دوران یائسگی(Menopause)

یائسگی(Menopause) زمانی است که دوره های خونریزی ماهیانه شما به دلیل کاهش سطح هورمون ها متوقف می شود. یائسگی(Menopause)ممکن است در سنین 45 تا 55 سالگی اتفاق بیافتد. گاهی اوقات ممکن است به دلایلی مانند جراحی برای برداشتن تخمدان ها (اووفورکتومی) یا رحم (هیسترکتومی)، درمان های سرطان مانند شیمی درمانی یا دلایل ژنتیکی، یائسگی به طور طبیعی زودتر این اتفاق رخ دهد. یائسگی نشان دهنده پایان چرخه قاعدگی شماست. این دوران پس از 12 ماه بدون قاعدگی(خونریزی ماهیانه) تشخیص داده می شود.

یائسگی(Menopause) چیست؟

یائسگی(Menopause) زمانی در زندگی یک زن است که دوره های قاعدگی طبیعی او برای حداقل 12 ماه متوقف شده است و او دیگر نمی تواند باردار شود. معمولاً، یائسگی(Menopause) یک انتقال تدریجی است که با مرحله ای به نام پیش یائسگی در سنین 45 تا 55 سالگی شروع می شود. یائسگی ممکن است در اوایل زندگی زن به دلیل شرایط سلامتی یا اقدامات پزشکی که بر تولید یا پاسخ بدن به هورمون های مهم تأثیر می گذارد، آغاز شود.

قبل از یائسگی(Menopause)، هورمون‌های زن با هم کار می‌کنند تا تخمک را از تخمدان‌ها آزاد کنند و یا دوره قاعدگی ماهانه را تنظیم کنند یا از شروع بارداری حمایت کنند. در دوران پیش از یائسگی، زنان شروع به تجربه نوسانات هورمونی می کنند. این نوسانات هورمونی باعث قاعدگی نامنظم و سایر علائم پیش از یائسگی از جمله اضطراب، نوسانات خلقی،گرگرفتگی، پریودهای، مشکلات خواب و تغییرات واژن می شود.

مراحل مختلف یائسگی(Menopause):

1. باروری:
فاز باروری در این دوره قاعدگی فعال است و بین اولین و آخرین دوره قاعدگی کشیده می شود. حدود 30 تا 40 سال طول می شود.

2. قبل از یائسگی(Menopause):

پری یائسگی یک کلمه ترکیبی است که شامل peri، یونانی به معنای “در اطراف” یا “نزدیک” و یائسگی است. این یک دوره گذار یا جاده ای برای توقف نهایی یائسگی است.

دوره قبل از یائسگی زمانی شروع می شود که شما به 40 سالگی یا نزدیک به آن رسیدید و 4 تا 11 سال طول می کشد. با نوسان سطح استروژن و کاهش سطح پروژسترون مشخص می شود. یک زن در دوران پیش از یائسگی به آرامی دستخوش تغییرات فیزیکی، هورمونی و روانی می شود.

3. یائسگی(Menopause):
یائسگی به عنوان توقف نهایی چرخه قاعدگی ماهانه تعریف می شود. این رویداد با آخرین دوره قاعدگی مشخص می شود. از نظر بالینی یائسگی زمانی اعلام می شود که زن برای 12 ماه متوالی هیچ قاعدگی نداشته باشد. برای برخی ممکن است تا 60 سال نیز برسد.

4. پس از یائسگی(Menopause):
بعد از اتمام این 12 ماه، زن واقعاً وارد یائسگی شده است. با این حال، این اصطلاح به جای یائسگی استفاده می شود.

نقش تست های یائسگی(Menopause)

آزمایش های دوران یائسگی(Menopause) برای تعیین اینکه آیا علائم بیمار، بخشی از یائسگی است یا مربوط به بیماری دیگری است استفاده می شود. در ماه‌ها یا سال‌های منتهی به یائسگی (پری یائسگی)، ممکن است این علائم و نشانه‌ها را تجربه کنید:

• پریودهای نامنظم
• خشکی واژن
• گرگرفتگی
• لرز
• عرق شبانه
• مشکلات خواب
• تغییرات خلق و خوی
• افزایش وزن و کاهش متابولیسم
• موهای نازک و خشکی پوست
• از دست دادن فرم سینه

علائم و نشانه ها، از جمله تغییر در قاعدگی می تواند در بین زنان متفاوت باشد. به احتمال زیاد، قبل از پایان دوره های قاعدگی، بی نظمی هایی را تجربه خواهید کرد.

پرش پریود در دوران پیش از یائسگی امری رایج و مورد انتظار است. اغلب، دوره‌های قاعدگی یک ماه از بین می‌رود و برمی‌گردد، یا چندین ماه از بین می‌رود و سپس برای چند ماه دوباره سیکل‌های ماهانه شروع می‌شود. پریودها معمولاً در چرخه‌های کوتاه‌تر اتفاق می‌افتند، بنابراین به هم نزدیک‌تر هستند. با وجود پریودهای نامنظم، بارداری امکان پذیر است.

در ارزیابی علت این علائم، پزشک ممکن است در مورد سن، علائم و سابقه خانوادگی بیمار سوال کند. در حدود 75 درصد از زنان، علائم پیش از یائسگی در محدوده سنی مورد انتظار شروع می شود و پزشکان می توانند یائسگی را بدون آزمایش تشخیص دهند. یائسگی پس از 12 ماه عدم قاعدگی زن تایید می شود.

با این حال، آزمایش یائسگی اغلب زمانی درخواست می شود که علت علائم مشخص نباشد. برای مثال، آزمایش یائسگی ممکن است برای زنانی که هیسترکتومی انجام داده‌اند، زنانی که چندین سال قبل از ۵۰ سالگی علائم یائسگی را تجربه می‌کنند یا زمانی که یک زن علائم غیرطبیعی حاکی از یائسگی را تجربه می‌کند، استفاده شود.

انواع تست های دوران یائسگی(Menopause)

با بالا رفتن سن زنان، تخمدان ها کمتر به هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینه کننده (LH)، دو هورمون مهم برای تخمک گذاری و تنظیم دوره های قاعدگی پاسخ نمی دهند. در پاسخ، تخمدان‌ها تولید استروژن و پروژسترون را متوقف می‌کنند و باعث کاهش سطح استروژن در بدن و افزایش سطح FSH می‌شوند.

هنگامی که آزمایش برای یائسگی ضروری است، پزشکان ممکن است آزمایش FSH را برای تشخیص سطوح بالای FSH در خون درخواست کنند. اندازه گیری FSH می تواند به تعیین اینکه آیا یک زن در دوران یائسگی است یا قبلا یائسه شده است کمک کند.

از آنجایی که سطح FSH به طور طبیعی هر ماه برای تحریک تخمک گذاری در نوسان است، نتایج آزمایش FSH باید با احتیاط تفسیر شود و ممکن است گمراه کننده باشد. به جای تفسیر یک نتیجه آزمایش FSH، از افزایش سطوح FSH که به طور مداوم در طول زمان در حال افزایش است، برای تایید یائسگی استفاده می شود.

آزمایش‌های اضافی که ممکن است برای کمک به پزشک در تشخیص یائسگی(Menopause) درخواست شوند عبارتند از:

سایر شرایط می توانند باعث قاعدگی نامنظم شوند یا می توانند آن را به طور کامل متوقف کنند. در برخی موارد، پزشکان آزمایش هایی را برای تعیین اینکه آیا چیزی غیر از یائسگی بر قاعدگی تأثیر می گذارد یا خیر انجام می دهند:

درمان های علائم دوران یائسگی(Menopause):

یائسگی(Menopause) نیازی به درمان دارویی ندارد. در عوض، درمان‌ها بر تسکین علائم و نشانه‌های شما و پیشگیری یا مدیریت بیماری‌های مزمنی که ممکن است با افزایش سن رخ دهد، تمرکز دارند. درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

هورمون درمانی

استروژن درمانی موثرترین گزینه درمانی برای تسکین گرگرفتگی یائسگی(Menopause) است. بسته به سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی شما، پزشک ممکن است استروژن را در کمترین دوز و کوتاه ترین زمان مورد نیاز برای تسکین علائم برای شما توصیه کند. اگر رحم خود را طی جراحی برنداشته اید، علاوه بر استروژن به پروژستین نیز نیاز خواهید داشت.

استروژن همچنین به جلوگیری از تحلیل استخوان کمک می کند. استفاده طولانی مدت از هورمون درمانی ممکن است برخی از خطرات سرطان سینه و قلبی عروقی را به همراه داشته باشد، اما شروع هورمون ها در حوالی زمان یائسگی فوایدی را برای برخی از زنان نشان داده است. در مورد مزایا و خطرات هورمون درمانی و اینکه آیا این یک انتخاب بی خطر برای شما است، با پزشک خود صحبت کنید.

استروژن برای از بین بردن خشکی واژن مفید است، استروژن را می توان مستقیماً با استفاده از کرم، قرص یا حلقه واژن به درون واژن تزریق کرد. این درمان فقط مقدار کمی استروژن آزاد می کند که توسط بافت های واژن جذب می شود. می تواند به تسکین خشکی واژن، ناراحتی ناشی از مقاربت و برخی علائم ادراری کمک کند.

داروهای ضد افسردگی با دوز پایین

برخی از داروهای ضد افسردگی مرتبط با گروهی از داروها به نام مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) ممکن است گرگرفتگی یائسگی را کاهش دهند. یک داروی ضد افسردگی با دوز پایین برای مدیریت گرگرفتگی ممکن است برای زنانی که به دلایل سلامتی نمی توانند استروژن مصرف کنند یا برای زنانی که برای اختلالات خلقی به داروی ضد افسردگی نیاز دارند، مفید باشد.

گاباپنتین (Gralise، Horizant، Neurontin)

گاباپنتین برای درمان تشنج تایید شده است، اما نشان داده شده است که به کاهش گرگرفتگی نیز کمک می کند. این دارو برای زنانی که نمی توانند از استروژن درمانی استفاده کنند و در کسانی که گرگرفتگی شبانه نیز دارند مفید است.

کلونیدین (Catapres، Kapvay)

کلونیدین، قرص یا چسبی که معمولاً برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود، ممکن است تا حدودی گرگرفتگی را تسکین دهد.

داروهایی برای پیشگیری یا درمان پوکی استخوان

بسته به نیازهای فردی، پزشکان ممکن است داروهایی را برای پیشگیری یا درمان پوکی استخوان توصیه کنند. چندین دارو در دسترس هستند که به کاهش از دست دادن استخوان و خطر شکستگی کمک می کنند. پزشک ممکن است مکمل های ویتامین D را برای کمک به تقویت استخوان ها تجویز کند.

قبل از تصمیم گیری در مورد هر نوع درمان، با پزشک خود در مورد گزینه های خود و خطرات و مزایای مربوط به هر کدام صحبت کنید. 

شیوه زندگی و درمان های خانگی برای درمان علایم یائسگی(Menopause):

خوشبختانه، بسیاری از علائم و نشانه های مرتبط با یائسگی(Menopause) موقتی هستند. این اقدامات را برای کمک به کاهش یا جلوگیری از اثرات آنها انجام دهید:

گرگرفتگی. لایه های کمتر لباس بپوشید، یک لیوان آب سرد بخورید یا به مکانی خنک تر بروید. سعی کنید مشخص کنید چه چیزی باعث گرگرفتگی شما می شود. برای بسیاری از زنان، محرک ها ممکن است شامل نوشیدنی های گرم، کافئین، غذاهای تند، الکل، استرس، هوای گرم و حتی یک اتاق گرم باشد.

کاهش ناراحتی واژن. یک روان کننده واژینال بدون نسخه و مبتنی بر آب (Astroglide، ژله K-Y، Sliquid، و غیره) یا یک روان کننده یا مرطوب کننده مبتنی بر سیلیکون (Replens، K-Y Liquibeads، Sliquid، و غیره) را امتحان کنید.ممکن است محصولی را انتخاب کنید که حاوی گلیسیرین نباشد، اگر به آن ماده شیمیایی حساس باشید، می تواند باعث سوزش یا تحریک شود. فعال ماندن از نظر جنسی نیز با افزایش جریان خون به واژن به ناراحتی واژن کمک می کند.

به اندازه کافی خوابیدن. از مصرف کافئین، که خوابیدن را سخت می کند، اجتناب کنید و از نوشیدن الکل زیاد که می تواند خواب را مختل کند، خودداری کنید. در طول روز ورزش کنید. اگر گرگرفتگی خواب شما را مختل می کند، ممکن است لازم باشد قبل از اینکه بتوانید استراحت کافی داشته باشید راهی برای مدیریت آن پیدا کنید.

تکنیک های تمدد اعصاب را تمرین کنید. تکنیک هایی مانند تنفس عمیق، تنفس سریع، تصویرسازی هدایت شده، ماساژ و آرام سازی پیشرونده عضلانی ممکن است به علائم یائسگی کمک کند.

کف لگن خود را تقویت کنید. تمرینات عضلات کف لگن که به آن تمرینات کگل گفته می شود، می تواند برخی از اشکال بی اختیاری ادرار را بهبود بخشد.

یک رژیم غذایی متعادل بخورید. از انواع میوه ها، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید. چربی های اشباع، روغن ها و قندها را محدود کنید. از پزشک خود بپرسید که آیا به مکمل های کلسیم یا ویتامین D برای کمک به رفع نیازهای روزانه نیاز دارید.

عدم مصرف سیگار. سیگار خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته مغزی، پوکی استخوان، سرطان و طیف وسیعی از مشکلات سلامتی دیگر را افزایش می دهد. همچنین ممکن است گرگرفتگی را افزایش دهد و یائسگی زودتر را به همراه داشته باشد.

به طور منظم ورزش کنید. برای کمک به محافظت در برابر بیماری قلبی، دیابت، پوکی استخوان و سایر شرایط مرتبط با افزایش سن، در بیشتر روزها فعالیت بدنی یا ورزش منظم داشته باشید.

بسیاری از روش ها در مدیریت علائم یائسگی تبلیغ شده اند، اما تعداد کمی از آنها شواهد علمی برای حمایت از این ادعاها دارند. برخی از درمان های مکمل و جایگزین که مورد مطالعه قرار گرفته یا در حال مطالعه هستند عبارتند از:

استروژن های گیاهی (فیتواستروژن). این استروژن ها به طور طبیعی در برخی غذاها وجود دارند. دو نوع اصلی فیتواستروژن وجود دارد – ایزوفلاون ها و لیگنان ها. ایزوفلاون ها در سویا، عدس، نخود و سایر حبوبات یافت می شوند. لیگنان ها در دانه کتان، غلات کامل و برخی میوه ها و سبزیجات وجود دارند.

اینکه آیا استروژن موجود در این غذاها می‌تواند گرگرفتگی و سایر علائم یائسگی را تسکین دهد، هنوز ثابت نشده است، اما اکثر مطالعات آنها را بی‌اثر می‌دانند. ایزوفلاون ها اثرات ضعیفی شبیه به استروژن دارند، بنابراین اگر سرطان سینه داشته اید، قبل از تکمیل رژیم غذایی خود با قرص های ایزوفلاون، با پزشک خود صحبت کنید.

تصور می شود که گیاه مریم گلی حاوی ترکیباتی با اثرات مشابه استروژن است و شواهد خوبی وجود دارد که نشان می دهد می تواند به طور موثر علائم یائسگی را مدیریت کند. در افرادی که به مریم گلی حساسیت دارند و در زنان باردار یا شیرده باید از مصرف این گیاه و روغن های آن اجتناب شود. در افراد مبتلا به فشار خون بالا یا صرع با احتیاط مصرف شود.

هورمون های بیولوژیکی این هورمون ها از منابع گیاهی می آیند. اصطلاح “بیو همسان” به این معنی است که هورمون های موجود در این محصول از نظر شیمیایی با هورمون هایی که بدن شما تولید می کند یکسان هستند. برخی از هورمون های بیولوژیکی موجود در بازار وجود دارد که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شده است. اما بسیاری از ترکیبات آماده‌سازی‌ها می‌شوند(طبق نسخه پزشک در داروخانه مخلوط می‌شوند)، بنابراین کیفیت و خطرات ممکن است متفاوت باشد. هیچ شواهد علمی وجود ندارد که نشان دهد هورمون‌های بیولوژیک در کاهش علائم یائسگی بهتر از هورمون درمانی سنتی عمل می‌کنند. همچنین هیچ مدرکی مبنی بر خطر کمتری نسبت به هورمون درمانی سنتی وجود ندارد.

یوگا. هیچ مدرکی برای حمایت از تمرین یوگا در کاهش علائم یائسگی وجود ندارد. اما ورزش‌های تعادلی مانند یوگا یا تای چی می‌توانند قدرت و هماهنگی را بهبود بخشند و ممکن است به جلوگیری از سقوط که منجر به شکستگی استخوان‌ها می‌شود، کمک کنند. قبل از شروع تمرینات تعادلی با پزشک خود مشورت کنید. در نظر بگیرید که یک کلاس برای یادگیری نحوه انجام وضعیت بدنی و تکنیک های صحیح تنفسی شرکت کنید.

قبل از مصرف هر گونه مکمل گیاهی یا غذایی برای علائم یائسگی با پزشک خود صحبت کنید.

یائسگی و پوکی استخوان:

در جای دیگر وب:

• American College of Obstetricians and Gynecologists: The Menopause Years
• MedlinePlus Medical Encyclopedia: Menopause
• Merck Manual: Menopause
• National Institute on Aging: What Is Menopause
• Womenshealth.gov: Menopause

📚 Writing, Translation and Gathering:

🖌Dr. Farzad Babakhani🖌

• Master of Laboratory Science
• PhD in medical virology
• from Tehran University of Medical Sciences