دکتر فرزاد باباخانی
آخرین بروزرسانی
17 آبان 1402
آخرین بروزرسانی
17 آبان 1402
آزمایش اریتروپویتین | EPO

اریتروپویتین(Erythropoietin) یک هورمون گلیکوپروتئینی است که به طور طبیعی توسط سلول های اطراف لوله کلیه تولید می شود و تولید گلبول های قرمز خون را تحریک می کند. سلول های اطراف لوله قشر کلیه بیشترین EPO را در بدن انسان تولید می کنند. PO2 به طور مستقیم تولید EPO را تنظیم می کند.

اسامی دیگر:

  • EPO

چرا آزمایش اریتروپویتین درخواست می شود؟

  • برای کمک به تشخیص علت کم خونی
  • برای کمک به تشخیص اختلال مغز استخوان یا شرایطی که باعث تولید بیش از حد گلبول های قرمز خون می شود (پلی سیتمی یا اریتروسیتوز)
  • تمایز بین پلی سیتمی ثانویه مناسب (مانند زندگی در ارتفاعات، بیماری ریوی، مصرف تنباکو) و پلی سیتمی ثانویه نامناسب (مثلاً تومورها)
  • شناسایی کاندیدهای درمان جایگزینی اریتروپویتین (EPO) (به عنوان مثال، کسانی که نارسایی مزمن کلیوی دارند)
  • ارزیابی بیماران تحت درمان جایگزین EPO که پاسخ خونساز ناکافی از خود نشان می دهند

چه زمانی آزمایش اریتروپویتین بایستی انجام شود؟

  • هنگامی که شما کم خونی دارید و پزشک شما مشکوک است که ممکن است ناشی از کاهش تولید گلبول قرمز باشد.
  • زمانی که تعداد زیادی گلبول قرمز تولید می کنید

نمونه مورد نیاز برای آزمایش اریتروپویتین:

  • ظرف/لوله: لوله با درب قرمز یا زرد(ترجیحا همراه با ژل جداکننده)
  • نوع نمونه: سرم
  • حجم نمونه: 0/6 میلی لیتر
لوله لخته(Clot Activator1)

لوله های مورد استفاده برای آزمایش اریتروپویتین

شرایط-نگهداری-دمایی-نمونه-آزمایش-اریتروپویتین(Erythropoietin)

شرایط-قبول-یا-رد-نمونه-آزمایش-اریتروپویتین(Erythropoietin)

روش های مختلف جمع آوری نمونه های آزمایشگاه

روش های مختلف جمع آوری نمونه های آزمایشگاه

لوله های آزمایش و ضد انعقادها (Test tubes and Anticoagulants)

لوله های آزمایش و ضد انعقادها (Test tubes and Anticoagulants)

ذخیره سازی نمونه های آزمایشگاهی

ذخیره سازی نمونه های آزمایشگاهی

آمادگی قبل از انجام آزمایش اریتروپویتین:

  • به آمادگی خاصی نیاز ندارد
  • نمونه گیری خون صبح زود ترجیح داده می شود.

نام روش انجام آزمایش اریتروپویتین:

سنجش ایمونوآنزیمی/ سنجش ایمونوکمی لومینومتری (ICMA)

شرح روش

اندازه گیری اریتروپویتین (EPO) یک سنجش ایمونوآنزیمی (ساندویچ) 2 جایگاهی است. یک نمونه به یک ظرف واکنش همراه با ذرات پارامغناطیس پوشش داده شده با آنتی بادی مونوکلونال EPO، معرف مسدود کننده و کونژوگه آلکالین فسفاتاز اضافه می شود. پس از انکوباسیون در ظرف واکنش، مواد متصل به فاز جامد در یک میدان مغناطیسی نگه داشته می شوند در حالی که مواد غیر متصل شسته می شوند.

سپس، بستر شیمیایی Lumi-Phos 530 به ظرف اضافه می شود و نور تولید شده توسط واکنش با یک لومینومتر اندازه گیری می شود. تولید نور با غلظت EPO در نمونه نسبت مستقیم دارد. مقدار آنالیت در نمونه از یک منحنی کالیبراسیون چند نقطه ای ذخیره شده تعیین می شود.

سنجش دیگوکسین با روش ایمونواسی الکتروکمی لومینسانس رقابتی

سنجش اریتروپویتین با روش ایمونوکمی لومینومتری

چه چیزی در آزمایش اریتروپویتین مورد بررسی قرار می گیرد؟

اریتروپویتین (EPO)، یک هورمون گلیکوپروتئینی بزرگ (193 باقیمانده اسید آمینه) است که عمدتاً توسط کلیه ها تولید می شود و مقادیر کمی از آن توسط کبد ساخته می شود. 90 درصد در سلول های بینابینی اطراف لوله ای در قشر داخلی کلیه ها ساخته می شود، 10 درصد در کبد تولید می شود. EPO نقش کلیدی در تولید گلبول های قرمز خون (RBCs) ایفا می کند که اکسیژن را از ریه ها به بقیه بدن حمل می کنند. این آزمایش میزان اریتروپویتین را در خون اندازه گیری می کند.

Erythropoietin

Erythropoietin

بدن از یک سیستم بازخورد پویا برای کمک به حفظ سطح اکسیژن کافی و تعداد نسبتاً ثابتی از RBC در خون استفاده می کند.

اریتروپویتین در پاسخ به سطوح پایین اکسیژن خون (هیپوکسمی) توسط کلیه ها تولید و وارد خون می شود. مقدار اریتروپویتین آزاد شده به میزان پایین بودن سطح اکسیژن و توانایی کلیه ها برای تولید اریتروپویتین بستگی دارد. نیمه عمر پلاسمایی آن 6 تا 9 ساعت است.

EPO به مغز استخوان منتقل می شود و در آنجا تولید گلبول های قرمز خون را تحریک می کند. این هورمون برای مدت کوتاهی فعال است و سپس از طریق ادرار از بدن دفع می شود. با افزایش سطح اکسیژن خون به حد طبیعی یا نزدیک به حد طبیعی، کلیه ها تولید EPO را کند می کنند.

نحوه تاثیر اریتروپویتین بر سلول های هدف

نحوه تاثیر اریتروپویتین بر سلول های هدف

با این حال، اگر کلیه های شما آسیب دیده باشند و اریتروپویتین کافی تولید نکنند، گلبول های قرمز بسیار کمی تولید می شود و می توانید کم خون شوید. به طور مشابه، اگر مغز استخوان شما نتواند به تحریک EPO پاسخ دهد، ممکن است دچار کم خونی شوید. این می تواند با برخی از اختلالات مغز استخوان یا بیماری های مزمن مانند آرتریت روماتوئید رخ دهد.

سلول-های-تولید-کننده-اریتروپویتین

از دست دادن عملکرد لوله در طی بیماری مزمن کلیه (CKD). در این مدل فرضی، “هیپراکسی نسبی ریز محیطی” کلیوی ناشی از کاهش مصرف اکسیژن لوله های آسیب دیده در طول دوره بیماری است که منجر به کاهش اشباع اکسیژن هموگلوبین خون مویرگی در مجاورت سلول های مولد EPO می شود (REP).در نتیجه، سطح pO2 داخل سلولی در سلول‌های REP از نقطه تنظیم هیپوکسیک طبیعی مورد نیاز برای تولید Epo فراتر می‌رود و منجر به کم خونی کلیوی می‌شود.

اگر شرایطی دارید که بر میزان اکسیژن تنفسی شما تأثیر می گذارد، مانند بیماری ریوی، ممکن است EPO بیشتری تولید کنید تا سطح اکسیژن پایین را جبران کنید. افرادی که در ارتفاعات زندگی می کنند ممکن است سطوح بالاتری از EPO را نیز داشته باشند و همینطور افراد سیگاری مزمن.

اگر اریتروپویتین بیش از حد تولید کنید، که می تواند با برخی از تومورهای خوش خیم یا بدخیم کلیه و انواع سرطان های دیگر اتفاق بیفتد، ممکن است گلبول های قرمز زیادی تولید کنید (پلی سیتمی یا اریتروسیتوز). این می تواند منجر به افزایش غلظت خون (ویسکوزیته) و گاهی اوقات فشار خون بالا (فشار خون بالا)، لخته شدن خون (ترومبوز)، حمله قلبی یا سکته شود. به ندرت، پلی سیتمی ناشی از یک اختلال مغز استخوان به نام پلی سیتمی ورا است نه افزایش اریتروپویتین.

پلی سیتمی اولیه (پلی سیتمی ورا) یک اختلال خونی نئوپلاستیک (کلونال) است که با تولید خودمختار سلول های خونساز مشخص می شود. افزایش گلبول های قرمز منجر به سرکوب جبرانی سطوح EPO می شود. یافته های منطبق با پلی سیتمی ورا شامل هموگلوبین بیش از 18.5 گرم در دسی لیتر، لکوسیتوز مداوم، ترومبوسیتوز مداوم، ترومبوز غیر معمول، اسپلنومگالی و اریترومالژیا (دیستزی و اریتم درگیر اندام های انتهایی) است.

پلی سیتمی اولیه (پلی سیتمی ورا)

پلی سیتمی اولیه (پلی سیتمی ورا)

پلی سیتمی ثانویه ممکن است به دلیل افزایش مناسب یا نامناسب توده گلبول قرمز باشد. پلی سیتمی های ثانویه مناسب (مانند زندگی در ارتفاعات و بیماری ریوی) با هیپوکسی و افزایش جبرانی در توده گلبول قرمز مشخص می شوند. تولید EPO در تلاش برای افزایش تحویل اکسیژن با افزایش تعداد گلبول های قرمز حامل اکسیژن افزایش می یابد. برخی از تومورها EPO یا پروتئین های شبه EPO ترشح می کنند. نمونه ها شامل تومورهای کلیه، کبد، ریه و مغز است. چنین افزایشی منجر به پلی سیتمی های ثانویه نامناسب می شود.

پلی-سیتمی-ورا

پلی سیتمی ورا

بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه و همچنین بیماران مبتلا به کم خونی به دلایل مختلف از جمله شیمی درمانی، HIV/AIDS و برخی اختلالات خونی، ممکن است کاندیدای درمان با EPO انسانی نوترکیب باشند. ترکیبات EPO نوترکیب که برای درمان کم خونی استفاده می شوند شامل اپوئتین آلفا و داربپوئتین هستند.

اپوئتین آلفا یک گلیکوپروتئین 165 اسید آمینه است که در سلول‌های پستانداران تولید می‌شود و دارای توالی اسید آمینه مشابه با EPO طبیعی انسان است. دارای 3 زنجیره الیگوساکارید و جرم مولکولی 30.4 کیلو دالتون است.

2 renogenداربپوئتین آلفا یک گلیکوپروتئین 165 اسید آمینه است که در سلول های پستانداران نیز تولید می شود. دارای 2 زنجیره الیگوساکارید متصل به N اضافی و جرم مولکولی 37 کیلو دالتون است.

syringe content هیچ سنجش خاصی برای اندازه گیری ترکیبات EPO نوترکیب وجود ندارد. سطح دارو را فقط می توان تقریباً از روی واکنش متقابل ترکیبات در سنجش EPO تخمین زد. طبق مطالعات داخلی، epoetin و darbepoetin به ترتیب تقریباً 58٪ و 36٪ واکنش متقابل را در سنجش EPO نشان می دهند.

EPO نوترکیب انسانی (rhEPO) از نظر بالینی برای تحریک تولید گلبول های قرمز در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی، بیماران مبتلا به HIV تحت درمان با زیدوودین، بیماران تحت درمان شیمی درمانی سرکوب کننده میلو و سایر بیماران کم خون (به عنوان جایگزینی برای انتقال خون) تجویز می شود.

چندین محقق گزارش کرده اند که در بیماران سرطانی تحت درمان با شیمی درمانی، سطوح پایه EPO بیش از mIU/mL 500 عدم پاسخگویی به درمان EPO را پیش بینی می کند. سطح اریتروپویتین سرم درون زا به عنوان یک معیار واجد شرایط برای درمان rhEPO کم خونی در بیماران آلوده به HIV که زیدوودین مصرف می کنند اندازه گیری می شود.

سطوح اریتروپویتین قبل از تزریق نیز برای پیش‌بینی بیماران مبتلا به سندرم‌های میلودیسپلاستیک که احتمالاً به درمان rhEPO پاسخ می‌دهند، استفاده شده است.

rhEPO  توسط برخی از ورزشکاران به عنوان یک داروی افزایش دهنده عملکرد در تلاش برای افزایش استقامت و ظرفیت اکسیژن با افزایش تعداد سلول ها قرمز خون استفاده می‌شود.این استفاده نامناسب از دارو می تواند منجر به عواقب بالینی نامطلوب ناشی از فشار خون بالا و افزایش ویسکوزیته خون شود. استفاده از آن توسط اکثر سازمان های ورزشی ممنوع شده است.

عوامل مداخله گر در آزمایش اریتروپویتین

  • بارداری با افزایش سطح EPO همراه است.
  • استفاده از خون تزریق شده باعث کاهش سطح EPO می شود.
  • داروهایی که سطح EPO را افزایش می دهند عبارتند از ACTH، قرص های ضد بارداری و استروئیدها، اپوئتین آلفا، فلوکسی‌مسترون، زیدوودین.
  • داروهایی که ممکن است سطوح EPO را کاهش دهند: استازولامید، آمفوتریسین B، سیس پلاتین، انالاپریل، اپوئتین آلفا، فوروزماید.

مطلب پیشنهادی: تداخلات دارویی در آزمایش ها

اهمیت بالینی آزمایش اریتروپویتین

افزایش سطح:

  • کم خونی کمبود آهن
  • کم خونی مگالوبلاستیک
  • کم خونی همولیتیک
  • میلودیسپلازی
  • شیمی درمانی
  • سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز): کاهش تولید RBC با کاهش ظرفیت حمل اکسیژن همراه است. در نتیجه سلول های کلیوی تخصصی تولید EPO را تحریک می کند.
  • فئوکروموسیتوم
  • کارسینوم سلول کلیه
  • کارسینوم آدرنال

کاهش سطح:

  • پلی سیتمی ورا: تولید اریتروئید مغز استخوان حداکثر است. ظرفیت حمل اکسیژن به حداکثر رسیده است. سلول های کلیوی تخصصی تولید EPO را کاهش می دهد.
  • بیماری‌های کلیوی و نارسایی کلیوی: وقتی سلول‌های اطراف لوله‌ای کلیه آسیب می‌بینند، نمی‌توانند EPO تولید کنند. سطح خون کاهش می یابد.
  • روماتیسم مفصلی

محدوده مرجع آزمایش اریتروپویتین:

5–35 international units/L

2.6-18.5 mIU/mL

مطلب پیشنهادی: مقادیر بحرانی در آزمایشگاه های تشخیص طبی

توجه: محدوده مرجع و واحد آزمایش وابسته به روش انجام و کیت می باشد و ممکن است در آزمایشگاه های مختلف متفاوت باشد. بنابراین توصیه می گردد که آزمایش ها ترجیحا در یک آزمایشگاه مورد بررسی قرار گیرد.

سوالات متداول

چگونه از نتایج آزمایش اریتروپویتین استفاده می شود؟

آزمایش اریتروپویتین (EPO) در درجه اول برای کمک به تشخیص علت کم خونی استفاده می شود. آزمایش EPO معمولاً برای پیگیری نتایج غیرطبیعی در شمارش کامل خون (CBC)، مانند تعداد کم گلبول‌های قرمز (RBC) و هموگلوبین و هماتوکریت پایین، درخواست می‌شود. این آزمایش ها به تشخیص کم خونی کمک می کند و سرنخ هایی را در مورد علت احتمالی کم خونی به پزشک ارائه می دهد. آزمایش اریتروپویتین برای کمک به تعیین اینکه آیا EPO پایین ممکن است باعث و/یا تشدید کم خونی شود، استفاده می شود.

اگر بیماری مزمن کلیوی دارید، ممکن است آزمایش EPO برای ارزیابی توانایی مداوم کلیه ها برای تولید اریتروپویتین کافی درخواست شود. آزمایش می تواند به تعیین اینکه آیا شما باید درمان جایگزینی اریتروپویتین را دریافت کنید یا خیر کمک کند. اگر سطح اریتروپویتین پایین باشد، درمان جایگزینی اریتروپویتین ممکن است به افزایش تولید گلبول های قرمز در مغز استخوان کمک کند.

گاهی ممکن است آزمایش اریتروپویتین در پیگیری نتایج CBC که افزایش تعداد گلبول های قرمز را نشان می دهد برای کمک به تشخیص علت درخواست شود. آزمایش ممکن است به تعیین اینکه آیا تولید بیش از حد گلبول های قرمز (پلی سیتمی یا اریتروسیتوز) به دلیل تولید بیش از حد اریتروپویتین یا دلایل دیگری است (به عنوان مثال، جهش JAK2، اختلال مغز استخوان) کمک کند.

چه زمانی آزمایش اریتروپویتین درخواست می شود؟

آزمایش اریتروپویتین (EPO) ممکن است زمانی درخواست شود که کم خونی دارید که به نظر نمی رسد ناشی از کمبود آهن، کمبود ویتامین B12 یا فولات، کاهش طول عمر گلبول های قرمز خون (RBCs، همولیز)، یا خونریزی بیش از حد باشد. ممکن است زمانی درخواست شود که تعداد RBC، هموگلوبین و هماتوکریت کاهش یافته باشد و تعداد رتیکولوسیت ها به طور نامناسب طبیعی یا کاهش یافته باشد.

اگر بیماری مزمن کلیوی دارید، زمانی که پزشک شما مشکوک باشد که اختلال عملکرد کلیه می تواند با کاهش تولید اریتروپویتین مرتبط باشد، ممکن است سطح اریتروپویتین درخواست شود.

هنگامی که شمارش کامل خون نشان می دهد که تعداد گلبول های قرمز افزایش یافته و هماتوکریت و هموگلوبین بالایی دارید، ممکن است آزمایش EPO درخواست شود.

زمانی که پزشک مشکوک به اختلال مغز استخوان، مانند نئوپلاسم‌های میلوپرولیفراتیو (MPNs) یا سندرم میلودیسپلاستیک (MDS) باشد، ممکن است آزمایش EPO درخواست شود.

نتیجه آزمایش اریتروپویتین چه چیزی را نشان می دهد؟

  • اگر کم خونی دارید و سطوح اریتروپویتین پایین یا نرمال است، ممکن است کلیه های شما EPO کافی تولید نکنند.
  • اگر کم خونی دارید و سطوح اریتروپویتین افزایش یافته است، ممکن است کم خونی به دلیل کمبود آهن یا ویتامین یا اختلال مغز استخوان باشد.
  • اگر تعداد زیادی گلبول قرمز (RBC) دارید و سطوح اریتروپویتین افزایش یافته است، احتمالاً اریتروپویتین اضافی تولید می شود – یا توسط کلیه ها یا سایر بافت های بدن شما. این وضعیت پلی سیتمی ثانویه نامیده می شود.
  • اگر تعداد زیادی گلبول قرمز دارید و سطوح اریتروپویتین نرمال یا پایین است، احتمالاً پلی سیتمی علتی مستقل از تولید اریتروپویتین دارد. این وضعیت پلی سیتمی اولیه نامیده می شود.

 آیا درمانی برای EPO پایین وجود دارد؟

یک شکل مصنوعی از اریتروپویتین (اریتروپویتین انسانی نوترکیب یا rh-EPO) ممکن است به عنوان درمانی برای کمک به افزایش تولید RBC در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی و سایر کم‌خونی‌های مرتبط با سرکوب و/یا نارسایی مغز استخوان، مانند آنمی ناشی از پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای سرطان استفاده شود.

درمان دارویی از طریق ورید (داخل وریدی) یا زیر پوست (تزریق زیر جلدی) انجام می‌شود، و تحریک مغز استخوان تنها چند ساعت طول می‌کشد. استفاده از هورمون مصنوعی امیدوارکننده بوده است، به کاهش نیاز به انتقال خون و بهبود کیفیت زندگی برای بسیاری از افراد مبتلا کمک می کند.

در ژوئن 2011، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) توصیه کرد که متخصصان مراقبت های بهداشتی ESA ها را برای دوز محافظه کارانه تر در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی (CKD) تنظیم کنند تا ایمنی این داروها بهبود یابد. داده ها حاکی از افزایش خطرات حوادث قلبی عروقی (مانند حملات قلبی و سکته مغزی) با ESA در این جمعیت بیمار بود.

اگر مغز استخوان شما شکل غیر طبیعی هموگلوبین تولید می کند، مانند تالاسمی، یا اگر اختلال مغز استخوان دارید، درمان جایگزینی اریتروپویتین کمکی به رفع کم خونی نمی کند.

آیا می توان تولید اریتروپویتین کافی توسط کلیه های را بازسازی کرد؟

به صورت مستقیم خیر. اگر EPO پایین شما به دلیل یک بیماری موقت کلیوی باشد، ممکن است با برطرف شدن وضعیت کلیوی برطرف شود. با این حال، در بسیاری از موارد، EPO پایین به دلیل بیماری مزمن کلیوی است و با گذشت زمان بهتر نمی شود. پزشک شما برای رسیدگی و به حداقل رساندن اثرات کم خونی حاصل با شما همکاری خواهد کرد و ممکن است شما را با اریتروپویتین مصنوعی (به عنوان مثال، درمان جایگزینی اریتروپویتین) درمان کند.

چرا اریتروپویتین برای مانیتورینگ درمان دارویی اریتروپویتین اندازه گیری نمی شود؟

زیرا اثر بر روی مغز استخوان – که با افزایش تولید RBC و رتیکولوسیت و افزایش هموگلوبین منعکس می شود – در رفع کم خونی مهم است نه غلظت اریتروپویتین در خون. مقدار مورد نیاز از فردی به فرد دیگر بسته به شرایط آنها و پاسخگویی مغز استخوان آنها متفاوت است.

چرا برخی از ورزشکاران برای EPO آزمایش می شوند؟

اریتروپویتین مصنوعی نیز توسط برخی از ورزشکاران به عنوان نوعی “دوپینگ خون” استفاده می شود. کسانی که از آن استفاده می کنند سعی می کنند با افزایش تعداد گلبول های قرمز در خون، استقامت و ظرفیت اکسیژن خود را افزایش دهند. این استفاده از دارو می تواند خطرناک باشد و در نتیجه باعث فشار خون بالا و افزایش ویسکوزیته خون شود. استفاده از آن توسط اکثر سازمان های ورزشی از جمله انجمن بین المللی فدراسیون های دو و میدانی ممنوع شده است و اریتروپویتین اکنون به عنوان بخشی از برنامه ضد دوپینگ المپیک در حال آزمایش است.

آیا چیز دیگری هست که باید بدانم؟

اگر کم خونی به دلیل کمبود ویتامین B12، فولات یا آهن باشد، ممکن است کم خونی حتی زمانی که اریتروپویتین کافی تولید می شود ادامه یابد. گلبول های قرمز (RBC) تولید شده در این کمبودها ممکن است از نظر اندازه، شکل و/یا محتوای هموگلوبین طبیعی نباشند.

زنان باردار، سیگاری‌های مزمن، و افراد مبتلا به بیماری ریوی یا افرادی که در ارتفاعات زندگی می‌کنند ممکن است سطح اریتروپویتین را افزایش دهند.

مطالب مرتبط در متااورگانون:

در جای دیگر وب:

مورد تایید و بازبینی شده توسط:

دکتر فرزاد باباخانی

این مقاله را به دوستان خود معرفی کنید

منابع مقاله

 

2020 review performed by Hoda Hagrass MD, Ph.D., Assistant Professor of Pathology and Medical Director of Clinical Chemistry and Immunology, UAMS, and ACH.

FDA Drug Safety Communication: Modified dosing recommendations to improve the safe use Erythropoiesis-Stimulating Agents (ESAs) in chronic kidney disease. Available online at https://www.fda.gov/drugs/drug-safety-and-availability/fda-drug-safety-communication-modified-dosing-recommendations-improve-safe-use-erythropoiesis. Accessed on 10/4/2020.

Erythropoietin test. MedlinePlus Medical Encyclopedia. Available online at https://medlineplus.gov/ency/article/003683.htm. Accessed on 10/4/2020.

Kalantar-Zadeh K. History of Erythropoiesis-Stimulating Agents, the Development of Biosimilars, and the Future of Anemia Treatment in Nephrology. Am J Nephrol. 2017;45(3):235-247. doi: 10.1159/000455387. Epub 2017 Feb 1. PMID: 28142147; PMCID: PMC5405152.

World Anti-doping Agency. UFC Prohibited List (August 31, 2019). Available online at  https://ufc.usada.org/wp-content/uploads/UFC-Prohibited-List.pdf. Accessed on 10/5/2020.

Kaushansky K. Hematopoiesis and hematopoietic growth factors. In: Goldman L, Schafer AI, eds. Goldman-Cecil Medicine. 26th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020:chap 147.

Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber’s Cyclopedic Medical Dictionary. F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition].

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (2001). Mosby’s Diagnostic and Laboratory Test Reference 5th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO.

Walling, A. (2004 April 1). Erythropoietin Improves Anemia but Not Cancer Control. American Family Physician [On-line journal]. Available online at http://www.aafp.org/afp/20040401/tips/13.html.

(©2005). Erythropoietin. ARUP’s Guide to Clinical Laboratory Testing [On-line information]. Available online at http://www.aruplab.com/guides/clt/tests/clt_a241.jsp#1147927.

Hart, J. (2004 January 16). Erythropoietin. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003683.htm.

Eckardt, K. (2001). After 15 years of success—perspectives of erythropoietin therapy. Nephrol Dial Transplant (2001) 16: 1745-1749 [On-line journal]. Available online at http://ndt.oxfordjournals.org/cgi/content/full/16/9/1745.

Bahlmann, F. et. al. (2004). Erythropoietin: is it more than correcting anaemia? Nephrol Dial Transplant (2004) 19: 20-22 [On-line journal]. Available online at http://ndt.oxfordjournals.org/cgi/content/full/19/1/20.

Denker, B. (2004 March). Erythropoietin: From Bench to Bedside. Nephrology Rounds 2(3) [On-line journal]. Available online at http://www.cardiologyrounds.org/crus/nephUS_0304.pdf#search=’erythropoietin’.

Youngerman-Cole, S. (2004 November 17). Erythropoietin. Kaiser Permanente [On-line information]. Available online through http://prospectivemembers.kaiserpermanente.org.

Abramson, S. and Abramson, N. (1999 February 15). ‘Common’ Uncommon Anemias. American Family Physician [On-line journal]. Available online at http://www.aafp.org/afp/990215ap/851.html.

(2005 March). IAAF EPO Testing Protocol. International Association of Athletics Federations [On-line information]. Available online at http://www.iaaf.biz/newsfiles/28888.pdf#search=’erythropoietin,%20testing’.

Snively, C. and Gutierrez, C. (2004 November 15). Chronic Kidney Disease: Prevention and Treatment of Common Complications. American Family Physician [On-line journal]. Available online at http://www.aafp.org/afp/20041115/1921.html.

Goodnough, L.T. (2004). Blood Doping: From Iron to Gold? American Society of Hematology, ASH Online [On-line information]. Available online at http://www.hematology.org/meeting/2004/newsdaily/issue_3/Blood_Doping.cfm.

U.S. Food and Drug Administration News. FDA Strengthens Safety Information on Erythropoietin-Stimulating Agents (ESAs). (Online information, accessed March 2007). Available online at http://www.fda.gov/bbs/topics/NEWS/2007/NEW01582.html.

Healthday, MedlinePlus. FDA Tightens Warnings on Anemia Drugs. March 9, 2007. (Online information, accessed April 2007). Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/news/fullstory_46388.html.

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (© 2007). Mosby’s Diagnostic and Laboratory Test Reference 8th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 406-407.

Wu, A. (2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, Fourth Edition.  Saunders Elsevier, St. Louis, Missouri. Pp 364-365.

Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber’s Cyclopedic Medical Dictionary. F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition]. Pp 672.

Grund, S. (2007 August 27, Updated). Erythropoietin test. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003683.htm. Accessed on 11/22/08.

Artunc, F. and Risler, T. (2007 November 6). Serum Erythropoietin Concentrations and Responses to Anaemia in Patients With or Without Chronic Kidney Disease. Medscape from Nephrol Dial Transplant. 2007;22(10): 2900-2908 [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/564922. Accessed on 11/22/08.

(2008 October). Anemia in Kidney Disease and Dialysis. National Kidney and Urologic Diseases Information Clearinghouse [On-line information]. Available online at http://kidney.niddk.nih.gov/kudiseases/pubs/anemia/. Accessed on 11/22/08.

(2007 August). Your Kidneys and How They Work. National Kidney and Urologic Diseases Information Clearinghouse [On-line information]. Available online at http://kidney.niddk.nih.gov/kudiseases/pubs/yourkidneys/. Accessed on 11/22/08.

Dugdale, D. (Updated 2011 August 14). Erythropoietin test. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003683.htm. Accessed April 2012.

(© 1995-2012). Test ID: EPO Erythropoietin (EPO), Serum. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/80173. Accessed April 2012.

Moore, E. and Bellomo, R. (2011 March 21). Erythropoietin (EPO) in acute kidney injury. Annals of Intensive Care 2011, 1:3 [On-line information]. Available online at http://www.annalsofintensivecare.com/content/1/1/3. Accessed April 2012.

(Updated 2011 November 14) Kidney Failure: What to Expect. National Kidney and Urologic Diseases Information Clearinghouse [On-line information]. Available online at http://kidney.niddk.nih.gov/kudiseases/pubs/expect/. Accessed April 2012.

(Updated 2010 September 9). Anemia in Kidney Disease and Dialysis. National Kidney and Urologic Diseases Information Clearinghouse [On-line information]. Available online at http://kidney.niddk.nih.gov/kudiseases/pubs/anemia/. Accessed April 2012.

Lerma, E. and Stein, R. (Updated 2012 March 28). Anemia of Chronic Disease and Renal Failure. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/1389854-overview. Accessed April 2012.

Pagana, K. D. & Pagana, T. J. (© 2011). Mosby’s Diagnostic and Laboratory Test Reference 10th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 414-415.

(2010) Amer, J. et. al. Anemia. The Antioxidant Effect of Erythropoietin on Thalassemic Blood Cells. Available online at http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3065733/. Accessed Sept 2016.

(Mar 2011) Jelkmann, W. The Journal of Physiology. Regulation of Erythropoietin Production. Available online at http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3082088/. Accessed Sept 2016.

(2011). Locatelli, F. and Del Vecchio L. Oncologist. Erythropoiesis-stimulating agents in renal medicine. Available online at http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21930831. Accessed Sept 2016.

(Sept 2015). MedlinePlus. Erythropoietin Test. Available online at https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003683.htm. Accessed Sept 2016.

(Sept 2014) Medscape. Reticulocyte Count and Hemoglobin Content. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/2086146-overview#a2. Accessed Sept 2016.

(Aug 2004) Noakes, TD. New England Journal of Medicine. Tainted Glory – Doping and Athletic Performance. Available online at http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMp048208. Accessed Sept 2016.

این مقاله برای شما مفید بود؟

ثبت دیدگاه

Go to Top