزودن یک شتاب دهنده باعث افزایش سرعت واکنش می شود. خالی کردن نمونه نتایج دقیق تری به همراه دارد.

آمادگی قبل از انجام آزمایش های پانل کلیه:

ممکن است از شما خواسته شود که 8 تا 12 ساعت (بدون غذا، فقط آب) ناشتا باشید.

چه چیزی در آزمایش های پانل کلیه مورد بررسی قرار می گیرد؟

آزمایش های پانل کلیه(Renal Panel)، گروهی از آزمایش ها است که ممکن است با هم برای ارزیابی عملکرد کلیه (کلیه) انجام شود. آزمایش های پانل کلیه، مقدار مواد مختلف از جمله چندین ماده معدنی، الکترولیت ها، پروتئین ها و گلوکز (قند) را در خون اندازه گیری می کند تا وضعیت فعلی کلیه ها را مشخص کند.

کلیه ها یک جفت اندام لوبیایی شکل هستند که در پایین قفسه سینه در سمت راست و چپ پشت قرار دارند. آنها به طور معمول حدود 170 لیتر خون در روز را فیلتر می کنند و مواد زائدی را که از متابولیسم (تجزیه) غذا و فعالیت طبیعی سلول ها تشکیل می شوند، حذف می کنند. کلیه ها ادرار را تشکیل می دهند تا آب اضافی را همراه با این مواد زائد که از خون خارج می شوند از بدن خارج کنند.

کلیهاگر کلیه ها به درستی کار نکنند، مواد زائد می توانند در خون انباشته شوند و مقدار مایعات می تواند به سطوح خطرناکی افزایش یابد و باعث آسیب به بدن یا یک وضعیت بالقوه تهدید کننده زندگی شود. شرایط و بیماری های متعددی می تواند منجر به آسیب به کلیه ها شود. شایع ترین علل و عوامل خطر اصلی بیماری های کلیوی دیابت و فشار خون هستند.

آزمایش‌های فردی موجود در آزمایش های پانل کلیه می‌تواند بسته به آزمایشگاه متفاوت باشد، اما آزمایش‌هایی که معمولاً انجام می‌شوند عبارتند از:

آزمایش های پانل کلیه:

الکترولیت ها – مواد شیمیایی با بار الکتریکی که برای فرآیندهای طبیعی بدن، مانند عملکرد عصب و عضله، حیاتی هستند. از جمله، آنها به تنظیم میزان مایعات در بدن و حفظ تعادل اسید و باز کمک می کنند. الکترولیت ها عبارتند از:

  • سدیم
  • پتاسیم
  • کلرید
  • بی کربنات (CO2)

مواد معدنی

  • فسفر – یک ماده معدنی که برای تولید انرژی، عملکرد ماهیچه ها و اعصاب و رشد استخوان حیاتی است. همچنین نقش مهمی به عنوان یک بافر دارد و به حفظ تعادل اسید و باز بدن کمک می کند.
  • کلسیم – یکی از مهمترین مواد معدنی در بدن؛ برای عملکرد صحیح ماهیچه ها، اعصاب و قلب ضروری است و در لخته شدن خون و تشکیل استخوان ها ضروری است.

پروتئین

  • آلبومین – پروتئینی که حدود 60 درصد پروتئین خون را تشکیل می دهد و نقش های زیادی مانند جلوگیری از نشت مایعات از رگ های خونی و انتقال هورمون ها، ویتامین ها، داروها و یون هایی مانند کلسیم در سراسر بدن دارد.

مواد زائد

  • اوره – اوره یک محصول زائد حاوی نیتروژن است که از متابولیسم پروتئین تشکیل می شود. توسط کبد وارد خون می شود و به کلیه ها منتقل می شود و در آنجا از خون تصفیه شده و از طریق ادرار دفع می شود.
  • کراتینین – یکی دیگر از مواد زائد که توسط ماهیچه های بدن تولید می شود. تقریبا تمام کراتینین توسط کلیه ها دفع می شود.

قند

  • گلوکز – منبع انرژی برای بدن؛ باید یک منبع ثابت برای استفاده در دسترس باشد و سطح نسبتاً ثابتی از گلوکز در خون حفظ شود.
  • HbA1c – نشانگر بلندمدت سطح قند است، به ویژه برای تعیین اینکه آیا دیابت وجود دارد و اگر وجود دارد، چقدر خوب کنترل می شود مفید است.

دو مقدار محاسبه شده نیز ممکن است با پانل کلیوی گزارش شود:

  • تخمین نرخ فیلتراسیون گلومرولی (eGFR) – تخمین محاسبه شده از نرخ واقعی فیلتراسیون گلومرولی (GFR، مقدار خون فیلتر شده توسط گلومرول ها در کلیه ها در دقیقه) که از غلظت کراتینین در خون به دست می آید. این فرمول سن، جنسیت (جنس) و گاهی قد و وزن فرد را در نظر می گیرد.
  • شکاف آنیون – شکاف آنیون (AG یا AGAP) مقداری است که با استفاده از نتایج یک پانل الکترولیت محاسبه می شود. تفاوت بین ذرات الکتریکی اندازه گیری شده و اندازه گیری نشده (یون ها یا الکترولیت ها) در قسمت مایع خون را ارزیابی می کند.

آزمایش های ادرار

تست های آزمایشگاهی دیگری نیز وجود دارد که می تواند برای ارزیابی عملکرد کلیه استفاده شود، از جمله آزمایش ادرار، پروتئین ادرار یا کلیرانس کراتینین. برای افراد مبتلا به دیابت یا فشار خون بالا (فشار خون)، آزمایش آلبومین ادرار (میکروآلبومین) که مقادیر کمی نشت آلبومین از خون به ادرار را اندازه‌گیری می‌کند، نیز ممکن است برای تشخیص آسیب زودهنگام کلیه استفاده شود. وقتی آلبومین و کراتینین هر دو در یک نمونه ادرار تصادفی اندازه گیری می شوند، نسبت آلبومین به کراتینین (ACR) را می توان محاسبه کرد. این ممکن است برای تعیین دقیق تر میزان آلبومین از کلیه ها به ادرار انجام شود.

محدوده مرجع آزمایش های پانل کلیه:

محدوده های مرجع آزمایش های پانل کلیه:

آزمایشکتابخانه ملی پزشکی A.D.A.M. محدوده مرجع دایره المعارف پزشکیمحدوده مرجع هیئت پزشکی داخلی آمریکاواحد اندازه گیری
Glucose70-10070-99mg/dL
Phosphorous2.8 تا 4.53 تا 4.5mg/dL
Calcium8.5 تا 10.28.6 تا 10.2mg/dL
Potassium 3.7 تا 4.53.5 تا 5.0mmol/L یا mEq/L
Sodium135 تا 145136 تا 145mmol/L یا mEq/L
Chloride96 تا 10698 تا 106 mmol/L یا mEq/L
Bicarbonate 23 تا 2923 تا 28mmol/L یا mEq/L
Albumin3.4 تا 5.43.5 تا 5.5 g/dL
Creatinine0.6 تا 1.3آقایان: 0.7 تا 1.3
خانم ها: 0.5 تا 1.1
mg/dL
Blood Urea Nitrogen (BUN)6 تا 208 تا 20mg/dL

مطلب پیشنهادی: مقادیر بحرانی در آزمایشگاه های تشخیص طبی

توجه : واحد تست و محدوده نرمال تست وابسته به روش و کیت انجام دهنده تست می باشد و از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر ممکن است متغیر باشد.

سوالات متداول

چگونه از نتایج آزمایش های پانل کلیه استفاده می شود؟

آزمایش های پانل کلیه ممکن است برای ارزیابی عملکرد کلیه، کمک به تشخیص اختلالات مرتبط با کلیه، غربالگری افرادی که ممکن است در معرض خطر ابتلا به بیماری کلیوی باشند یا برای مانیتور فردی که بیماری کلیوی در آنها تشخیص داده شده است، استفاده شود.

چه زمانی آزمایش های پانل کلیه درخواست می شود؟

زمانی که فردی دارای عوامل خطرساز برای اختلال عملکرد کلیه مانند فشار خون بالا (فشار خون بالا)، دیابت، بیماری قلبی عروقی، چاقی، کلسترول بالا، یا سابقه خانوادگی بیماری کلیوی باشد، یک متخصص ممکن است درخواست آزمایش های پانل کلیه بدهد.

هنگامی که فردی علائم و نشانه های بیماری کلیوی را دارد، یک متخصص ممکن است درخواست آزمایش های پانل کلیه کند. اگرچه بیماری کلیوی اولیه اغلب علائم قابل توجهی ایجاد نمی کند، ممکن است در ابتدا از طریق آزمایش خون یا ادرار معمولی تشخیص داده شود. نمونه هایی از برخی علائم و نشانه ها عبارتند از:

  • تورم یا پف کردگی، به ویژه در اطراف چشم یا صورت، مچ دست، معده، ران یا مچ پا
  • ادراری که کف آلود، خونی یا قهوه ای رنگ است
  • کاهش مقدار ادرار
  • مشکلات ادرار، مانند احساس سوزش یا ترشحات غیرطبیعی در حین ادرار، یا تغییر در تکرر ادرار، به ویژه در شب.
  • درد وسط کمر، زیر دنده ها، نزدیک جایی که کلیه ها قرار دارند
  • خارش
  • از دست دادن تمرکز
  • اشتها تغییر می کند
  • دشواری در تنفس
  • حالت تهوع و/یا استفراغ
  • خستگی
  • گرفتگی یا درد عضلانی

همچنین ممکن است در فواصل منظم زمانی که فردی تحت درمان بیماری کلیوی به منظور نظارت است یا داروهایی مصرف می‌کند که می‌توانند بر کلیه تأثیر بگذارند یا از کلیه‌ها ترشح می‌شوند، آزمایش های پانل کلیه درخواست شود. همچنین می توان آن را در بیمارانی که به طور کلی بیمار هستند اندازه گیری کرد تا مشخص شود که آیا کلیه ها تحت تأثیر قرار گرفته اند، چه مقدار آب از دست رفته است و آیا می توان برخی از داروها را درخواست کرد (آنهایی که می توانند بر کلیه ها تأثیر بگذارند یا از آنها ترشح می شوند).

نتیجه آزمایش های پانل کلیه چه چیزی را نشان می دهد؟

نتایج آزمایش پانل کلیه تشخیصی نیستند، بلکه نشان می‌دهند که ممکن است مشکلی در کلیه‌ها وجود داشته باشد و برای تشخیص و تعیین علت، آزمایش‌های بیشتری لازم است. نتایج آزمایش های پانل کلیه معمولا با هم در نظر گرفته می شوند، نه جداگانه. نتایج آزمایش فردی می‌تواند به دلایلی غیر از بیماری کلیوی غیرطبیعی باشد، اما در کنار خطرات و/یا علائم و نشانه‌ها، ممکن است نشانه‌ای از وجود بیماری کلیوی باشد.

جدول زیر به طور خلاصه نشان می دهد که نتایج ممکن است در رابطه با بیماری یا اختلال عملکرد کلیه به چه معنا باشد.

نتایج آزمایش های پانل کلیه و ارتباط آن ها با مشکلات کلیوی:

نوع آزمایشارتباط با بیماری/اختلال کلیه
الکترولیت ها:
سدیم
پتاسیم
کلرید
بی کربنات
غلظت الکترولیت‌ها در خون بسته به علت آن می‌تواند به روش‌های مختلفی تحت تأثیر بیماری کلیوی قرار گیرد، برخی از غلظت‌ها کاهش و برخی دیگر افزایش می‌یابند. به طور کلی، اختلال عملکرد یا بیماری کلیه می تواند باعث عدم تعادل بین الکترولیت ها شود. هنگامی که این یون های دارای بار مثبت و منفی از تعادل خارج می شوند، می تواند بر تعادل مایعات و/یا pH خون تأثیر بگذارد. با بدتر شدن اختلال عملکرد کلیه، عوارضی مانند اسیدوز متابولیک (کم بی کربنات) یا هیپرکالمی (پتاسیم بالا) ممکن است ایجاد شود.
فسفرغلظت بالای خون فسفر با بیماری کلیوی مرتبط است.
کلسیمغلظت پایین و بالای آن در سرم ممکن است با نارسایی کلیه همراه باشد.
آلبومینغلظت پایین خون ممکن است نشان دهنده این باشد که کلیه ها نمی توانند از نشت آلبومین به ادرار و از دست رفتن آن جلوگیری کنند (که می توان آن را سندرم نفروتیک نامید).
اورهنتایج بالا حاکی از اختلال در عملکرد کلیه ناشی از بیماری حاد یا مزمن کلیه، آسیب یا نارسایی، یا به دلیل شرایط دیگری که باعث کاهش جریان خون به کلیه ها می شود، مانند CHF یا کم آبی بدن، یا ایجاد انسداد در جریان ادرار، مانند بیماری پروستات یا سنگ کلیه.
کراتینینغلظت بالای آن در سرم می تواند نشان دهنده اختلال در عملکرد کلیه به دلیل شرایط ذکر شده در بالا برای اوره باشد.
گلوکز/HbA1cغلظت بالای آن در سرم نشان دهنده دیابت است که یکی از علل شایع بیماری کلیوی است.
سیستاتین Cنتیجه بالای سیستاتین C سرم نشان دهنده GFR پایین (نرخ فیلتراسیون گلومرولی) است.
eGFRمحاسبه شده از نتیجه آزمایش کراتینین خون؛ eGFR کمتر از 60 میلی لیتر در دقیقه نشان می دهد که برخی از آسیب های کلیوی رخ داده است. eGFR کمتر از 15 نشان دهنده نارسایی کلیه است
شکاف آنیونینتیجه بالای آن می تواند نشان دهنده اسیدوز اضافی در خون باشد که ممکن است با بیماری کلیوی مرتبط باشد، اما اسیدوز می تواند به دلیل بسیاری از شرایط دیگر نیز ایجاد شود.

آیا چیز دیگری هست که باید بدانم؟

در صورتی که آزمایش خون و ادرار نشان دهنده احتمال بیماری کلیوی باشد، ممکن است آزمایش های دیگری مانند تصویربرداری کلیه یا بیوپسی کلیه انجام شود.

آیا آزمایش های کلیه همیشه به صورت پانل اجرا می شوند؟

خیر، هر آزمایشی که معمولاً در آزمایش های پانل کلیه گنجانده می شود، بسته به هدف آزمایش، ممکن است به طور مستقل یا همراه با آزمایش های مختلف انجام شود. به عنوان مثال، الکترولیت ها (سدیم، پتاسیم، کلرید و بی کربنات) ممکن است به عنوان یک پانل الکترولیت به عنوان بخشی از یک غربالگری سلامت معمول یا برای تشخیص مشکل بالقوه در تعادل مایع یا اسید باز کسی که می تواند ناشی از قلب باشد، اجرا شود. مثلا بیماری آزمایش گلوکز نیز معمولاً برای غربالگری، تشخیص، و پایش دیابت انجام می‌شود. حداقل «پروفایل کلیوی» معمول شامل سدیم، پتاسیم، کراتینین و eGFR است.

چه آزمایش های دیگری ممکن است برای ارزیابی عملکرد کلیه درخواست شود؟

دستورالعمل NICE (موسسه ملی بهداشت و مراقبت عالی) (NG203) که در اوت 2021 منتشر شد، علاوه بر اندازه گیری فشار خون، دو آزمایش را برای غربالگری و/یا پایش بیماری کلیوی توصیه می کند: پروتئین ادرار (آلبومین ادرار، تجزیه و تحلیل ادرار یا پروتئین کل ادرار). و نرخ فیلتراسیون گلومرولی تخمین زده شده (eGFR).

هنگامی که به یک مشکل ساختاری مشکوک می‌شوید، می‌توان از انواع آزمایش های تصویربرداری برای ارزیابی کلیه‌ها استفاده کرد. نمونه ای از بافت کلیه، بیوپسی، گاهی اوقات برای تشخیص علت خاص مشکل مفید است.

بیوپسی-کلیه

بیوپسی کلیه

آیا می توانم نتایج آزمایش پانل کلیوی غیرطبیعی داشته باشم، اما بیماری کلیوی نداشته باشم؟

بله. از آنجایی که آزمایش‌های موجود در پانل کلیوی می‌توانند کاربردهای گسترده‌ای داشته باشند، نتایج غیرطبیعی در یک یا چند آزمایش می‌تواند نشان دهنده مشکلی غیر از بیماری کلیوی باشد. پزشک شما نتایج آزمایش های پانل کلیوی شما را با مشاهده همه نتایج، همراه با نتایج سایر آزمایش هایی که انجام داده اید و همچنین علائم، یافته های معاینه، و سابقه پزشکی و خانوادگی شما را تفسیر می کند.

آزمایش های پانل کلیه چه تفاوتی با آزمایش میزان فیلتراسیون گلومرولی تخمینی دارد؟

آزمایش های پانل کلیه یک آزمایش گسترده تر از آزمایش نرخ فیلتراسیون گلومرولی (eGFR) تخمینی است، و در برخی موارد، آزمایش های پانل کلیه شامل eGFR است.

نرخ فیلتراسیون گلومرولی تخمین زده شده یک روش رایج برای ارزیابی عملکرد کلیه است. می توان آن را به روش های مختلف محاسبه کرد و نشان می دهد که چه مقدار خون در هر دقیقه توسط کلیه ها فیلتر می شود.

eGFR معمولاً با یک فرمول ریاضی اساساً بر اساس میزان کراتینین در خون تعیین می شود. از آنجایی که کراتینین در اکثر آزمایش های پانل کلیه اندازه گیری می شود، گزارش آزمایش ممکن است eGFR را نیز ذکر کند. با این حال، آزمایش های پانل کلیه همچنین الکترولیت ها، مواد معدنی و سایر موادی را که می توانند وضعیت کلیه ها را منعکس کنند، اندازه گیری می کند.

آزمایش های پانل کلیه چه تفاوتی با آزمایش کلیرانس کراتینین دارد؟

آزمایش کلیرانس کراتینین شامل نمونه خون و ادرار می شود. مقدار کراتینین در هر نمونه اندازه گیری می شود و سپس این دو رقم با هم مقایسه می شوند. این مقایسه روشی را برای تخمین میزان فیلتراسیون گلومرولی و ارزیابی عملکرد کلیه ارائه می دهد.

در مقابل، آزمایش های پانل کلیه فقط از نمونه خون استفاده می کند. در حالی که یک پانل استاندارد کلیوی کراتینین را در خون اندازه گیری می کند، شامل جمع آوری ادرار یا اندازه گیری مقایسه ای نمی شود.

آزمایش های پانل کلیه همچنین شامل مجموعه‌ای از اندازه‌گیری‌های متنوع‌تر از جمله پروتئین‌ها، مواد معدنی و الکترولیت‌ها نسبت به تست کلیرانس کراتینین است.

آزمایش های پانل کلیه چه تفاوتی با آزمایش پروفایل کلیه دارد؟

آزمایش های پانل کلیه و پروفایل کلیه برای ارزیابی سلامت کلیه طراحی شده اند. با این حال، تفاوت های مهمی بین آنها وجود دارد.

آزمایش های پانل کلیه فقط یک آزمایش خون است و شامل ترکیبی از اندازه گیری ها است که می تواند بر اساس آزمایشگاه متفاوت باشد.

در مقابل، پروفایل کلیه یک سری استاندارد از دو آزمایش مختلف است. این شامل آزمایش خون برای تخمین میزان فیلتراسیون گلومرولی و آزمایش ادرار برای اندازه گیری آلبومین و نسبت آلبومین به کراتینین است.

در حالی که eGFR در برخی از آزمایش‌های پانل کلیوی محاسبه می‌شود، همیشه در آزمایش پروفایل کلیه لحاظ می‌شود. پروفایل کلیه همچنین یک جزء آزمایش دوم را با اندازه گیری آلبومین ادرار اضافه می کند که می تواند نشانگر بیماری مزمن کلیه باشد.

آزمایش های پانل کلیه چه تفاوتی با پانل متابولیک جامع یا پایه دارد؟

همپوشانی قابل توجهی بین اندازه‌گیری‌ها در آزمایش های پانل کلیه، پانل متابولیک پایه (BMP) و پانل متابولیک جامع (CMP) وجود دارد.

BMP دارای 8 جزء است که همه آنها در CMP گنجانده شده است که در مجموع دارای 14 اندازه گیری است. اجزای BMP و CMP استانداردتر از پانل کلیوی هستند که می تواند در آزمایشگاه ها متفاوت باشد.

BMP، CMP، و اکثر پانل های کلیوی شامل اندازه گیری گلوکز، الکترولیت ها، کلسیم و مواد زائد کراتینین و نیتروژن اوره هستند. CMP و بسیاری از پانل های کلیوی نیز شامل اندازه گیری آلبومین هستند.

یک تفاوت مهم برای پانل متابولیک جامع شامل آزمایش هایی است که به ارزیابی وضعیت کبد کمک می کند. اینها آزمایش هایی هستند که در یک آزمایش پنل کبدی معمولی یافت می شوند.

آزمایش های پانل کلیه ممکن است شامل اندازه گیری هایی مانند فسفر یا شکاف آنیون باشد که در BMP یا CMP یافت نمی شوند.

آیا همه آزمایش های پانل کلیه یکسان هستند؟

معمولاً بر اساس آزمایشگاه خاصی که آزمایش شما را انجام می دهد، تغییراتی در اجزای منفرد آزمایش های پانل کلیه وجود دارد. با این حال، برخی از عناصر آزمایش، مانند الکترولیت‌ها، گلوکز، کلسیم، فسفر و آلبومین در رایج‌ترین آزمایش‌های پانل کلیوی ارائه‌شده توسط آزمایشگاه‌های بزرگ یافت می‌شوند.

علاوه بر این، پزشک شما می‌تواند درخواست کند که سایر اندازه‌گیری‌های خاص در آزمایش های پانل کلیه شما گنجانده شود. هنگامی که گزارش آزمایش خود را بررسی می کنید، یک آیتم خطی برای هر جزء خواهید دید و پزشک می تواند اهمیت هر جزء و نتایج را در زمینه وضعیت سلامتی شما توضیح دهد.

مطالب مرتبط در متااورگانون:

در جای دیگر وب:

مورد تایید و بازبینی شده توسط:

دکتر فرزاد باباخانی

این مقاله را به دوستان خود معرفی کنید

منابع مقاله

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Comprehensive metabolic panel. Updated January 26, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003468.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Phosphorus in diet. Updated February 2, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/002424.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Basic metabolic panel. Updated April 29, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003462.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. BUN – blood test. Updated April 29, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003474.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Chloride test – blood. Updated April 29, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003485.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. CO2 blood test. Updated April 29, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003469.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Potassium test. Updated April 29, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003484.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Total protein. Updated April 29, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003483.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Creatinine blood test. Updated July 4, 2019. Accessed May 13, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003475.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Calcium blood test. Updated September 29, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003477.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Phosphorus blood test. Updated September 29, 2019. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003478.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Blood sugar test. Updated January 26, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003482.htm

American Board of Internal Medicine. ABIM laboratory test reference ranges. Updated January 2021. Accessed July 5, 2021. https://www.abim.org/Media/bfijryql/laboratory-reference-ranges.pdf

Emmett ME, Hoorn EJ. Serum anion gap in conditions other than metabolic acidosis. In: Sterns RH, ed. UpToDate. Updated April 13, 2020. Accessed July 2, 2021. https://www.uptodate.com/contents/serum-anion-gap-in-conditions-other-than-metabolic-acidosis

Gounden V, Bhatt H, Jialal I. Renal function tests. In: StatPearls. Updated July 20, 2020. Accessed July 5, 2021. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507821/

Inker LA, Perrone RD. Lab interpretation: High blood urea nitrogen in adults. In: Sterns RH, ed. UpToDate. Updated June 26, 2019. Accessed July 5, 2021. https://www.uptodate.com/contents/high-blood-urea-nitrogen-in-adults

Inker LA, Perrone RD. Assessment of kidney function. In: Sterns RH, ed. UpToDate. Updated April 29, 2021. Accessed July 5, 2021. https://www.uptodate.com/contents/assessment-of-kidney-function

Kalantar-Zadeh K, McCullough PA, Agarwal SK, et al. Nomenclature in nephrology: preserving ‘renal’ and ‘nephro’ in the glossary of kidney health and disease. J Nephrol. 2021;34(3):639-648. doi:10.1007/s40620-021-01011-3

Malkina A. Acute kidney injury. Merck Manual Consumer Edition. Updated March 20, 2020. Accessed July 5, 2021.

https://www.msdmanuals.com/home/kidney-and-urinary-tract-disorders/kidney-failure/acute-kidney-injury

Malkina A. Chronic kidney disease. Merck Manual Consumer Edition. Updated March 20, 2020. Accessed July 5, 2021. https://www.merckmanuals.com/home/kidney-and-urinary-tract-disorders/kidney-failure/chronic-kidney-disease

MedlinePlus: National Library of Medicine. Albumin blood test. Updated July 30, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/albumin-blood-test/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Anion gap blood test. Updated July 30, 2020. Accessed July 2, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/anion-gap-blood-test/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Blood glucose test. Updated July 30, 2020. Accessed July 2, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/blood-glucose-test/

MedlinePlus: National Library of Medicine. BUN (blood urea nitrogen). Updated July 30, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/bun-blood-urea-nitrogen/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Calcium blood test. Updated July 30, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/calcium-blood-test/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Carbon dioxide (CO2) in blood. Updated July 30, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/carbon-dioxide-co2-in-blood/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Chloride blood test. Updated July 30, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/chloride-blood-test/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Potassium blood test. Updated July 31, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/potassium-blood-test/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Sodium blood test. Updated July 31, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/sodium-blood-test/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Globulin test. Updated July 31, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/globulin-test/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Creatinine test. Updated December 22, 2020. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/creatinine-test/

MedlinePlus: National Library of Medicine. Comprehensive metabolic panel (CMP). Updated March 2, 2021. Accessed July 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/comprehensive-metabolic-panel-cmp/

National Institutes of Health Office of Dietary Supplements. Potassium. Updated March 26, 2021. Accessed July 5, 2021. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Potassium-HealthProfessional/

National Institutes of Health Office of Dietary Supplements. Calcium. Updated March 29, 2021. Accessed July 5, 2021. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Calcium-HealthProfessional/

National Kidney Foundation. National Kidney Foundation, American Society for Clinical Pathology, leading laboratories and clinical laboratory societies unite to diagnose chronic kidney disease. Published February 21, 2018. Accessed July 2, 2021. https://www.kidney.org/news/national-kidney-foundation-american-society-clinical-pathology-leading-laboratories-and

National Kidney Foundation and American Society for Clinical Pathology. Laboratory engagement plan: Transforming kidney disease detection. Published February 2018. Accessed July 2, 2021. https://www.ascp.org/content/docs/default-source/get-involved-pdfs/istp-ckd/laboratory-engagement-plan.pdf

Shrimanker I, Bhattarai S. Electrolytes. In: StatPearls. Updated September 12, 2020. Accessed July 5, 2021. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK541123/

این مقاله برای شما مفید بود؟

ثبت دیدگاه

Go to Top