آزمایش هورمون پاراتیروئید (PTH) | پاراتورمون | Parathyroid hormone

دکتر فرزاد باباخانی
آخرین بروزرسانی
17 آبان 1402
آخرین بروزرسانی
17 آبان 1402
آزمایش هورمون پاراتیروئید (PTH) | پاراتورمون | Parathyroid hormone

هورمون پاراتیروئید(PTH) هورمونی است که غدد پاراتیروئید شما برای کنترل سطح کلسیم در خون ترشح می کنند. همچنین سطح فسفر و ویتامین D را کنترل می کند. اگر بدن شما هورمون پاراتیروئید بیش از حد یا خیلی کم داشته باشد، می تواند علائم مربوط به سطوح غیر طبیعی کلسیم خون را ایجاد کند. این آزمایش سطح هورمون پاراتیروئید(PTH) را در خون اندازه گیری می کند.

اسامی دیگر:

  • Parathormone
  • Intact PTH
  • i-PTH

چرا آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) درخواست می شود؟

  • برای تعیین علت عدم تعادل کلسیم
  •  برای ارزیابی عملکرد پاراتیروئید
  •  برای تشخیص و تمایز بین هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه، ثانویه و سوم
  •  برای تشخیص کم کاری پاراتیروئید
  •  در حین جراحی هیپرپاراتیروئیدیسم برای تایید برداشتن غده(های) ایجاد کننده مشکل

چه زمانی آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) بایستی انجام شود؟

  • هنگامی که سطح کلسیم خون بالاتر یا کمتر از حد طبیعی است.
  • هنگامی که برای هیپرپاراتیروئیدیسم جراحی می کنید.
  •  زمانی که پزشک شما می خواهد تعیین کند که عملکرد غدد پاراتیروئید شما چگونه است.

 نمونه مورد نیاز برای آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH):

  • ظرف/لوله: لوله با درب قرمز یا زرد(ترجیحا همراه با ژل جداکننده) / لوله با درب بنفش حاوی EDTA
  • نوع نمونه: سرم / پلاسما
  • حجم نمونه: 1 میلی لیتر
لوله مورد نیاز برای آزمایش اینترلوکین 6

لوله های مورد استفاده برای آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH)

شرایط-نگهداری-دمایی-نمونه-آزمایش-هورمون-پاراتیروئید(PTH)شرایط-قبول-یا-رد-نمونه-آزمایش-هورمون-پاراتیروئید(PTH)

روش های مختلف جمع آوری نمونه های آزمایشگاه

روش های مختلف جمع آوری نمونه های آزمایشگاه

لوله های آزمایش و ضد انعقادها (Test tubes and Anticoagulants)

لوله های آزمایش و ضد انعقادها (Test tubes and Anticoagulants)

ذخیره سازی نمونه های آزمایشگاهی

ذخیره سازی نمونه های آزمایشگاهی

نام روش انجام آزمایش هورمون پاراتیروئید (PTH)

الکترو کمی لومینسانس (Electrochemistry luminescence)

شرح روش

روش الکترو کمی لومینسانس برای تعیین هورمون پاراتیروئید از پایه تست ساندویچ استفاده می کند که در آن یک آنتی بادی مونوکلونال بیوتینیله با قطعه N ترمینال (1-37) و یک آنتی بادی مونوکلونال نشاندار شده با کمپلکس روتنیم با قطعه C ترمینال واکنش می دهد (38-84). اعمال یک ولتاژ به الکترود سپس انتشار نورتابی شیمیایی را القا می کند که توسط یک مولتی پلایر نوری اندازه گیری می شود. آنتی بادی های مورد استفاده در این سنجش با اپی توپ ها در نواحی اسید آمینه 26-32 و 37-42 واکنش نشان می دهند.

سنجش الکترو کمی لومینسانس

سنجش الکترو کمی لومینسانس

آمادگی قبل از انجام آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH):

بیمار باید 12 ساعت ناشتا باشد

سطوح هورمون پاراتیروئید(PTH) در ساعات خواب به اوج خود می رسد و در ساعات اواسط صبح تا اواخر بعد از ظهر، یعنی دوره ای که اکثر نمونه ها گرفته می شوند، کمترین مقدار را دارند. ممکن است نوسانات فصلی در PTH به دلیل رابطه معکوس آن با ویتامین D وجود داشته باشد.

به مدت 12 ساعت قبل از جمع آوری نمونه، مولتی ویتامین یا مکمل های غذایی حاوی بیوتین (ویتامین B7) که معمولا در مکمل های مو، پوست و ناخن و مولتی ویتامین ها یافت می شود، مصرف نکنید.

چه چیزی در آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) مورد بررسی قرار می گیرد؟

هورمون پاراتیروئید(PTH) توسط غدد پاراتیروئید که در امتداد قسمت خلفی غده تیروئید قرار دارند، تولید و ترشح می شود. این هورمون به‌عنوان پیش‌ساز 115 اسید آمینه (pre-pro-PTH) سنتز می‌شود،سپس به pro-PTH و در نهایت به مولکول 84 اسید آمینه ای PTH (شماره‌گذاری، بر اساس قرارداد جهانی، از انتهای آمینه شروع می‌شود)تبدیل می شود. فرم های پیش ساز به طور کلی در سلول های پاراتیروئید باقی می مانند.

غدد-پاراتیروئید

محل قرار گیری غدد پاراتیروئید

PTH ترشح شده برای تشکیل قطعات کربوکسیل پایانی (PTH-C)، قطعات آمینو پایانی (PTH-N) و قطعات مولکولی میانی (PTH-M) دچار شکاف و متابولیسم می شود. فقط آن بخش‌هایی از مولکول که حامل پایانه آمینه هستند (یعنی کل مولکول و PTH-N) از نظر بیولوژیکی فعال هستند. نیمه عمر فرم های فعال تقریباً 5 دقیقه است. قطعات غیر فعال PTH-C، با نیمه عمر 24 تا 36 ساعت، بیش از 90 درصد کل PTH در گردش را تشکیل می دهند و عمدتاً توسط کلیه ها پاک می شوند.

در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی، قطعات PTH-C می توانند تا سطوح بسیار بالایی تجمع پیدا کنند. PTH 1-84 نیز در این بیماران افزایش می یابد، با افزایش خفیف به عنوان یک پاسخ جبرانی مفید به مقاومت انتهایی اندام PTH، که در نارسایی کلیوی مشاهده می شود.

سطح کلسیم سرم ترشح PTH را از طریق بازخورد منفی از طریق گیرنده سنجش کلسیم پاراتیروئید (CASR) تنظیم می کند. کاهش سطح کلسیم باعث تحریک ترشح PTH می شود. PTH ترشح شده با گیرنده پروتئین G نوع II خاص خود تعامل می کند و باعث افزایش سریع بازجذب کلسیم در لوله های کلیوی و کاهش بازجذب فسفر می شود.

همچنین با افزایش تحرک کلسیم از استخوان و افزایش سنتز کلیوی 1,25-دی هیدروکسی ویتامین D در عملکردهای کلسیواستاتیک طولانی مدت شرکت می کند که به نوبه خود جذب کلسیم روده ای را افزایش می دهد. در سندرم های ارثی نادر مقاومت یا عدم پاسخگویی به هورمون پاراتیروئید و در نارسایی کلیوی، ترشح PTH ممکن است سطح کلسیم سرم را افزایش ندهد.

عملکرد-غدد-پاراتیروئید

تنظیم عملکرد غدد پاراتیروئید

هیپرپاراتیروئیدیسم باعث هیپرکلسمی، هیپوفسفاتمی، هیپرکلکوری و هیپرفسفاتوری می شود. پیامدهای درازمدت کم آبی بدن، سنگ کلیه، فشار خون بالا، اختلالات گوارشی، پوکی استخوان و گاهی اوقات مشکلات عصبی و عصبی-عضلانی است.

این هورمون به سه روش برای کمک به افزایش سطح کلسیم خون به حالت طبیعی عمل می کند (دو مورد مستقیم و یکی غیر مستقیم):

  • PTH مستقیماً باعث آزاد شدن کلسیم از استخوان ها به جریان خون می شود.
  • مستقیماً بر روی کلیه ها تأثیر می گذارد و باعث کاهش دفع کلسیم در ادرار می شود و در عین حال باعث دفع فسفر از ادرار می شود.
  • این اثر غیرمستقیم کلیه ها را تحریک می کند تا ویتامین D را از حالت غیرفعال به فرم فعال تبدیل کنند که به نوبه خود جذب کلسیم غذا را در روده ها افزایش می دهد.
تنظیم عملکرد هورمون پاراتیروئید

تنظیم عملکرد هورمون پاراتیروئید

با شروع افزایش سطح کلسیم در خون، PTH به طور معمول کاهش می یابد.

خود هورمون پاراتیروئید از 84 اسید آمینه تشکیل شده است (گاهی اوقات PTH (1-84) نامیده می شود). هورمون کامل و تکه تکه شده در غده پاراتیروئید وجود دارد و ترشح می شود. هورمون کامل به مقدار کمتر موجود است، اما وقتی سطح کلسیم کم است، مقدار آن افزایش می یابد و زمانی که سطح کلسیم بالا است، کاهش می یابد.

پس از آزاد شدن در جریان خون، PTH طول عمر بسیار کوتاهی دارد. سطح آن در کمتر از 5 دقیقه به نصف کاهش می یابد که علت آن جذب و شکاف در کبد و کلیه است. این قطعات، به عنوان قطعات C ترمینال شناخته می شوند و اندازه های متفاوتی دارند. قطعات C ترمینال نیمه عمر طولانی تری دارند، در غلظت های بسیار بالاتری وجود دارند و در نهایت توسط کلیه ها پاک می شوند.

اگرچه در ابتدا تصور می شد که قطعات C ترمینال غیرفعال هستند، اکنون به نظر می رسد که قطعات خاصی ممکن است فعالیت های بیولوژیکی داشته باشند که قادر به مقابله با PTH دست نخورده هستند.

نحوه-تاثیر-PTH-بر-سلول

نحوه تاثیر PTH بر سلول

همه اینها را می توان با روش ایمونواسی اندازه گیری کرد. هورمون پاراتیروئید(PTH) کامل و تمام قطعات به طور کلی اطلاعات دقیقی در مورد سطح PTH در خون ارائه می دهند. PTH کامل احتمالاً بیشتر مورد آزمایش قرار می گیرد زیرا قابل اطمینان ترین است.

هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه اغلب توسط آدنوم پاراتیروئید و به ندرت ناشی از سرطان پاراتیروئید است. این بیماران سطح PTH و کلسیم بالایی دارند.

هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه پاسخ اغراق آمیز غده پاراتیروئید به عدم حساسیت کلیه به PTH در بیماران CRF است. بیماران CRF در واکنش به سطوح بالای فسفاتی که کلیه نمی تواند دفع کند، سطح سرمی کلسیم مزمن پایینی دارند. در پاسخ به این کلسیم کم، پاراتیروئید به طور مداوم برای تولید PTH تحریک می شود تا سطح کلسیم طبیعی خود را حفظ کند. به این هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه می گویند. این بیماران PTH بالا و سطح کلسیم طبیعی تا کمی پایین دارند.

گاهی اوقات یک بیمار مبتلا به CRF از فرآیند جبرانی بیش از حد عبور می کند و به طور مستقل تولید PTH بالا و غیر ضروری را ایجاد می کند که منجر به هیپرکلسمی می شود. به این هیپرپاراتیروئیدیسم سوم می گویند. این بیماران PTH بالا و سطح کلسیم بالایی دارند.

هیپوکلسمی با سطوح پایین PTH سرم نشان دهنده اختلال عملکرد غده پاراتیروئید است. در موارد نادر، هیپوکلسمی که به تزریق کلسیم و مکمل‌های ویتامین D پاسخ نمی‌دهد، می‌تواند ناشی از ترشح سطوح بالای کلسی‌تونین باشد، یک پپتید کاهش‌دهنده کلسیم سرم که از تحلیل استئوکلاستیک استخوان جلوگیری می‌کند و در نتیجه آزاد شدن کلسیم در گردش خون را مسدود می‌کند. کلسی تونین از سلول های مدولاری تیروئید سنتز و ترشح می شود. در کارسینوم مدولاری تیروئید، گاهی اوقات سطوح بالایی از کلسی تونین ترشح می شود. در سطوح بالای کلسی تونین، هیپوکلسمی ایجاد می شود.

عوامل مداخله گر در آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH):

  • داروهایی که می توانند سطح هورمون پاراتیروئید(PTH) را افزایش دهند عبارتند از ضد تشنج ها، فوروزماید، ایزونیازید، لیتیوم، ریفامپین، استروئیدها، دیورتیک های تیازیدی و داروهای حاوی فسفات.
  • داروهایی که می توانند اندکی سطح هورمون پاراتیروئید(PTH) را کاهش دهند عبارتند از سایمتیدین و پروپرانولول.
  • مقادیر کاذب پایین ممکن است به دنبال مصرف شیر رخ دهد.
  • سایر عواملی که ممکن است بر سطوح هورمون پاراتیروئید(PTH) تأثیر بگذارند: بارداری، شیردهی، هیپرلیپیدمی، و اسکن رادیواکتیو در هفته قبل.

مطلب پیشنهادی: تداخلات دارویی در آزمایش ها

اهمیت بالینی آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH):

افزایش سطح سرمی:

  • هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه به آدنوم یا کارسینوم غده پاراتیروئید: PTH به طور مستقل توسط غده پاراتیروئید تولید می شود. سطح PTH افزایش می یابد.
  • تومورهای غیر مولد PTH (سندرم پارانئوپلاستیک) که معمولاً با کارسینوم ریه، کلیه یا پستان مشخص می شوند: تومورهای این نوع “پروتئین مرتبط با PTH” تولید می کنند که مانند PTH عمل می کند و کلسیم سرم را افزایش می دهد. از آنجایی که از نظر ساختاری مشابه PTH است، با آزمایش PTH اندازه گیری می شود و نتیجه PTH کاذب بالایی به دست می دهد.
  • نقص مادرزادی کلیه: این بیماران به مقادیر “طبیعی” PTH کلیه مادرزادی پاسخ نمی دهند. در نتیجه، با وجود مقادیر طبیعی PTH، کلسیم کاهش می یابد. از پاراتیروئید خواسته می شود تا مقادیر بیشتری از PTH تولید کند. همچنین هیپرپاراتیروئیدیسم کاذب نامیده می شود.
  • هیپوکلسمی: افزایش PTH نتیجه جبران فیزیولوژیک کلسیم پایین سرم است.
  • نارسایی مزمن کلیه: این بیماران نمی توانند فسفات را دفع کنند. در نتیجه سطح کلسیم سرم کاهش می یابد. افزایش PTH نتیجه یک جبران فیزیولوژیک برای کلسیم پایین سرم است. این شرایط پرکاری پاراتیروئید ثانویه است. گاهی اوقات یک بیمار مبتلا به CRF دچار هیپرپلازی پاراتیروئید می شود که منجر به سطوح PTH بیش از مقدار مورد نیاز برای هموستاز فیزیولوژیک می شود. هیپرپاراتیروئیدیسم ثالثیه نامیده می شود.
  • سندرم سوء جذب: این بیماران کلسیم یا ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین D را جذب نمی کنند. کلسیم سرم کاهش می یابد. افزایش PTH نتیجه یک جبران فیزیولوژیک برای کلسیم پایین سرم است.
  • کمبود ویتامین D و راشیتیسم: ویتامین D برای جذب کلسیم از روده ضروری است.

با سطوح ناکافی، کلسیم سرم کاهش می یابد. افزایش PTH نتیجه یک جبران فیزیولوژیک برای کلسیم پایین سرم است.

کاهش سطح سرمی:

  • هیپوپاراتیروئیدیسم ناشی از جراحی یا ایمونوابلیشن: PTH در سطوح لازم برای حفظ سطح طبیعی کلسیم تولید نمی شود.
  • هیپرکلسمی: کاهش PTH یک پاسخ فیزیولوژیک طبیعی به کلسیم بالای سرم است.
  • تومور متاستاتیک استخوان: تومور در استخوان می تواند مقادیر زیادی کلسیم را آزاد کند. کاهش PTH یک پاسخ فیزیولوژیک طبیعی به کلسیم بالای سرم است.
  • هیپرکلسمی بدخیم (بیشتر با سرطان ریه، سینه یا لنفوم شایع است): به دلایل ناشناخته، سطح کلسیم سرم در این بیماران سرطانی بسیار بالا می‌رود. کاهش PTH یک پاسخ فیزیولوژیک طبیعی به کلسیم بالای سرم است.
  • سارکوئیدوز: در این بیماران ممکن است سطح کلسیم سرم افزایش یابد. کاهش PTH یک پاسخ فیزیولوژیکی طبیعی به کلسیم بالای سرم است.
  • مسمومیت با ویتامین D: این بیماران سطح سرمی کلسیم بالایی دارند که در نتیجه ویتامین D باعث جذب حداکثری کلسیم در روده می شود. کاهش PTH یک پاسخ فیزیولوژیک طبیعی به کلسیم بالای سرم است.
  • سندرم شیر قلیایی: به این نوزادان شیر کامل پخته شده با کلسیم بسیار بالا داده می شود. سطح سرمی کلسیم بالایی دارند. کاهش PTH یک پاسخ فیزیولوژیک طبیعی به کلسیم بالای سرم است.
  • سندرم دی جورج: این کودکان دارای نقص ایمنی نیز هیپوکلسمی دارند که ممکن است به دلیل کم کاری پاراتیروئید باشد.

ملاحظات بالینی:

با افزایش سطح سرمی هورمون پاراتیروئید(PTH) و کلسیم سرم، بیمار ممکن است در معرض خطر انواع شرایط بالینی، از جمله سنگ کلیه به دلیل هیپرکلسیوری، پوکی استخوان در اثر از دست دادن کلسیم از استخوان ها، نارسایی کلیه و فشار خون بالا باشد.

این آزمایش به طور معمول در بیماران مبتلا به CRF کنترل می شود. این بیماران در واکنش به سطوح بالای فسفات که کلیه قادر به دفع آن نیست، سطح سرمی کلسیم مزمن پایینی دارند.

اندازه گیری همزمان هورمون پاراتیروئید(PTH) و سطح کلسیم سرم مهم است. این مقادیر برای تشخیص افتراقی مهم هستند. اکثر آزمایشگاه ها دارای نوموگرام PTH/کلسیم هستند که سطوح نرمال هورمون پاراتیروئید(PTH) را برای هر سطح کلسیم نشان می دهد.

سطوح هورمون پاراتیروئید(PTH) تحت تأثیر تغییرات روزانه قرار می گیرد. بالاترین سطح در حوالی ساعت 2 بامداد و پایین ترین سطح در حدود 2 بعد از ظهر است. معمولاً یک نمونه خون در ساعت 8 صبح گرفته می شود. اگر بیمار شب ها کار می کند، باید به آزمایشگاه اطلاع داده شود تا تغییرات در تغییرات روزانه در نظر گرفته شود.

محدوده مرجع:

PTH intact (whole)

  • <1 month: 7.0-59 pg/mL
  • 4 weeks-11 months: 8.0-61 pg/mL
  • 12 months-10 years: 11-59 pg/mL
  • 11 years-17 years: 15-68 pg/mL
  • 18 years and older: 15-65 pg/mL

PTH N-terminal

8–24 pg/mL

PTH C-terminal

50–330 pg/mL

توجه: محدوده مرجع و واحد آزمایش وابسته به روش انجام و کیت می باشد و ممکن است در آزمایشگاه های مختلف متفاوت باشد. بنابراین توصیه می گردد که آزمایش ها ترجیحا در یک آزمایشگاه مورد بررسی قرار گیرد.

سوالات متداول

چگونه از آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) استفاده می شود؟

به اصطلاح PTH کامل(Intact)، رایج ترین آزمایش هورمون پاراتیروئید است. برای کمک به تشخیص علت سطح پایین یا بالا کلسیم و کمک به تمایز بین علل مرتبط با پاراتیروئید و غیر مرتبط با پاراتیروئید استفاده می شود. همچنین ممکن است برای پایش اثربخشی درمان زمانی که فردی به بیماری مرتبط با پاراتیروئید مبتلا است، استفاده شود. آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) به طور معمول برای افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی یا افرادی که تحت دیالیز هستند، درخواست می شود.

آزمایش کلسیم تقریباً همیشه همراه با آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) درخواست می شود. این فقط سطح خون نیست که مهم است، بلکه تعادل بین کلسیم و PTH و پاسخ غدد پاراتیروئید به تغییر سطوح کلسیم است. معمولاً پزشکان نگران عدم تعادل شدید در تنظیم کلسیم هستند که ممکن است به مداخله پزشکی نیاز داشته باشد یا عدم تعادل مداوم که نشان دهنده یک مشکل اساسی است.

سطح هورمون پاراتیروئید(PTH) را می توان برای مانیتور افرادی که شرایط یا بیماری هایی دارند که باعث عدم تعادل کلسیم مزمن می شود یا برای پایش افرادی که جراحی یا درمان دیگری برای تومور پاراتیروئید انجام داده اند، استفاده کرد.

چه زمانی آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) درخواست می شود؟

اگر سطح کلسیم خون شما بیش از حد بالا باشد، ممکن است علائمی را تجربه کنید که عبارتند از:

  • افزایش تشنگی
  • تکرر ادرار
  • تغییرات ذهنی، مانند خستگی یا سردرگمی
  • درد استخوان
  • انقباض عضلانی
  • ضعف عضلانی
  • ناراحتی های گوارشی، از جمله حالت تهوع، کاهش اشتها و یبوست

علائم کمبود کلسیم خون ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • گرفتگی عضلات
  • پوست خشک
  • ناخن های شکننده
  • سوزن سوزن شدن در لب ها، انگشتان دست یا پا
  • تشنج
  • اختلالات ریتم قلب

آزمایش مداوم هورمون پاراتیروئید(PTH) ممکن است در برخی از افرادی که قبلاً هیپرپاراتیروئیدیسم در آنها تشخیص داده شده بود، استفاده شود. آزمایش PTH همچنین برای پایش بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی درخواست می شود.

یک پزشک ممکن است آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH)، همراه با آزمایش کلسیم را، در فواصل زمانی که فردی برای بیماری یا وضعیتی که بر تنظیم کلسیم تأثیر می‌گذارد، درمان می‌شود، مانند برداشتن تومور پاراتیروئید، یا زمانی که فرد مبتلا به بیماری کلیوی در مرحله نهایی است، درخواست کند.

گاهی اوقات، آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) حین عمل زمانی درخواست می‌شود که فردی که مبتلا به هیپرپاراتیروئیدیسم است، تحت عمل جراحی قرار می‌گیرد تا بافت غیرطبیعی پاراتیروئید برداشته شود تا از برداشتن تمام غدد غیرطبیعی اطمینان حاصل شود، که گاهی اوقات می‌توانند از نظر تعداد و مکان متفاوت باشند.

نتیجه آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) چه چیزی را نشان می دهد؟

یک پزشک هر دو نتایج کلسیم و هورمون پاراتیروئید(PTH) را با هم ارزیابی می کند تا تعیین کند که آیا سطوح مناسب هستند و آنطور که باید در تعادل هستند یا خیر. اگر هر دو سطح PTH و کلسیم طبیعی باشند، احتمالاً سیستم تنظیم کلسیم بدن به درستی کار می کند.

سطوح پایین PTH ممکن است به دلیل شرایطی باشد که باعث افزایش کلسیم می شود یا به دلیل ناهنجاری در تولید PTH که باعث کم کاری پاراتیروئید می شود.

ترشح بیش از حد PTH ممکن است به دلیل هیپرپاراتیروئیدیسم باشد که اغلب توسط یک تومور خوش خیم پاراتیروئید ایجاد می شود. در موارد نادر، ممکن است ناشی از سرطان باشد.

جدول زیر نتایجی را که ممکن است مشاهده کنید خلاصه می کند:

نتایجی که ممکن است بعد از انجام آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) و کلسیم مشاهده کنید:

نتایج کلسیمنتایج PTHتفسیر نتایج
نرمالنرمالسیستم تنظیم کلسیم به طور طبیعی کار می کند
پایینبالاPTH به درستی پاسخ می دهد. ممکن است آزمایش های دیگری برای بررسی علل دیگر کاهش کلسیم انجام دهد
پاییننرمال یا پایینPTH به درستی پاسخ نمی دهد. احتمالا هیپوپاراتیروئیدیسم و هیپوکلسمی ثانویه دارند
بالابالاغده پاراتیروئید بیش از حد PTH تولید می کند. ممکن است مطالعات تصویربرداری را برای بررسی هیپرپاراتیروئیدیسم انجام دهد
بالاپایینPTH به درستی پاسخ می دهد. ممکن است آزمایش های دیگری برای بررسی علل غیر مرتبط با پاراتیروئید افزایش کلسیم انجام دهد
نرمالبالاهیپرپاراتیروئیدیسم خفیف
  • اگر سطح کلسیم پایین و سطح PTH بالا باشد، غدد پاراتیروئید به طور مناسب پاسخ می‌دهند و مقادیر مناسبی از PTH تولید می‌کنند. بسته به درجه هیپوکلسمی، یک پزشک ممکن است سطح پایین کلسیم را با اندازه‌گیری سطوح ویتامین D، فسفر و منیزیم بیشتر بررسی کند.
  • اگر سطح کلسیم پایین و سطح PTH نرمال یا کم باشد، PTH به درستی پاسخ نمی دهد و فرد مورد آزمایش احتمالاً دچار کم کاری پاراتیروئید است. هیپوپاراتیروئیدیسم نارسایی غدد پاراتیروئید در تولید PTH کافی است. ممکن است به دلیل شرایط مختلف باشد و ممکن است پایدار، پیشرونده یا گذرا باشد. علل عبارتند از یک اختلال خود ایمنی، آسیب یا برداشتن پاراتیروئید در حین جراحی، یک بیماری ژنتیکی یا یک بیماری شدید. افراد مبتلا به طور کلی سطح PTH پایین، سطح کلسیم پایین و سطوح فسفر بالا خواهند داشت.
  • اگر سطح کلسیم بالا و سطح PTH بالا باشد، غدد پاراتیروئید مقادیر نامناسب بالایی از PTH تولید می کنند. یک پزشک ممکن است برای کمک به تعیین علت و ارزیابی شدت هیپرپاراتیروئیدیسم، اشعه ایکس یا سایر مطالعات تصویربرداری را درخواست کند. هیپرپاراتیروئیدیسم گروهی از شرایط است که با تولید بیش از حد PTH توسط غدد پاراتیروئید مشخص می شود که به هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه، ثانویه و سوم تقسیم می شود.
  • اگر سطح کلسیم بالا و سطح PTH پایین باشد، غدد پاراتیروئید به درستی پاسخ می‌دهند، اما یک پزشک احتمالاً تحقیقات بیشتری را برای بررسی دلایل غیرمرتبط با پاراتیروئید برای افزایش کلسیم، مانند جهش‌های نادر در گیرنده‌های کلسیم انجام می‌دهد. یا تومورهایی که پپتیدی ترشح می کنند که فعالیت شبه PTH دارد و غلظت کلسیم را افزایش می دهد که به نوبه خود باعث کاهش PTH می شود.

آیا چیز دیگری هست که باید بدانم؟

در حال حاضر، رایج ترین روش برای هورمون پاراتیروئید(PTH)، اندازه گیری PTH کامل است که به طور معمول کل مولکول (PTH 1-84) و قطعات بزرگتر (عمدتاً PTH 1-74) را اندازه گیری می کند. در حالی که این آزمایش به عنوان سنجش “intact” شناخته می شود، قطعات بزرگی را اندازه گیری می کند که کمی کوچکتر از هورمون کامل هستند.

آزمایش های کمتر رایج، اما جدیدتری وجود دارد که تنها کل مولکول را که بیشترین فعالیت زیستی را دارد، شناسایی می‌کند. آزمایش های «intact» و «کل یا فعال زیستی» محدوده‌های مرجع متفاوتی دارند، اما معمولاً نتایج آنها تفاسیر مشابهی را ارائه می‌دهند. اثرات تکه تکه شدن و بیماری هنوز در حال مطالعه است، و مواردی وجود دارد که این دو سنجش ممکن است تفسیر متفاوتی ارائه دهند.

سرطان های پاراتیروئید ممکن است با هیپرپاراتیروئیدیسم خانوادگی و سندرم های MEN-I همراه باشد.

آیا سطح غیر طبیعی هورمون پاراتیروئید(PTH) بدون داشتن علائم می تواند وجود داشته باشد؟

بله، اگر سطح کلسیم شما به آرامی تغییر کند، ممکن است علائم قابل توجهی نداشته باشید. در این مورد، عدم تعادل به احتمال زیاد با یافتن سطح غیرطبیعی کلسیم در طی یک بررسی منظم سلامت و سپس بررسی سطح هورمون پاراتیروئید(PTH) شما تشخیص داده می شود.

ویتامین D چه ارتباطی با هورمون پاراتیروئید(PTH) دارد؟

اگر ویتامین D کافی نداشته باشید، بدن شما نمی تواند کلسیم را به خوبی جذب کند. ویتامین D جذب روده ای کلسیم را تنظیم می کند، در حالی که هورمون پاراتیروئید(PTH) فعال شدن ویتامین D را تنظیم می کند. مقدار زیاد یا خیلی کم ویتامین D می تواند باعث عدم تعادل در متابولیسم کلسیم شود. در طول ماه‌های زمستان با قرار گرفتن در معرض آفتاب کمتر، به‌ویژه دورتر از خط استوا، سطح ویتامین D معمولاً پایین‌تر است و سطح هورمون پاراتیروئید(PTH) ممکن است بالاتر باشد. رژیم غذایی و بیماری ممکن است بر میزان این تغییرات تأثیر بگذارد.

هورمون پاراتیروئید(PTH) حین عمل چیست و چرا انجام می شود؟

“PTH حین عمل” یک آزمایش هورمون پاراتیروئید(PTH) است که در زمانی که فرد تحت عمل جراحی غده پاراتیروئید است، انجام می شود. هنگامی که فردی مبتلا به پرکاری پاراتیروئید است، درمان معمول، جراحی برای برداشتن غده یا غدد پاراتیروئید بزرگ شده است. حدود 85 تا 90 درصد مواقع در هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه، تنها یک غده پاراتیروئید غیرطبیعی وجود دارد، اما در بقیه موارد (و در هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه و سوم)، دو یا چند غده غیرطبیعی هستند.

در طول جراحی، مهم است که جراح مطمئن شود که تمام غدد غیر طبیعی برداشته شده اند. اگر همه غیر طبیعی باشند، معمولاً سه غده به همراه بخشی از غده چهارم به طور کامل برداشته می شوند و بافت پاراتیروئید کافی برای جلوگیری از کم کاری پاراتیروئید باقی می ماند.

یک راه، برای اطمینان از برداشتن تمام بافت غیر طبیعی، اندازه گیری هورمون پاراتیروئید(PTH) قبل و بعد از برداشتن غده غیر طبیعی مشکوک است. اگر تمام بافت غیر طبیعی از بین برود، سطح هورمون پاراتیروئید(PTH) در عرض 10 دقیقه بیش از 50 درصد کاهش می یابد. برای مفید بودن، این امر مستلزم آن است که آزمایشگاه بتواند نتایج آزمایش را به سرعت ارائه دهد. این اغلب اندازه گیری سریع یا حین عمل PTH نامیده می شود.

چه آزمایش های دیگری می تواند در ارزیابی هورمون پاراتیروئید(PTH) مفید باشد؟

سایر آزمایش ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • کلسیم کل و یونیزه شده
  • فسفر (فسفات)
  • 25- OH ویتامین D
  • 1و 25- OH ویتامین D

مطالب مرتبط در متااورگانون:

در جای دیگر وب:

مورد تایید و بازبینی شده توسط:

دکتر فرزاد باباخانی

این مقاله را به دوستان خود معرفی کنید

منابع مقاله

 

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Pseudohypoparathyroidism. Updated May 13, 2020. Accessed September 12, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/000364.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Calcium blood test. Updated September 1, 2021. Accessed September 8, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003477.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Hypercalcemia. Updated September 1, 2021. Accessed September 9, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/000365.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Hyperparathyroidism. Updated September 1, 2021. Accessed September 8, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/001215.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Hypoparathyroidism. Updated September 1, 2021. Accessed September 8, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/000385.htm

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Parathyroid hormone (PTH) blood test. Updated September 1, 2021. Accessed September 8, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/003690.htm

Bilezikian JP, Brandi ML, Eastell R, et al. Guidelines for the management of asymptomatic primary hyperparathyroidism: summary statement from the Fourth International Workshop. J Clin Endocrinol Metab. 2014;99(10):3561-3569. doi:10.1210/jc.2014-1413

Fuleihan GE, Juppner H. Parathyroid hormone assays and their clinical use. In: Rosen CJ, ed. UpToDate. Updated November 5, 2019. Accessed September 10, 2021.  https://www.uptodate.com/contents/parathyroid-hormone-assays-and-their-clinical-use

Fuleihan GE, Silverberg SJ. Patient education: Primary hyperparathyroidism (beyond the basics). In: Rosen CJ, ed. UpToDate. Updated January 16, 2020. Accessed September 10, 2021. https://www.uptodate.com/contents/primary-hyperparathyroidism-beyond-the-basics

Fuleihan GE, Silverberg SJ. Primary hyperparathyroidism: Diagnosis, differential diagnosis, and evaluation. In: Rosen CJ, ed. UpToDate. Updated January 16, 2020. Accessed September 10, 2021. https://www.uptodate.com/contents/primary-hyperparathyroidism-diagnosis-differential-diagnosis-and-evaluation

Khan M, Jose A, Sharma S. Physiology, parathyroid hormone. In: StatPearls. Updated March 21, 2021. Accessed September 12, 2021. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499940/

Lewis JL. Hypocalcemia (low level of calcium in the blood). Merck Manuals Professional Edition. Updated April 2020. Accessed September 8, 2021. https://www.merckmanuals.com/home/hormonal-and-metabolic-disorders/electrolyte-balance/hypocalcemia-low-level-of-calcium-in-the-blood

Lewis JL. Hypoparathyroidism. Merck Manuals Professional Edition. Updated July 2021. Accessed September 8, 2021. https://www.merckmanuals.com/home/hormonal-and-metabolic-disorders/parathyroid-disorders/hypoparathyroidism

Lewis JL. Overview of parathyroid function. Merck Manuals Professional Edition. Updated July 2021. Accessed September 8, 2021. https://www.merckmanuals.com/home/hormonal-and-metabolic-disorders/parathyroid-disorders/overview-of-parathyroid-function

Mannstadt M. Parathyroid hormone secretion and action. In: Rosen CJ, ed.. UpToDate. Updated March 22, 2021. Accessed September 4, 2021. https://www.uptodate.com/contents/parathyroid-hormone-secretion-and-action

MedlinePlus: National Library of Medicine. Parathyroid hormone (PTH) test. Updated December 17, 2020. Accessed September 7, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/parathyroid-hormone-pth-test

National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Disease. Mineral & bone disorder in chronic kidney disease. Updated November 2015. Accessed September 12, 2021.

https://www.niddk.nih.gov/health-information/kidney-disease/mineral-bone-disorder

National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Disease. Primary hyperparathyroidism. Updated March 2019. Accessed September 8, 2021.

https://www.niddk.nih.gov/health-information/endocrine-diseases/primary-hyperparathyroidism

Perrier ND, Dickson PV, Figueroa AS. Parathyroid exploration for primary hyperparathyroidism. In: Carty SE, Rose CJ, eds. UpToDate. Updated April 6, 2020. Accessed September 12, 2021. https://www.uptodate.com/contents/parathyroid-exploration-for-primary-hyperparathyroidism

Shane E. Diagnostic approach to hypercalcemia. In: Rosen, CJ, ed. UpToDate. Updated August 31, 2020. Accessed September 8, 2021. https://www.uptodate.com/contents/diagnostic-approach-to-hypercalcemia

این مقاله برای شما مفید بود؟

6 دیدگاه

  1. Avatar
    نیلوفر 14 تیر 1401 در 12:28 ب.ظ - پاسخ دادن

    سلام روز بخیر
    من به فاصله یک ماه در دو آزمایشگاه متفاوت آزمایش هورمون پاراتیروئید انجام دادم ونتیجه ها خیلی متفاوته،میخواستم بدونم برای پیگیری باید آزمایش ها در یک آزمایشگاه تکرار بشن یا مسئله چیزه دیگه ای هست؟

    • Avatar
      ادمین 14 تیر 1401 در 8:23 ب.ظ - پاسخ دادن

      سلام وقت بخیر خسته نباشید
      بررسی آزمایش ها توصیه می شود که فقط در یک آزمایشگاه انجام شود. چون روشها، کیت ها و دستگاه های متفاوتی در آزمایشگاه ها مستقر است. که باعث می شود نتایج گاهاً با هم همخوانی نداشته باشند. برای همین ترجیح آزمایش ها را در یک آزمایشگاه معتبر و به صورت دوره‌ای انجام دهید تا نتایج هر آزمایش با آزمایش قبلی مقایسه گردد.

  2. Avatar
    ایلیا 20 اردیبهشت 1402 در 11:11 ق.ظ - پاسخ دادن

    سلام ؛ ممنون از مطالب مفید و جامع شما در مورد PTH
    من بتازگی آزمایش داده م و خیلی نگران PTH بالا در خون بودم که با خوندن مطالب متوجه شدم پاراتیرویید برای جبران جذب کلسیم و رسوندن به حد نرمال ،؛ هورمون بیشتری ترشح میکنه که باعث شده کلسیم و فسفات من در محدوده نرمال باشه ( هیپرپاراتیرویدیسم کاذب و ثانویه ) که جبرانی هست .( مشکل مادرزادی در یک کلیه دارم )
    البته منتظر شنیدن نظر پزشکم هستم اما نگرانیم تا حدی رفع شد . امیدوارم برداشت من درست باشه

    • دکتر فرزاد باباخانی
      دکتر فرزاد باباخانی 20 اردیبهشت 1402 در 2:21 ب.ظ - پاسخ دادن

      سلام و درود
      بله، درک شما درست است. غده پاراتیروئید نقش مهمی در تنظیم سطح کلسیم و فسفات در بدن دارد. اگر مشکلی در تنظیم کلسیم وجود داشته باشد (مانند مشکل مادرزادی در یک کلیه)، غده پاراتیروئید ممکن است هورمون های بیشتری ترشح کند تا این مشکل را جبران کند و سطح کلسیم را به محدوده طبیعی برگرداند. این می تواند منجر به سطوح بالای PTH در خون شود که به عنوان هیپرپاراتیروئیدیسم شناخته می شود. با این حال، در مورد شما، به نظر می رسد که سطوح بالای PTH یک مکانیسم جبرانی برای حفظ سطح طبیعی کلسیم و فسفات در بدن است، نه یک اختلال اولیه در خود غده پاراتیروئید. مهم است که با پزشک خود مشورت های لازم را انجام دهیدتا در صورت لزوم، تشخیص و برنامه درمانی مناسب را دریافت کنید.
      آرزوی سلامتی

  3. Avatar
    سحر 26 تیر 1402 در 8:08 ق.ظ - پاسخ دادن

    هورمون PTH بالا باعث چاقی میشه؟ برای من این هورمون بالاس و شدیدا علاقه به شیرینی دارم و وزنمم بالاست
    ممنونم

    • دکتر فرزاد باباخانی

      سلام و درود
      هورمون پاراتیروئید توسط غدد پاراتیروئید که در گردن قرار دارند تولید می شود. وظیفه اصلی آن تنظیم سطح کلسیم و فسفر در بدن است. افزایش سطح PTH می تواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله شرایط پزشکی خاص، کمبود ویتامین D و اختلال عملکرد کلیه رخ دهد.

      چندین مطالعه ارتباطی بین سطوح بالاتر PTH و افزایش وزن بدن یا شاخص توده بدنی (BMI) پیدا کرده اند. فرض بر این است که افزایش سطح PTH می تواند از طریق مکانیسم های مختلف به چاقی کمک کند:

      1. افزایش تکثیر سلول های چربی (سلول های چربی): PTH ممکن است باعث رشد و توسعه سلول های چربی شود و منجر به افزایش تجمع چربی در بدن شود.

      2. تغییر ترشح آدیپوکین: آدیپوکین ها هورمون هایی هستند که توسط بافت چربی ترشح می شوند و متابولیسم و التهاب را تنظیم می کنند. سطوح بالای PTH به طور بالقوه می تواند بر ترشح این هورمون ها تأثیر بگذارد و منجر به اختلالات متابولیک و افزایش وزن شود.

      3. تغییر هموستاز کلسیم: PTH نقش حیاتی در حفظ تعادل کلسیم در بدن دارد. اختلال در این تعادل، مانند افزایش سطح PTH، ممکن است بر متابولیسم انرژی تأثیر بگذارد و به چاقی کمک کند.

      توجه به این نکته مهم است که در حالی که شواهدی وجود دارد که از ارتباط بالقوه بین سطوح بالای PTH و چاقی حمایت می کند، این رابطه هنوز در حال بررسی است و تحقیقات بیشتری برای ایجاد علیت و درک بهتر مکانیسم های اساسی مورد نیاز است.

ثبت دیدگاه

Go to Top