آنالیز مایع جنب | مایع پلور | Pleural Fluid

دکتر فرزاد باباخانی
آخرین بروزرسانی
21 آبان 1402
آخرین بروزرسانی
21 آبان 1402
آنالیز مایع جنب | مایع پلور | Pleural Fluid

مایع جنب مایعی است که بین لایه های پلورا قرار دارد. پلور یک غشای دو لایه است که ریه ها را می پوشاند و حفره قفسه سینه را در بر می گیرد. مایع جنب، جنب یا پلور را مرطوب نگه می دارد و اصطکاک بین غشاها را هنگام تنفس کاهش می دهد و برای روان سازی و تسهیل تنفس عمل می کنند.

چرا آزمایش مایع جنب (پلور) درخواست می شود؟

  • برای کمک به تشخیص علت تجمع مایع در حفره قفسه سینه (افیوژن پلور)
  • همچنین برای از بین بردن فشار داخل قفسه سینه که با حجم زیادی مایع تجمع می یابد و تنفس را مهار می کند، انجام می شود.

چه زمانی آزمایش مایع جنب (پلور) بایستی انجام شود؟

  • هنگامی که یک پزشک مشکوک است که شما به دلیل درد قفسه سینه، سرفه، و/یا مشکل در تنفس، مایع در حفره قفسه سینه خود انباشته شده است.
  • پس از تایید توسط اشعه ایکس قفسه سینه

نمونه مورد نیاز برای آزمایش مایع جنب (پلور):

  • ظرف/لوله: لوله های استریل برای بررسی میکروبی، لوله درب بنفش حاوی ضد انعقاد EDTA برای شمارش سلولی، و لوله های لخته برای تست های بیوشیمیایی
  • نوع نمونه: مایع پلور
  • حجم نمونه: 10 میلی لیتر
لوله-های-مورد-نیاز-برای-آزمایش-پاروویروس-B19

لوله های مورد نیاز برای آزمایش مایع جنب (پلور)

روش های مختلف جمع آوری نمونه های آزمایشگاه

روش های مختلف جمع آوری نمونه های آزمایشگاه

لوله های آزمایش و ضد انعقادها (Test tubes and Anticoagulants)

لوله های آزمایش و ضد انعقادها (Test tubes and Anticoagulants)

ذخیره سازی نمونه های آزمایشگاهی

ذخیره سازی نمونه های آزمایشگاهی

آمادگی قبل از انجام آزمایش مایع جنب (پلور):

به آمادگی خاصی نیاز ندارد

توراسنتز (Thoracentesis) یا تپ (Tap) چیست و چگونه انجام می شود؟

توراسنتز یا تپ (Tap) روشی برای خارج کردن مایع یا هوا از اطراف ریه است. یک سوزن از طریق دیواره قفسه سینه وارد فضای پلورال می شود. فضای پلور شکاف نازکی بین پلورای ریه و دیواره داخلی قفسه سینه است. پلورا یک لایه دوگانه از غشاء است که ریه ها را احاطه کرده است. در داخل فضا مقدار کمی مایع وجود دارد. این مایع از مالش جنب هنگام نفس کشیدن به یکدیگر جلوگیری می کند. مایع اضافی در فضای پلور پلورال افیوژن نامیده می شود.

توراسنتز (Thoracentesis)

توراسنتز (Thoracentesis)

وقتی این اتفاق می افتد، نفس کشیدن سخت تر می شود زیرا ریه ها نمی توانند به طور کامل باد شوند. این می تواند باعث تنگی نفس و درد شود. این علائم ممکن است با فعالیت بدنی بدتر شوند.

قبل از انجام توراسنتز:

  • روش را برای بیمار توضیح دهید.
  • برای این روش رضایت آگاهانه دریافت کنید.
  • به بیمار بگویید که نیازی به ناشتایی یا آرامبخش نیست.
  • به بیمار اطلاع دهید که حرکت یا سرفه باید به حداقل برسد تا از آسیب ناخواسته سوزن به ریه یا پلور در طول عمل جلوگیری شود.
  • در صورتی که بیمار سرفه مزاحم دارد، قبل از انجام عمل، یک داروی سرکوب کننده سرفه تجویز کنید.
  • توجه داشته باشید که برای کمک به مکان یابی مایع، از اشعه ایکس یا اسکن اولتراسوند استفاده می شود. همچنین ممکن است از معاینه فلوروسکوپی استفاده شود.
توراسنتز (Thoracentesis) با استفاده از گاید سونوگرافی

توراسنتز (Thoracentesis) با استفاده از گاید سونوگرافی

در حین انجام توراسنتز:

  • بیمار معمولاً در وضعیت عمودی با بازوها و شانه‌های بالا رفته و روی میز قرار می‌گیرد. موقعیت او دنده ها را باز می کند و فضای بین دنده ای را برای وارد کردن سوزن وسیع می شود.
  • بیمارانی که نمی توانند به صورت عمودی بنشینند در حالت خوابیده به پهلو در سمت سالم قرار می گیرند و طرفی که باید در بالای آن ضربه زده شود.
  • توراسنتز تحت تکنیک استریل دقیق انجام می شود.
  • محل گذاشتن سوزن که با گوشی پزشکی، معاینه رادیوگرافی قفسه سینه، اسکن اولتراسوند یا لوروسکوپی مشخص می شود، به صورت آسپتیک تمیز و به صورت موضعی بی حس می شود.
  • سوزن در فضای جنب قرار می گیرد و مایع با سرنگ و یک ضربه گیر سه طرفه خارج می شود. اکثر کیت‌های توراسنتز در حال حاضر از یک کاتتر نوک صاف روی سوزن استفاده می‌کنند. سوزن بیرون کشیده می شود و کاتتر سیلاستیک در جای خود قرار می گیرد. مایع آسپیره می شود. استفاده از این کاتترهای حد زیادی بروز پنوموتوراکس را به عنوان عارضه این روش کاهش داده است.

 

محل صحیح سوزن در توراسنتز

محل صحیح سوزن در توراسنتز

  • مکانیسم های مختلفی برای تثبیت سوزن یا کاتتر پلور برای تثبیت عمق سوزن در طول جمع آوری مایع در دسترس است.
  • یک کاتتر پلی اتیلن کوتاه ممکن است برای آسپیراسیون مایع در فضای جنب قرار داده شود. این امر خطر سوراخ شدن پلور احشایی و القای پنوموتوراکس را کاهش می دهد.
  • همچنین، ممکن است حجم زیادی مایع با اتصال کاتتر به سیستم گرانشی جمع آوری شود.
  • نبض بیمار را از نظر برادی کاردی رلکس کنترل کنید و بیمار را از نظر دیافورز و احساس غش در طول عمل ارزیابی کنید.

توراسنتزبعد از انجام توراسنتز:

  • یک باند کوچک روی محل سوزن قرار دهید. معمولاً بیمار را به مدت یک ساعت روی سمت سالم بچرخانید تا محل سوراخ پلور بهبود یابد.
  • نمونه را با نام بیمار، تاریخ، منبع مایع و تشخیص برچسب بزنید. نمونه را به سرعت به آزمایشگاه ارسال کنید.
  • تمام آزمایش های انجام شده بر روی مایع پلور باید فوراً انجام شود تا از نتایج نادرست ناشی از افت پارامتر های بیوشیمیایی یا سلولی جلوگیری شود.
  • برای بررسی پنوموتوراکس، یک مطالعه با اشعه ایکس قفسه سینه انجام دهید.
  • علائم حیاتی بیمار را کنترل کنید.
  • بیمار را از نظر سرفه یا خلط خون (هموپتیزی) مشاهده کنید که ممکن است نشان دهنده ضربه به ریه باشد.
  • بیمار را از نظر علائم و نشانه های پنوموتوراکس، پنوموتوراکس تنشی، آمفیزم زیر جلدی، و عفونت پیوژنیک (مانند تاکی پنه، تنگی نفس، کاهش صداهای تنفسی، اضطراب، بی قراری، تب) ارزیابی کنید.
  • صداهای ریه بیمار را برای کاهش صداهای تنفسی که می تواند نشانه پنوموتوراکس باشد، ارزیابی کنید.
  • اگر بیمار شکایتی از تنگی نفس نداشته باشد، معمولاً یک ساعت بعد از عمل می توان فعالیت عادی خود را از سر گرفت.

عوارض بالقوه توراسنتز:

  • پنوموتوراکس ناشی از سوراخ شدن ریه یا ورود هوا به فضای جنب از طریق سوزن آسپیراسیون
  • خونریزی داخل جنب به دلیل سوراخ شدن رگ خونی
  • هموپتیزی ناشی از سوراخ شدن رگ ریوی با سوزن
  • برادی کاردی رلکس و افت فشار خون
  • ادم ریوی
  • کاشت مسیر سوزنی با تومور در صورت وجود پلورال فیوژن بدخیم
  • آمپیم ناشی از عفونت ناشی از سوزن آسپیراسیون

چه چیزی در آزمایش مایع جنب (پلور) مورد بررسی قرار می گیرد؟

سطح بیرونی ریه ها و حفره سینه شما با غشای پیوسته به نام پلور پوشیده شده است. مایع جنب بین دو سطح لایه بندی می شود به طوری که سطوح متضاد در طول تنفس روی همدیگر می لغزند. این حرکت “سرخوردن” به تنفس طبیعی کمک می کند.

در افراد سالم، حدود 10 تا 20 میلی لیتر مایع جنب وجود دارد که به طور مساوی در سراسر جنب توزیع می شود و به طور مداوم از خون موجود در رگ های خونی کوچک (مویرگ ها) در ریه های شما پر می شود. برخی از بیماری ها حجم پلور را معمولاً به صورت پاکت یا مجموعه افزایش می دهند. در این موارد باید آزمایش شود و در صورت لزوم تخلیه شود.

مایع جنب (پلور)

مایع جنب (پلور)

شرایط و بیماری های مختلفی می توانند باعث التهاب این غشاها (پلوریت) و/یا تجمع بیش از حد مایع پلورال (افیوژن پلور) شوند. آزمایش مایع جنب این مایع را برای تعیین علت افزایش مایع ارزیابی می کند.

افیوژن پلور

افیوژن پلور

دو دلیل اصلی برای تجمع مایع در فضای جنب عبارتند از:

  • عدم تعادل بین فشار مایع درون رگ‌های خونی، که مایع را از رگ‌های خونی خارج می‌کند، و مقدار پروتئین موجود در خون، که مایع را در رگ‌های خونی نگه می‌دارد. مایعی که در این حالت جمع می شود ترانسودات نامیده می شود. این نوع مایع معمولاً هر دو طرف قفسه سینه را درگیر می کند و اغلب نتیجه نارسایی احتقانی قلب یا سیروز است.
  • آسیب یا التهاب جنب که در این حالت مایع تجمع یافته را اگزودا می نامند. معمولاً یک طرف قفسه سینه شما را درگیر می کند. اگزودا با شرایط و بیماری های مختلفی همراه است، از جمله:
  1. عفونت – ناشی از ویروس ها، باکتری ها یا قارچ ها. عفونت ممکن است از جنب شروع شود یا از سایر نقاط بدن شما در آنجا پخش شود. به عنوان مثال، پلوریت و پلورال افیوژن ممکن است همراه یا به دنبال ذات الریه رخ دهد.
  2. خونریزی – اختلالات خونریزی، ضربه، یا انسداد در شریان ریه (آمبولی ریه) می تواند منجر به خون در مایع پلور شما شود.
  3. شرایط التهابی – مانند بیماری های ریوی، التهاب مزمن ریه به عنوان مثال به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض مقادیر زیادی آزبست (آزبستوز)، سارکوئیدوز، یا اختلالات خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس
  4. بدخیمی ها – مانند لنفوم، لوسمی، سرطان ریه، سرطان های متاستاتیک
  5. سایر شرایط – مثلاً ناشناخته (ایدیوپاتیک)، جراحی بای پس قلب، پیوند قلب یا ریه، پانکراتیت، یا آبسه در شکم

تعیین نوع مایع موجود مهم است زیرا به کوتاه کردن لیست علل احتمالی پلورال افیوژن کمک می کند. پزشکان و متخصصان آزمایشگاهی از یک سری آزمایش ها اولیه (تعداد سلول، پروتئین، سطح آلبومین و لاکتات دهیدروژناز (LD) و ظاهر مایع) برای تمایز بین ترانسودات و اگزودا استفاده می کنند. بخشی از این ارزیابی جمع آوری یک نمونه خون برای مقایسه سطوح بین خون و افیوژن است. اگر مایع ترشحی باشد، ممکن است آزمایش‌های اضافی برای مشخص کردن بیشتر بیماری یا وضعیتی که باعث پلوریت و/یا پلورال افیوژن شما می‌شود، انجام شود.

مواردی که در آزمایش مایع جنب (پلور) مورد بررسی قرار می گیرد:

ظاهر:

رنگ، چگالی نوری و ویسکوزیته با ظاهر شدن مایع جنب در سرنگ تنفسی مشخص می شود. مایع جنب ترانسوداتیو ممکن است شفاف، سروز و زرد روشن باشد، به ویژه در بیماران مبتلا به سیروز کبدی. مایع جنب شیری رنگ ممکن است از خروج شیل از مجاری لنفاوی قفسه سینه ایجاد شود. مایع ابریشمی و مرواریدی مشخصه شیلوتوراکس (شیل در حفره پلور) است. شرایطی که ممکن است باعث انسداد لنفاوی شود شامل لنفوم، کارسینوم و سل است که غدد لنفاوی قفسه سینه را درگیر می کند. مقدار تری گلیسیرید در یک افیوژن شیلوس بیش از 110 میلی گرم در دسی لیتر است.

مایع ابری یا کدر ممکن است ناشی از شرایط التهابی یا عفونی مانند آمپیم(جمع شدن چرک در یک حفره در بدن، به ویژه در حفره پلور) باشد. آمپیما با وجود بوی بد و مایع غلیظ و چرک مانند مشخص می شود. مایع خونی ممکن است نتیجه ضربه، خونریزی داخل قفسه سینه یا تومور باشد (سوزن تنفسی به رگ خونی نفوذ می کند).

ظاهر مایع جنب (پلور)

ظاهر مایع جنب (پلور)

تعداد سلول ها

گلبول های سفید (WBC) و شمارش افتراقی بررسی می شود. شمارش گلبول های سفید بیش از 1000 در میلی لیتر نشان دهنده وجود اگزودا است. غلبه لکوسیت‌های پلی‌مورفونکلئر معمولاً نشانه‌ای از یک بیماری التهابی حاد است (مانند ذات‌الریه، انفارکتوس ریوی، سل اولیه). هنگامی که بیش از 50 درصد WBC ها لنفوسیت های کوچک هستند، ترشح معمولاً به دلیل سل یا تومور ایجاد می شود. به طور معمول، گلبول قرمز (RBC) نباید وجود داشته باشد. وجود RBC ها ممکن است نشان دهنده نئوپلاسم، سل یا خونریزی داخل قفسه سینه باشد.

تعداد سلول ها مایع جنبمحتوای پروتئین:

سطح پروتئین کل بیشتر از 3 گرم در دسی لیتر مشخصه اگزودا است، در حالی که ترانسودات ها معمولاً دارای محتوای پروتئین کمتر از 3 گرم در دسی لیتر هستند. اکنون تصور می‌شود که گرادیان آلبومین بین سرم و مایع پلور می‌تواند بین ماهیت ترانسودات و اگزودا مایع پلور بهتر از محتوای پروتئین کل تمایز قائل شود. گرادیان با کم کردن مقدار آلبومین پلور از مقدار آلبومین سرم به دست می آید. مقادیر 1/1 گرم در دسی لیتر یا بیشتر نشان دهنده ترانسودات است. مقادیر کمتر از 1/1 گرم در دسی لیتر نشان دهنده وجود اگزودا است اما علت بالقوه اگزودا (بدخیمی ناشی از عفونت یا التهاب) را متمایز نمی کند.

از آنجا که همپوشانی قابل توجهی در مقادیر پروتئین وجود دارد که ترانسودا را از اگزودا متمایز می کند، نسبت پروتئین کل (مایع/سرم) معیار دقیق تری در نظر گرفته شده است. نسبت کل پروتئین مایع به سرم بیش از 0/5 در نظر گرفته می شود که نشان دهنده وجود ترشح است..

لاکتیک دهیدروژناز:

نسبت مایع پلور به سرم LDH بیش از 0/6 یک اگزودا است. اگر نسبت مایع پلور به پروتئین سرم بیشتر از 0/5 و نسبت مایع پلور به LDH سرم بیشتر از 0/6 باشد، اگزودا با درجه بالایی از دقت شناسایی می شود.

گلوکز:

معمولاً سطح گلوکز پلور تقریباً مشابه سطح سرمی است. مقادیر پایین به نظر می رسد ترکیبی از گلیکولیز توسط سلول های اضافی در یک اگزودا و اختلال در انتشار گلوکز به دلیل آسیب به غشای پلور باشد. مقادیر کمتر از 60 میلی گرم در دسی لیتر نیز اگزودا را نشان می دهد.

آمیلاز:

در یک افیوژن بدخیم، غلظت آمیلاز کمی افزایش می یابد. سطوح آمیلاز بالاتر از محدوده طبیعی برای سرم یا دو برابر سطح سرم زمانی دیده می شود که ترشحات ناشی از پانکراتیت یا پارگی مری همراه با نشت آمیلاز بزاقی به داخل حفره قفسه سینه باشد.

تری گلیسیرید:

اندازه گیری سطح تری گلیسیرید بخش مهمی از شناسایی افیوژن شیلوس است. این ترشحات معمولاً در اثر انسداد یا قطع سیستم لنفاوی ناشی از لنفوم، نئوپلاسم، تروما یا جراحی اخیر ایجاد می شود. مقدار تری گلیسیرید در یک افیوژن شیلوس بیش از 110 میلی گرم در دسی لیتر است.

رنگ آمیزی گرم و کشت باکتریولوژیک:

زمانی که ذات الریه یا آمپیم باکتریایی علت احتمالی ترشحات باشد، لکه های کشت و گرم به طور معمول انجام می شود. این آزمایش ها ارگانیسم های درگیر در عفونت را شناسایی می کند و همچنین اطلاعاتی در مورد حساسیت آنتی بیوتیکی ارائه می دهد. در صورت امکان، این آزمایش ها باید قبل از شروع درمان آنتی بیوتیکی انجام شود.

کشت برای مایکوباکتریوم توبرکلوزیس و قارچ:

امروزه نسبت به گذشته، سل کمتر دلیلی برای پلورال فیوژن است (اگرچه شیوع آن در حال حاضر در حال افزایش است، به ویژه در میان بیماران مبتلا به سرکوب سیستم ایمنی). قارچ ممکن است یکی از علل افیوژن ریوی در بیماران با سیستم ایمنی ضعیف باشد.

سیتولوژی:

یک مطالعه سیتولوژیک برای شناسایی تومورها انجام می شود. تقریباً در 50 تا 60 درصد بیماران مبتلا به افیوژن بدخیم مثبت است. سینه و ریه دو تومور شایع هستند. لنفوم سوم است. تفسیر تغییرات سیتولوژیک مستلزم آن است که آسیب شناس تجربه قابل توجهی در سیتولوژی داشته باشد. تمایز بدخیمی از سلول های مزوتلیال التهابی شدید می تواند مشکل باشد. به طور کلی، سلول های بدخیم تمایل به جمع شدن با هم دارند و نسبت هسته به سیتوپلاسم بالا، هسته های برجسته و متعدد و کروماتین به طور ناموزون توزیع می شوند.

نوتروفیل غیر طبیعی در اسمیر مایع جنب

نوتروفیل غیر طبیعی در اسمیر مایع جنب

بررسی سیتولوژیک مایع با چرخاندن حجم زیادی از مایع و بررسی رسوب بهبود می یابد. تعداد زیادی سلول را می توان دید و با یکدیگر مقایسه کرد. یک مطالعه سیتولوژیک برای شناسایی سلول های تومور انجام می شود.

آنتی ژن کارسینومبریونیک:

سطح CEA مایع جنب در شرایط مختلف بدخیم (معده روده [GI]، پستان) افزایش می یابد.

آدنوزین دآمیناز:

سطح قابل توجهی در مایع جنب شما افزایش می یابد وقتی علائمی دارید که حاکی از سل است، به این معنی است که احتمالاً عفونت مایکوباکتریوم توبرکلوزیس وجود دارد. این به ویژه اگر در منطقه ای زندگی می کنید که سل شایع است، صادق است.

تست های ویژه:

pH مایع پلور معمولاً 7/4 یا بیشتر است. هنگامی که آمپیم وجود دارد pH معمولاً کمتر از 7/2 است. pH او ممکن است 7/2 تا 7/4 در سل یا بدخیمی باشد. در برخی موارد فاکتور روماتوئید و سطوح کمپلمان نیز در مایع پلور اندازه گیری می شوند. سطح آنتی بادی ضد هسته لوید پلور (ANA) و نسبت مایع پلور به سرم ANA معمولاً برای ارزیابی پلورال فیوژن ثانویه به لوپوس اریتماتوز سیستمیک استفاده می شود.

اهمیت بالینی آزمایش مایع جنب (پلور):

اگزودا:

  • آمپیم،پنومونی:آمپیم بیشتر در نتیجه پنومونی است. با این حال، گاهی اوقات ممکن است به دنبال جراحی، پلوریت یا تروما رخ دهد.
  • سل:معمولاً یک افیوژن خونی است که نتیجه عفونت سل اولیه ریه و پلور است.
  • پانکراتیت
  • پارگی مری:مایع جنب می تواند در نتیجه ارتباط آزاد مری پاره شده با حفره پلور ایجاد شود. جنب که مدیاستن را می پوشاند معمولاً از این ارتباط آزاد جلوگیری می کند. با این حال، متعاقباً آلوده می شود و به عنوان آمپیم عمل می کند.
  • تومورها:نئوپلاسم هایی که در درجه اول بر پلور (مزوتلیوم) یا به طور ثانویه (سینه، ریه، تخمدان) تأثیر می گذارند، حجم اضافی مایع را در فضای پلور ترشح می کنند.
  • لنفوم:تومور غدد لنفاوی را که از طریق آن مجاری لنفاوی قفسه سینه پایین است نفوذ می کند. در نتیجه، مایع لنفاوی دوباره جذب نمی شود و به صورت یک ترشح شیلوس در فضای پلور (کیلوتوراکس) جمع می شود.
  • انفارکتوس ریه: افیوژن خونی در پاسخ به نکروز بافت ریه به دنبال آمبولی ریوی است.
  • بیماری کلاژن- عروقی:آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوز سیستمیک
  • حساسیت به دارو:پلوریت ایمونوژنیک و افیوژن متعاقب آن ممکن است عواقب بیماری های خودایمنی یا حساسیت های مفرط دارویی باشد همانطور که قبلا ذکر شد.

ترانسودات

  • سیروز
  • نارسایی احتقانی قلب:با افزایش فشار وریدی که ناشی از فشار خون ورید پورتال یا احتقان غیرفعال ناشی از نارسایی احتقانی قلب است، مایع جنب جذب نمی شود. در نتیجه مایع جنب تجمع می یابد.
  • سندرم نفروتیک،هیپوپروتئینمی:سندرم نفروتیک با هدر رفتن آلبومین کلیه مشخص می شود. او و سایر اشکال هیپوپروتئینمی با کاهش فشار انکوتیک داخل عروقی همراه است. مایع تمایل دارد از فضای داخل عروقی به فضای پلور نشت کند.
  • ضربه: آسیب به قفسه سینه، ریه ها یا رگ های خونی بزرگ می تواند باعث خونریزی در فضای پلورال (هموتوراکس) شود.
دلایل ترانسودا و اگزودا بودن مایع پلور

دلایل ترانسودا و اگزودا بودن مایع پلور

سوالات متداول

چه زمانی آزمایش مایع جنب (پلور) درخواست می شود؟

آزمایش مایع جنب (پلور) ممکن است زمانی درخواست شود که پزشک شما پس از تایید با اشعه ایکس قفسه سینه مشکوک به پلوریت و/یا پلورال افیوژن باشد. ممکن است زمانی درخواست شود که ترکیبی از علائم و نشانه های زیر را داشته باشید:

  • درد قفسه سینه که با تنفس عمیق بدتر می شود
  • سرفه کردن
  • دشواری تنفس، تنگی نفس
  • تب، لرز
  • خستگی
علائم و نشانه های پلوریت

علائم و نشانه های پلوریت

نتیجه آزمایش مایع جنب (پلور)  چه چیزی را نشان می دهد؟

نتایج آزمایش می تواند به تمایز بین انواع مایع جنب کمک کند و به تشخیص علت تجمع مایع شما کمک کند. مجموعه آزمایش های اولیه که بر روی نمونه ای از مایع جنب شما انجام می شود به تعیین اینکه مایع ترانسودا است یا اگزودا کمک می کند:

تفاوت مایع ترانسودا و اگزودا در مایع پلور

تفاوت مایع ترانسودا و اگزودا در مایع پلور

اگر مایع اگزودات باشد، نتایج آزمایش اضافی و علل مرتبط با آنها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

ظاهر مایع – مایع جنب معمولاً زرد روشن و شفاف است. نتایج غیرعادی ممکن است سرنخ هایی از شرایط یا بیماری های موجود بدهد. مثالها عبارتند از:

  • مایع پلور مایل به قرمز ممکن است نشان دهنده وجود خون باشد.
  • مایع پلور ابری و غلیظ ممکن است نشان دهنده عفونت و/یا وجود گلبول های سفید باشد. همچنین ممکن است نشت مایع از سیستم لنفاوی (لنف) را نشان دهد. لنف از سیستم لنفاوی به سیستم وریدی در قفسه سینه تخلیه می شود و ضربه یا لنفوم می تواند باعث وجود لنف در مایع جنب شود.

آزمایش‌های شیمیایی – آزمایش‌هایی که علاوه بر پروتئین یا آلبومین انجام می‌شوند ممکن است شامل موارد زیر باشد، اگرچه شواهدی مبنی بر سودمندی آنها مشخص نیست:

  • گلوکز – معمولاً تقریباً مشابه سطح گلوکز خون است. ممکن است با عفونت و آرتریت روماتوئید کمتر باشد.
  • سطح لاکتات می تواند با عفونت افزایش یابد.
  • سطح آمیلاز ممکن است با پانکراتیت، پارگی مری یا بدخیمی افزایش یابد.
  • سطح تری گلیسیرید ممکن است در صورت نشت از سیستم لنفاوی شما افزایش یابد.
  • تومور مارکرها مانند CEA ممکن است با برخی سرطان ها افزایش یابد.

معاینه میکروسکوپی – مایع جنب طبیعی دارای تعداد کمی گلبول سفید (WBC) است اما گلبول قرمز (RBC) یا میکروارگانیسم ندارد.

  • تعداد کل سلول ها – افزایش گلبول های سفید ممکن است همراه با عفونت ها و سایر علل پلوریت دیده شود. افزایش گلبول های قرمز ممکن است نشان دهنده تروما، بدخیمی یا انفارکتوس ریوی باشد.
  • شمارش افتراقی WBC – انواع مختلف WBC های موجود را شناسایی می کند. افزایش تعداد نوتروفیل ها ممکن است با عفونت های باکتریایی دیده شود. افزایش تعداد لنفوسیت ها ممکن است با سرطان و سل دیده شود.

    سیتولوژی – یک نمونه سیتوسانتریفیوژ شده با یک رنگ خاص درمان می شود و زیر میکروسکوپ برای سلول های غیر طبیعی بررسی می شود. این اغلب زمانی انجام می شود که مشکوک به مزوتلیوما یا سرطان متاستاتیک باشد. وجود برخی از سلول‌های غیر طبیعی، مانند سلول‌های تومور یا سلول‌های خونی نابالغ، می‌تواند نشان دهنده نوع سرطان باشد.

آزمایش های بیماری های عفونی:

  • رنگ آمیزی گرم – هیچ ارگانیسمی نباید در مایع جنب شما وجود داشته باشد.
  • کشت باکتری و تست حساسیت – در صورت وجود باکتری، آزمایش حساسیت می تواند برای هدایت درمان ضد میکروبی شما انجام شود. اگر باکتری وجود نداشته باشد، عفونت را رد نمی کند. آنها ممکن است در تعداد کمی وجود داشته باشند یا رشد آنها ممکن است به دلیل درمان با آنتی بیوتیک قبلی مهار شود.
  • آزمایش های قارچی – اگر کشت مثبت باشد، قارچ یا قارچی که باعث عفونت شما می‌شود در گزارش شناسایی می‌شود و آزمایش حساسیت ممکن است برای هدایت درمان انجام شود.

سایر آزمایش‌های کمتر رایج برای عفونت‌ها ممکن است انجام شود و ممکن است برای مثال، ویروس، مایکوباکتریوم عامل سل یا یک انگل را به عنوان عامل تشخیص دهد.

آیا دلایل دیگری برای انجام توراسنتز وجود دارد؟

بله. گاهی اوقات زمانی که پلورال افیوژن برای تخلیه مایع اضافی و کاهش فشار روی ریه ها دارید انجام می شود. یک لوله کاتتر ممکن است برای تخلیه مقادیر بیشتری از مایع و تخلیه مایعی که به تجمع خود ادامه می دهد استفاده شود.

آیا افیوژن پلور به خودی خود از بین می رود؟

بله، اگر مقدار کمی مایع جمع شده باشد، ممکن است بدون درمان از بین برود.

آیا افیوژن پلور جدی است؟

اگر مایع اضافی به ریه های شما فشار بیاورد و تنفس را دشوار کند، پلورال افیوژن می تواند جدی باشد. پلورال افیوژن طبیعی نیست و باید برای تعیین علت بررسی شود. همچنین علت پلورال افیوژن می تواند جدی باشد و نیاز به درمان گسترده داشته باشد. علل جدی می تواند شامل نارسایی قلبی، ذات الریه و سایر عفونت ها، سرطان، انسداد شریان ریه (آمبولی ریوی) و بیماری کبد باشد.

در سایت Cleveland Clinic در مورد مایع پلور (جنب) بیشتر بخوانید:

پلورال افیوژن که گاهی اوقات به آن “آب روی ریه ها” نیز گفته می شود، تجمع مایع اضافی بین لایه های پلورا در خارج از ریه ها است. پلور غشاهای نازکی هستند که ریه ها و داخل حفره قفسه سینه را می پوشانند و برای روان سازی و تسهیل تنفس عمل می کنند. به طور معمول، مقدار کمی مایع در پلور وجود دارد.

مطالب مرتبط در متااورگانون:

در جای دیگر وب:

مورد تایید و بازبینی شده توسط:

دکتر فرزاد باباخانی
دکتر فرزاد باباخانی
دکتر فرزاد باباخانی

این مقاله را به دوستان خود معرفی کنید

منابع مقاله

 

(2020 February 26, Updated). Pleural Fluid Analysis. MedlinePlus Medical Encyclopedia. Available online at https://medlineplus.gov/lab-tests/pleural-fluid-analysis/. Accessed July 2020.

Light, R. (2019 July, Updated). Pleural Effusion. Merck Manual Consumer Version. Available online at https://www.merckmanuals.com/home/lung-and-airway-disorders/pleural-and-mediastinal-disorders/pleural-effusion. Accessed July 2020.

(2019 October 31, Updated). Cardiopulmonary Syndromes (PDQ) – Patient Version. National Cancer Institute. Available online at https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/side-effects/cardiopulmonary-pdq#section/_210. Accessed July 2020.

Hadjiliadis, D. et al (2018 July 28, Updated). Pleural effusion. MedlinePlus Medical Encyclopedia. Available online at https://medlineplus.gov/ency/article/000086.htm. Accessed July 2020.

(2019 March 1). Management of Malignant Pleural Effusions Clinical Practice Guidelines (2019). Medscape Clinical Practice Guidelines. Available online at https://reference.medscape.com/viewarticle/909652. Accessed July 2020.

Bracey, A. and Goldenberg, W. (2017 July 17, Updated). Emergent Management of Pleural Effusion. Medscape Emergency Medicine. Available online at https://emedicine.medscape.com/article/807375-overview. Accessed July 2020.

Feller-Kopman, D. et al. (2018 October 1). Management of Malignant Pleural Effusions An Official ATS/STS/STR Clinical Practice Guideline. Am J Respir Crit Care Med Vol 198, Iss 7, pp 839–849. Available online at https://www.atsjournals.org/doi/pdf/10.1164/rccm.201807-1415ST. Accessed July 2020.

Skok, K. et. al. (2019 August). Malignant Pleural Effusion and Its Current Management: A Review. Medicina (Kaunas). 2019 Aug; 55(8): 490. Available online at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6723530/. Accessed July 2020.

(June 9, 2019) University of Michigan Medicine. Pleural Effusion. Available online at https://www.uofmhealth.org/health-library/abs2938. Accessed July 2020.

Arup Laboratories. Body Fluid Reference Intervals and/or Interpretive Information for Select Analytes. Available online at https://www.aruplab.com/bodyfluids. Accessed July 2020.

Sources Used in Previous Reviews

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (© 2007). Mosby’s Diagnostic and Laboratory Test Reference 8th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 904-909.

Wu, A. (2006).  Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, Fourth Edition.  Saunders Elsevier, St. Louis, Missouri. Pp 868-869, 1535-1536.

Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber’s Cyclopedic Medical Dictionary. F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition]. pp 1496.

Forbes, B. et. al. (© 2007). Bailey & Scott’s Diagnostic Microbiology, Twelfth Edition: Mosby Elsevier Press, St. Louis, Missouri. Pp 904 – 913.

Schriber, A. (2007 November 12). Pleural fluid analysis. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003624.htm. Accessed on 6/21/08.

Kaufman, D. (2006 August 7, Updated). Thoracentesis. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003420.htm. Accessed on 6/21/08.

Kaufman, D. (2006 August 7, Updated). Pleural effusion. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000086.htm. Accessed on 6/21/08.

Kaufman, D. (2006 May 3, Updated). Pulmonary actinomycosis. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000074.htm. Accessed on 6/21/08.

Garlipp, C. et. al. (2008 January 18). Pleural Effusions: Stability of Samples for White Blood Cell and Differential Counts. Medscape from Laboratory Medicine [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/568386. Accessed on 6/21/08.

Lababede, O. (2007 August 10). Effusion, Pleural. eMedicine [On-line information]. Available online at http://www.emedicine.com/radio/TOPIC233.HTM. Accessed on 6/21/08.

(2007 August). What Are Pleurisy and Other Disorders of the Pleura?. NHLBI [On-line information]. Available online at http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/Diseases/pleurisy/pleurisy_whatare.html. Accessed on 6/28/08.

Knight JA, Kjeldsberg CR: Cerebrospinal, synovial, and serous body fluids. In Henry’s Clinical Diagnosis and Laboratory Management by Laboratory Methods, 21sted. MCpHerson RA & Pincus MR, eds. Saunders:New York, pp 426-454, 2006.

Rubins, J. and Mosenifar, Z. (Updated 2012 May 21). Pleural Effusion. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/299959-overview. Accessed June 2012.

Blaivas, A. (2011 December 15). Pleural fluid analysis. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003624.htm. Accessed June 2012.

Light, R. (Revised 2012 May). Pleural Effusion. Merck Manual for Healthcare Professionals [On-line information]. Available online through http://www.merckmanuals.com. Accessed June 2012.

(2011 September 21). How Are Pleurisy and Other Pleural Disorders Diagnosed? National Heart Lung and Blood Institute [On-line information]. Available online at http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pleurisy/diagnosis.html. Accessed June 2012.

Crawford Mechem, C. (Updated 2011 July 8). Emergent Management of Pleural Effusion. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/807375-overview. Accessed June 2012.

Rodriguez-Panadero, F. and Romero-Romero, B. (2011 August 31). Management of Malignant Pleural Effusions. Medscape News from Curr Opin Pulm Med. 2011;17(4):269-273 http://www.medscape.com/viewarticle/745553. Accessed June 2012.

Dugdale, D. (2010 September 15). Thoracentesis. MedlinePlus Medical Encyclopedia. [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003420.htm. Accessed June 2012.

Rubins, J. (2014 September 5, Updated). Pleural Effusion. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/299959-overview. Accessed 11/15/15.

Michelson, P. (2014 December 3, Updated). Pediatric Empyema. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/1001747-overview. Accessed 11/15/15.

Hadjiliadis, D. (2014 August 25, Updated). Pleural effusion. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000086.htm. Accessed 11/15/15.

Hadjiliadis, D. (2013 December 3, Updated). Pleural fluid analysis. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003624.htm. Accessed 11/15/15.

Limsukon, A. and Soo Hoo, G. (2014 March 13, Updated). Parapneumonic Pleural Effusions and Empyema Thoracis. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/298485-overview. Accessed 11/15/15.

Brauner, M. and Bailey, R. (2013 December 6, Updated). Thoracentesis. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/80640-overview#showall Accessed 11/15/15.

این مقاله برای شما مفید بود؟

2 دیدگاه

  1. Avatar
    امیرشهرام جلالی 6 مرداد 1402 در 9:12 ب.ظ - پاسخ دادن

    باسلام.پزشک برای من دستوربستری برای افیوژن پلورال شدیدراصادرکروه اورژانسی.امامن میترسم وقتی فهمیدم ریه بایدسوراخ شودتا نمونه گیری آب ریه انجام بشود اضطراب وجودم رامیلرزاند.آیادرد دارد؟آیادراتاق عمل وبابیهوشی همراه است یابی حسی موضعی میشود؟چندروز بایدبستری شوم تانمونه آب حنبی ریه گرفته وآزمایش شود؟لطفا پاسخ دهیدخیلی میترسم.

    • دکتر فرزاد باباخانی

      سلام و درود
      هدف از این روش تشخیص علت پلورال افیوژن و رفع هرگونه ناراحتی یا مشکل در تنفس ناشی از مایع اضافی است. این روش معمولاً شامل مراحل زیر است:

      1. بی حسی موضعی: قبل از توراسنتز، ناحیه ای که سوزن در آن وارد می شود معمولاً با بی حسی موضعی بی حس می شود. این برای به حداقل رساندن درد و ناراحتی در طول عمل است. در برخی موارد، پزشک ممکن است از آرام‌بخشی آگاهانه نیز استفاده کند، که می‌تواند به آرامش شما در طول عمل کمک کند.
      2. سوراخ کردن ریه: در طول توراسنتز، پزشک یک سوزن یا کاتتر بسیار نازک را از طریق دیواره قفسه سینه وارد فضای پلور (فضای بین ریه و دیواره قفسه سینه) می کند. سوزن برای برداشتن نمونه ای از مایع برای آزمایش استفاده می شود.
      3. جمع آوری نمونه مایع: هنگامی که سوزن در جای خود قرار گرفت، پزشک نمونه مایع جنب را جمع آوری می کند. مقدار مایع برداشته شده به دلیل انجام عمل بستگی دارد، اما معمولاً تا زمانی انجام می شود که مایع کافی برای آزمایش به دست آید.
      4. بهبودی: پس از عمل، ممکن است از شما خواسته شود که برای مدت کوتاهی در بیمارستان بمانید تا هرگونه عارضه را تحت نظر داشته باشید و اطمینان حاصل کنید که به خوبی پس از توراسنتز بهبود می‌یابید.
      در مورد مدت بستری شدن در بیمارستان، بر اساس عوامل فردی و علت زمینه‌ای پلورال افیوژن متفاوت است. در برخی موارد، ممکن است بتوانید در همان روز عمل به خانه بروید، به خصوص اگر به صورت سرپایی انجام شود. با این حال، در موارد دیگر، ممکن است لازم باشد یک یا دو روز برای مشاهده در بیمارستان بمانید، به خصوص اگر نگرانی در مورد عوارض احتمالی وجود داشته باشد یا اگر به مراقبت های پزشکی اضافی نیاز دارید.
      با توجه به درد در حین عمل، بی حسی موضعی باید به حداقل رساندن ناراحتی کمک کند. با این حال، احساس فشار یا ناراحتی خفیف در طول فرآیند سوراخ کردن طبیعی است. به یاد داشته باشید که پزشکان و کادر پزشکی در انجام این روش ها با تجربه هستند و تمام تلاش خود را می کنند تا شما را تا حد امکان راحت کنند.

      باز هم، ضروری است که نگرانی های خود را با پزشک خود در میان بگذارید. ایشان می تواند جزئیات خاص مورد شما، میزان درد یا ناراحتی مورد انتظار و مدت زمان تخمینی بستری شدن در بیمارستان را بر اساس وضعیت پزشکی فردی شما توضیح دهند. پزشک شما بهترین فرد برای رفع ترس شما خواهد بود و اطمینان حاصل می کند که درک واضحی از این روش و نتایج بالقوه آن دارید.

      آرزوی سلامتی

ثبت دیدگاه

Go to Top