آزمایش ویروس ابولا | Ebola

ویروس ابولا (Ebola) یک ویروس بسیار عفونی و اغلب کشنده است که باعث بیماری شدیدی به نام بیماری ویروس ابولا (EVD) یا به سادگی ابولا می شود. این ویروس متعلق به خانواده Filoviridae است. انتقال ابولا در درجه اول از طریق تماس مستقیم با خون، مایعات بدن، یا بافت های حیوانات آلوده (مانند خفاش های میوه، پستانداران یا بز کوهی) یا از طریق تماس مستقیم با خون، مایعات بدن یا بافت های انسان آلوده رخ می دهد. توجه به این نکته ضروری است که ابولا یک ویروس معلق در هوا نیست، بنابراین از طریق قطرات تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا پخش نمی شود.

علائم ابولا معمولاً بین 2 تا 21 روز پس از عفونت ظاهر می شود و شامل تب، سردرد شدید، درد ماهیچه ها و مفاصل، ضعف، خستگی، اسهال، استفراغ، درد شکم و خونریزی یا کبودی غیر قابل توضیح است. این بیماری می تواند به سرعت پیشرفت کند و در تعداد قابل توجهی از موارد منجر به نارسایی اندام و مرگ شود.

از لحاظ تاریخی، شیوع ابولا عمدتاً در کشورهای آفریقای مرکزی و غربی، از جمله جمهوری دموکراتیک کنگو، گینه، لیبریا، سیرالئون و سایرین رخ داده است. این همه‌گیری‌ها اغلب موضعی بوده‌اند، اما به دلیل نرخ بالای مرگ و میر و پتانسیل گسترش سریع در شرایط خاص، نگرانی‌های بهداشت عمومی قابل توجهی را ایجاد کرده‌اند.

در سال‌های اخیر، تلاش‌های قابل توجهی برای تولید واکسن‌ها و درمان‌های ابولا صورت گرفته است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) واکسن ابولا را تایید کرده است و استفاده از آن در کنترل شیوع بیماری و محافظت از افراد در معرض خطر موثر بوده است.

چرا آزمایش ویروس ابولا (Ebola) درخواست می شود؟

چه زمانی آزمایش ویروس ابولا (Ebola) بایستی انجام شود؟

برخی از علائم رایج وجود دارد که ممکن است متخصصان مراقبت های بهداشتی را وادار به بررسی آزمایش ابولا کند:

• تب: دمای بدن بالا یکی از علائم بارز EVD است. تب مداوم یا مکرر اغلب یک شاخص برای آزمایش ابولا است، به خصوص اگر علائم دیگری وجود داشته باشد.
•  سردرد شدید: سردردهای شدید و مداوم که ممکن است با حساسیت به نور همراه باشد، می تواند نشانه ای برای آزمایش ابولا باشد.
• درد عضلانی و مفاصل: درد شدید عضلانی و مفاصل که به ترتیب با نام‌های میالژی و آرترالژی نیز شناخته می‌شوند، علائم شایعی هستند که در افراد مبتلا به ابولا مشاهده می‌شوند.
• خستگی و ضعف: خستگی و ضعف عمیق، گاهی با کسالت همراه است، که اغلب در موارد ابولا از علائم گزارش شده است.
• علائم گوارشی: اسهال، استفراغ و درد شکم از تظاهرات گوارشی شایع ابولا هستند. هنگامی که این علائم همراه با سایر علائم بالقوه EVD رخ می دهد، ممکن است نیاز به آزمایش ابولا باشد.
• خونریزی غیرقابل توضیح: خونریزی، مانند خونریزی از لثه، بینی یا رکتوم، و همچنین وجود خون در استفراغ، ادرار یا مدفوع، تظاهرات شدید EVD در مراحل پایانی است. خونریزی غیرقابل توضیح همراه با علائم دیگر باید باعث بررسی آزمایش ابولا شود.

توجه به این نکته ضروری است که این علائم منحصر به ابولا نیستند و می توانند ناشی از بیماری های مختلف دیگری باشند. علاوه بر این، وجود این علائم به تنهایی عفونت ابولا را تایید نمی کند. قضاوت بالینی، عوامل اپیدمیولوژیک (مانند سفر اخیر به مناطق مبتلا به ابولا) و مشورت با مقامات بهداشتی محلی برای تعیین اینکه آیا آزمایش ابولا ضروری است یا خیر ضروری است.

نمونه مورد نیاز برای آزمایش ویروس ابولا (Ebola) :

• ظرف/لوله: لوله با درب بنفش حاوی ضد انعقاد EDTA / طرف درپیچ دار استریل همراه با محیط انتقال ویروسی (VTM) برای تست مولکولی / لوله لخته با درب قرمز یا زرد (ترجیحا حاوی ژل جداکننده) برای سرولوژی / ظرف در پیچ دار برای نمونه بافتی
• نوع نمونه: خون کامل / سرم / پلاسما / بافت / ادرار/ بزاق/ سواب بینی/ سواب رکتوم /  مایع منی
• حجم نمونه: حداقل یک میلی لیتر

لوله های آزمایش برای ویروس ابولا (Ebola)

لطفاً توجه داشته باشید که زمان‌های پایداری ذکر شده در اینجا تقریبی است و بسته به پروتکل‌های آزمایشگاهی خاص، شرایط ذخیره‌سازی و روش‌های آزمایش به کار رفته می‌تواند متفاوت باشد.

هنگام نمونه برداری برای شناسایی ویروس ابولا، چندین نکته مهم وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. در اینجا برخی از جنبه های کلیدی وجود دارد:

• ایمنی زیستی: ویروس ابولا یک پاتوژن بسیار مسری و خطرناک است. نمونه برداری باید در یک مرکز ایمنی زیستی سطح 4 (BSL-4) یا یک آزمایشگاه مشابه با محتوای بالا، با رعایت پروتکل های ایمنی دقیق برای محافظت از کارکنان مراقبت های بهداشتی و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض تصادفی انجام شود.
•  تجهیزات حفاظت فردی (PPE): PPE مناسب باید در طول مراحل نمونه برداری استفاده شود تا خطر آلودگی و انتقال به حداقل برسد. این شامل پوشیدن دستکش، ماسک، روپوش و عینک محافظ یا محافظ صورت است.
• پرسنل آموزش دیده: نمونه برداری باید توسط متخصصان مراقبت های بهداشتی آموزش دیده ای انجام شود که با پروتکل ها و تکنیک های خاص جمع آوری نمونه های ویروس ابولا آشنا هستند. این افراد باید آموزش های مناسبی را در زمینه اقدامات ایمنی زیستی دیده باشند و باید به شدت از رویه های عملیاتی استاندارد پیروی کنند.
•  انواع نمونه: انواع نمونه های مختلفی را می توان برای تشخیص ویروس ابولا استفاده کرد، از جمله خون، سرم، پلاسما، نمونه های بافتی، ادرار، بزاق، سواب بینی، سواب رکتوم و منی. انتخاب نوع نمونه ممکن است به مرحله بیماری، در دسترس بودن و روش‌های آزمایشگاهی خاص مورد استفاده بستگی داشته باشد.
• حمل و نگهداری نمونه: پس از جمع آوری، نمونه ها باید به درستی برچسب گذاری شده و طبق پروتکل های توصیه شده به آزمایشگاه منتقل شوند. نمونه ها باید در دماهای مناسب، همانطور که برای هر نوع نمونه مشخص شده است، ذخیره و حمل شوند تا پایداری آنها حفظ شود و از تخریب ویروس جلوگیری شود.
•  زنجیره نگهداری: حفظ زنجیره نگهداری مناسب برای اطمینان از قابلیت ردیابی و یکپارچگی نمونه ها مهم است. این شامل مستندسازی فرآیندهای جمع آوری، جابجایی و حمل و نقل، از جمله اطلاعات مربوط به افراد درگیر و هرگونه انتقال یا تغییر در نگهداری نمونه ها است.

توجه به این نکته ضروری است که پروتکل ها و دستورالعمل های نمونه برداری ممکن است بسته به آزمایشگاه خاص، مقررات محلی و منابع موجود متفاوت باشد. پیروی از توصیه های مقامات بهداشتی محلی و مشاوره با متخصصان مراقبت های بهداشتی واجد شرایط برای روش های نمونه برداری دقیق و ایمن برای شناسایی ویروس ابولا بسیار مهم است.

مراکز ایمنی زیستی سطح 4 (BSL-4) بایستی دارای چه شرایطی باشند؟

مراکز سطح 4 ایمنی زیستی (BSL-4) آزمایشگاه‌هایی با محدودیت بالا هستند که برای کنترل خطرناک‌ترین و عفونی‌ترین پاتوژن‌ها از جمله ویروس ابولا طراحی شده‌اند. این تاسیسات الزامات سختگیرانه ای دارند و باید شرایط خاصی را برای تضمین بالاترین سطح ایمنی زیستی داشته باشند. در اینجا چند شرط کلیدی وجود دارد که مراکز BSL-4 باید داشته باشند:

• طراحی تسهیلات: تاسیسات BSL-4 باید دارای ساختار فیزیکی ایمن و ایزوله باشند که چندین لایه مهار را فراهم می کند. طراحی باید از انتشار عوامل عفونی در محیط جلوگیری کند و یک محیط کنترل شده و تنظیم شده برای کار با پاتوژن های بسیار خطرناک فراهم کند.
•  کنترل دسترسی: آزمایشگاه های BSL-4 باید اقدامات کنترل دسترسی سختگیرانه ای داشته باشند تا ورود فقط به پرسنل مجاز محدود شود. این شامل نقاط ورودی محدود، سیستم‌های امنیتی و پروتکل‌های دسترسی کنترل‌شده برای جلوگیری از ورود افراد غیرمجاز به مرکز است.
•  سیستم های فشار منفی: آزمایشگاه های BSL-4 مجهز به سیستم های تهویه تخصصی هستند که فشار منفی را در فضای آزمایشگاه حفظ می کنند. این تضمین می کند که هوا به سمت داخل جریان می یابد و از فرار عوامل بیماری زا جلوگیری می کند و هوا قبل از رها شدن به محیط بیرون به طور مناسب فیلتر می شود.
• فیلتر هوا: سیستم‌های تهویه در تاسیسات BSL-4 از فیلترهای هوای ذرات با راندمان بالا (HEPA) برای حذف ذرات معلق در هوا و عوامل بیماری‌زا استفاده می‌کنند. این فیلترها می توانند حتی کوچکترین ذرات را به دام بیاندازند و از تامین هوای بسیار فیلتر شده و تمیز در آزمایشگاه اطمینان حاصل کنند.
• تجهیزات حفاظت فردی (PPE): مراکز BSL-4 پرسنل را ملزم به پوشیدن لباس‌های فشار مثبت تمام بدن یا ماسک‌های تصفیه‌کننده هوا (PAPRs) همراه با سایر PPE مناسب می‌کنند. این شامل دستکش، ماسک، عینک یا محافظ صورت، و روپوش غیرقابل نفوذ برای محافظت کامل در برابر تماس با عوامل عفونی است.
• مدیریت زباله: سیستم های مدیریت زباله مناسب در تاسیسات BSL-4 برای مدیریت و دفع زباله های خطرناک زیستی ضروری است. این شامل جمع آوری ایمن، ضد آلودگی، و دفع مواد آلوده به دنبال پروتکل ها و مقررات تایید شده است.
• ضد عفونی و استریلیزاسیون: مراکز BSL-4 دارای روشهای ضدعفونی و استریلیزاسیون قوی هستند تا اطمینان حاصل شود که تمام سطوح، تجهیزات و مواد خروجی از آزمایشگاه به درستی ضد عفونی می شوند. این روش‌ها معمولاً شامل استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های شیمیایی، اتوکلاو یا سایر روش‌های معتبر است.
• آموزش و پروتکل های ایمنی: پرسنل BSL-4 آموزش های گسترده ای را در مورد شیوه های ایمنی زیستی و پروتکل های خاص برای مدیریت پاتوژن های بسیار خطرناک دریافت می کنند. رعایت دقیق رویه‌های عملیاتی استاندارد، ارزیابی ریسک و طرح‌های واکنش اضطراری برای حفظ یک محیط کار ایمن بسیار مهم است.
• انطباق با مقررات: مراکز BSL-4 باید با مقررات و دستورالعمل های محلی، ملی و بین المللی قابل اجرا برای ایمنی زیستی و امنیت زیستی مطابقت داشته باشند. این مقررات تضمین می کند که تاسیسات با بالاترین استانداردهای ایمنی کار می کنند و تحت بازرسی و ممیزی منظم قرار می گیرند.

مراکز ایمنی زیستی سطح 4 (BSL-4)

شرایط و الزامات مراکز BSL-4 ممکن است بر اساس مقررات محلی و طراحی تسهیلات خاص کمی متفاوت باشد. هدف اولیه این تاسیسات فراهم کردن محیطی امن برای کار با پاتوژن های خطرناک و جلوگیری از انتشار یا انتشار تصادفی این عوامل بیماری زا برای محافظت از پرسنل آزمایشگاه و جامعه گسترده تر است.

شاید این مطلب برای شما مفید باشد:

روش های مختلف جمع آوری نمونه های آزمایشگاه

بروزرسانی شده در17 آبان 1402 | توسط دکتر فرزاد باباخانی

شاید این مطلب برای شما مفید باشد:

لوله های آزمایش و ضد انعقادها (Test tubes and Anticoagulants)

بروزرسانی شده در17 آبان 1402 | توسط دکتر فرزاد باباخانی

شاید این مطلب برای شما مفید باشد:

ذخیره سازی نمونه های آزمایشگاهی

بروزرسانی شده در17 آبان 1402 | توسط دکتر فرزاد باباخانی

آمادگی قبل از انجام آزمایش ویروس ابولا (Ebola):

به آمادگی خاصی نیاز ندارد

روش های مختلف شناسایی ویروس ابولا (Ebola):

در اینجا شرح مفصلی از روش های مختلف آزمایشگاهی مورد استفاده برای تشخیص ویروس ابولا آورده شده است:

روش واکنش زنجیره ای پلیمراز رونویسی معکوس (RT-PCR):

RT-PCR یک تکنیک مولکولی است که برای شناسایی و تقویت ماده ژنتیکی (RNA) ویروس ابولا استفاده می شود. این فرآیند شامل چندین مرحله است:

• جمع‌آوری نمونه: نمونه‌های بیمار مانند خون، سرم، پلاسما یا بافت با رعایت پروتکل‌های ایمنی زیستی مناسب جمع‌آوری می‌شوند.
• استخراج RNA: RNA ویروسی با استفاده از کیت ها و تکنیک های تخصصی از نمونه های بیمار استخراج می شود. این مرحله شامل شکستن ویروس و جداسازی RNA از سایر اجزای سلولی است.
• رونویسی معکوس: RNA ویروسی استخراج شده با استفاده از آنزیم رونوشت معکوس به DNA مکمل (cDNA) تبدیل می شود. این مرحله بسیار مهم است زیرا امکان تقویت بعدی را فراهم می کند.
• واکنش زنجیره‌ای پلیمراز: cDNA تحت PCR قرار می‌گیرد که شامل چرخه‌های مکرر گرمایش و سرمایش است. این فرآیند با استفاده از پرایمرهای خاص، مناطق خاصی از ژنوم ویروسی را تقویت می کند. پروب ها یا رنگ های فلورسنت اغلب برای تشخیص وجود RNA ویروسی تقویت شده استفاده می شوند.
• تشخیص: قطعات DNA تکثیر شده با استفاده از تجهیزات تخصصی، مانند دستگاه های Real-time PCR شناسایی و تجزیه و تحلیل می شوند. وجود ویروس ابولا با شناسایی مواد ژنتیکی ویروسی خاص تایید می شود.

 کدام نواحی از ژنوم ویروس ابولا (Ebola) برای طراحی پرایمر استفاده می شود؟

چندین ناحیه از ژنوم ویروس ابولا را می توان برای طراحی پرایمر در سنجش های تشخیصی، بسته به اهداف و الزامات خاص آزمایش، هدف قرار داد. برخی از مناطق هدف رایج عبارتند از:

•  ژن گلیکوپروتئین (GP): ژن GP گلیکوپروتئین سطحی ویروس ابولا را کد می کند که یک هدف آنتی ژنی اصلی برای پاسخ ایمنی و یک هدف مهم برای تشخیص و ساخت واکسن است. پرایمرهای طراحی شده در این ناحیه ژنی می توانند برای شناسایی و شناسایی ویروس ابولا استفاده شوند.
• ژن نوکلئوپروتئین (NP): ژن NP، نوکلئوپروتئین ویروس ابولا را کد می کند که نقش مهمی در تکثیر و مونتاژ ویروس ایفا می کند. پرایمرهایی که این ناحیه ژنی را هدف قرار می دهند، می توانند برای تشخیص و شناسایی حساس ویروس ابولا استفاده شوند.
• ژن پلیمراز (L): ژن L RNA پلیمراز وابسته به RNA ویروس ابولا را کد می کند که برای تکثیر ویروس ضروری است. پرایمرهای درون این ناحیه ژنی را می توان برای تشخیص و تایید خاص ویروس ابولا استفاده کرد.
•  ژن‌های VP24 و VP40: ژن‌های VP24 و VP40 پروتئین‌های ماتریکس درگیر در جنبه‌های مختلف تکثیر ویروس ابولا و پاتوژنز را رمزگذاری می‌کنند. پرایمرهای طراحی شده در این مناطق ژنی می توانند برای شناسایی و شناسایی ویروس استفاده شوند.

روش تشخیص آنتی ژن ویروس ابولا:

هدف روش های تشخیص آنتی ژن شناسایی پروتئین های ویروسی خاص (آنتی ژن) تولید شده توسط ویروس ابولا است. دو روش رایج برای تشخیص آنتی ژن عبارتند از:

سنجش ایمونوسوربنت متصل به آنزیم (ELISA): ELISA از آنتی بادی هایی استفاده می کند که به طور خاص به آنتی ژن های ویروسی موجود در نمونه های بیمار متصل می شوند. آنتی بادی ها با یک آنزیم کونژوگه می شوند که با اضافه کردن یک بستر رنگ سنجی یا فلورسنت، سیگنال قابل اندازه گیری تولید می کند. وجود آنتی ژن ویروس ابولا با ایجاد یک سیگنال رنگی یا فلورسانس نشان داده می شود.

روش سنجش جریان جانبی (Lateral Flow Assays): این تست‌های تشخیصی سریع هستند که از اصول مشابه با الایزا اما در قالب ساده‌شده استفاده می‌کنند. نمونه های بیمار روی یک نوار تست حاوی آنتی بادی های خاص اعمال می شود. اگر آنتی ژن ویروس ابولا وجود داشته باشد، یک خط قابل مشاهده روی نوار ایجاد می کند که نشان دهنده نتیجه مثبت است.

روش جداسازی ویروس ابولا:

جداسازی ویروس شامل تلاش برای رشد ویروس ابولا در کشت سلولی است. این روش به امکانات آزمایشگاهی تخصصی BSL-4 و پرسنل آموزش دیده نیاز دارد. فرآیند شامل:

•  تلقیح نمونه: نمونه‌های بیمار، مانند خون یا بافت، بر روی رده‌های سلولی خاصی که اغلب از سلول‌های پریمات یا انسان مشتق شده‌اند، تلقیح می‌شوند که به عفونت ویروس ابولا حساس هستند.
• انکوباسیون: سلول های تلقیح شده تحت شرایط کنترل شده انکوبه می شوند و به ویروس اجازه می دهد تا درون سلول ها عفونی و تکثیر شود.
• مشاهده و تایید: وجود ویروس ابولا با مشاهده اثرات مشخصه سیتوپاتیک (تغییرات سلولی) ناشی از ویروس تایید می شود. این اثرات ممکن است شامل گرد شدن سلول، جدا شدن یا تشکیل سینسیتیوم باشد.
•  آزمایش های اضافی: تایید بیشتر ویروس جدا شده را می توان از طریق RT-PCR یا سایر روش های مولکولی انجام داد.

 از چه سلول هایی برای کشت ویروس ابولا (Ebola) استفاده می شود؟

ویروس ابولا را می توان در انواع مختلفی از سلول ها کشت داد که امکان عفونت آن را دارند. در اینجا برخی از خطوط سلولی رایج برای کشت ویروس ابولا آورده شده است:

• سلول های Vero: سلول های Vero که از کلیه یک میمون سبز آفریقایی مشتق شده اند، یکی از رده های سلولی پرمصرف برای انتشار ویروس ابولا هستند. آنها بسیار حساس به عفونت ویروس ابولا هستند و از تکثیر ویروسی قوی پشتیبانی می کنند. سلول های Vero E6، زیر خط خاصی از سلول های Vero، معمولا برای جداسازی و رشد ویروس ابولا استفاده می شود.
• سلول های Huh7: سلول های Huh7 از کارسینوم سلول های کبدی انسان مشتق شده اند و با موفقیت برای انتشار گونه های خاصی از ویروس ابولا استفاده شده اند. آنها محیطی مناسب برای تکثیر ویروسی فراهم می کنند و در مطالعات تحقیقاتی و تلاش های توسعه واکسن به کار گرفته شده اند.
• سلول های 293T: سلول های 293T از سلول های کلیه جنینی انسان مشتق شده اند و معمولاً برای تولید پروتئین های نوترکیب و ناقل های ویروسی استفاده می شوند. آنها همچنین برای انتشار ویروس ابولا در محیط های آزمایشگاهی استفاده شده اند.
•  سلول های کلیه میمون سبز آفریقایی (AGMK): سایر رده های سلولی کلیه میمون سبز آفریقایی، علاوه بر سلول های Vero، مانند سلول های MA-104 و FRhK-4، برای کشت ویروس ابولا استفاده شده است. این سلول ها نسبت به عفونت ویروس ابولا راحت هستند و از تکثیر ویروس پشتیبانی می کنند.
• سلول های انسانی اولیه: سلول های اولیه انسانی مشتق شده از بافت های خاص، مانند سلول های کبدی انسان یا مونوسیت ها/ماکروفاژها، نیز برای پرورش گونه های خاصی از ویروس ابولا استفاده شده است. این سلول ها سیستم فیزیولوژیکی مرتبط تری را برای مطالعه تکثیر ویروس و تعاملات میزبان و ویروس ارائه می کنند.

روش های سرولوژیکی تشخیص آنتی بادی علیه ابولا:

تست های سرولوژیک آنتی بادی های تولید شده توسط سیستم ایمنی در پاسخ به ویروس ابولا را شناسایی می کنند. چندین روش سرولوژیکی برای تشخیص ویروس ابولا وجود دارد:

ایمونواسی های آنزیمی (EIAs): EIA از نمونه های بیمار برای شناسایی آنتی بادی های IgM و IgG خاص علیه آنتی ژن های ویروس ابولا استفاده می کند. این سنجش ها شامل پوشاندن میکروپلیت با آنتی ژن های ویروسی و سپس افزودن نمونه های بیمار است. اگر آنتی‌بادی‌هایی علیه ویروس ابولا وجود داشته باشند، به آنتی‌ژن‌ها متصل می‌شوند، که می‌توان آن را با استفاده از آنتی‌بادی‌های ثانویه مرتبط با آنزیم و یک بستر رنگ‌سنجی یا نورتابی شیمیایی تشخیص داد.

سنجش ایمونوفلورسانس (IFAs): IFAها از آنتی بادی های نشاندار شده با فلورسنت برای شناسایی آنتی بادی های اختصاصی ویروس ابولا در نمونه های بیمار استفاده می کنند. آنتی بادی ها به آنتی ژن های ویروسی متصل می شوند و سیگنال فلورسنت حاصل با استفاده از میکروسکوپ فلورسانس مشاهده می شود.

 سنجش های خنثی سازی: این آزمایش ها توانایی آنتی بادی های بیمار را در خنثی سازی عفونت زایی ویروس ابولا اندازه گیری می کنند. نمونه های سرم با ویروس زنده در کشت سلولی مخلوط می شوند و کاهش تکثیر ویروس اندازه گیری می شود. اگر آنتی بادی ها ویروس را خنثی کنند، در مقایسه با نمونه های شاهد، تکثیر ویروس کاهش می یابد.

روش توالی یابی نسل بعدی (NGS):

فن آوری های NGS امکان توالی یابی جامع ژنوم های ویروسی را فراهم می کند و اطلاعات ژنتیکی دقیقی در مورد ویروس ابولا ارائه می دهد. مراحل مربوط به تشخیص ویروس ابولا مبتنی بر NGS عبارتند از:

•  آماده سازی نمونه: RNA ویروسی از نمونه های بیمار استخراج می شود و RNA استخراج شده تحت فرآیندهای خالص سازی و تکه تکه شدن قرار می گیرد.
•  آماده سازی کتابخانه: RNA تکه تکه شده به کتابخانه ای از قطعات DNA تبدیل می شود که می تواند توالی یابی شود. این شامل اتصال آداپتورهای خاص به قطعات است.
• توالی یابی: کتابخانه بر روی یک پلت فرم توالی یابی بارگذاری می شود، مانند Illumina یا Oxford Nanopore، که میلیون ها توالی DNA کوتاه خوانده می شود.
• تجزیه و تحلیل داده ها: داده های توالی تولید شده با استفاده از ابزارهای بیوانفورماتیک تخصصی برای بازسازی ژنوم ویروسی، شناسایی سویه های خاص و مطالعه تغییرات ژنتیکی پردازش و تجزیه و تحلیل می شوند.

این روش های آزمایشگاهی نقش مهمی در تشخیص دقیق و به موقع ویروس ابولا، کمک به مدیریت شیوع، نظارت و مراقبت از بیمار دارند. توجه به این نکته ضروری است که در دسترس بودن و استفاده از این روش ها ممکن است بسته به منابع و قابلیت های آزمایشگاه های فردی یا تنظیمات مراقبت های بهداشتی متفاوت باشد.

چه چیزی در آزمایش ویروس ابولا (Ebola) مورد بررسی قرار می گیرد؟

ویروس ابولا اولین بار در سال 1976 طی دو شیوع همزمان در سودان و جمهوری دموکراتیک کنگو (زئیر سابق) شناسایی شد. نام این ویروس از رودخانه ابولا در زئیر گرفته شده است، جایی که یکی از شیوع ها در آن رخ داده است. این شیوع اولیه با بیماری شدید و میزان مرگ و میر بالا مشخص می شد.

در طول سال ها، چندین گونه ویروس ابولا شناسایی شده است، از جمله ویروس ابولا زئیر، ابولا ویروس سودان، ابولا ویروس جنگل تائی، ابولا ویروس بوندیبوگیو و ابولا ویروس رستون. هر گونه دارای سطوح مختلف بیماریزایی و توزیع جغرافیایی است.

شیوع ابولا به طور پراکنده در کشورهای آفریقای مرکزی و غربی، عمدتاً در جمهوری دموکراتیک کنگو، اوگاندا، گابن و سودان ادامه یافت. این همه‌گیری‌ها اغلب منجر به رنج‌های انسانی قابل توجهی می‌شوند و به دلیل نرخ بالای مرگ‌ومیر و پتانسیل شیوع سریع، چالش‌هایی برای سلامت عمومی ایجاد می‌کنند.

بزرگترین و ویرانگرترین شیوع ابولا تا به امروز در غرب آفریقا از سال 2013 تا 2016 رخ داده است. این شیوع که در گینه سرچشمه می گیرد، به سرعت به لیبریا و سیرالئون سرایت کرد. هزاران نفر جان خود را از دست دادند و شیوع این بیماری سیستم های مراقبت های بهداشتی را در کشورهای آسیب دیده تحت تأثیر قرار داد. واکنش بین المللی با افزایش بودجه، استقرار کارکنان مراقبت های بهداشتی و تلاش های تحقیقاتی برای کنترل همه گیری قابل توجه بود.

از آن زمان، شیوع‌های کوچک‌تری در جمهوری دموکراتیک کنگو و کشورهای همسایه رخ داده است که باعث ادامه تحقیقات و تلاش‌ها برای توسعه تشخیص، درمان و واکسن‌ها شده است. همچنین بر آمادگی، نظارت و مکانیسم‌های واکنش بهبود یافته برای جلوگیری و کنترل شیوع‌های آتی تاکید شده است.

طبقه بندی ویروس ابولا (Ebola):

ویروس ابولا متعلق به خانوادهفیلوویریده (Filoviridae)، به طور خاص از جنس ابولا ویروس است. در جنس ابولا ویروس، شش گونه شناخته شده وجود دارد:

• ویروس ابولا زئیر (EBOV): این گونه با شدیدترین شیوع بیماری ویروس ابولا (EVD) همراه است و باعث اپیدمی های گسترده ای شده است، از جمله شیوع 2013 تا 2016 غرب آفریقا. بالاترین میزان مرگ و میر را در میان گونه های ویروس ابولا دارد.
•  ویروس ابولا سودان (SUDV): SUDV باعث شیوع چندگانه در سودان و اوگاندا شده است که میزان مرگ و میر آن متفاوت است. اولین بار در طول شیوع سال 1976 شناسایی شد.
•  Taï Forest ebolavirus (TAFV): در ابتدا در ساحل عاج (ساحل عاج) طی یک شیوع در سال 1994 شناسایی شد. این گونه نسبتاً نادر در نظر گرفته می شود و موارد ثبت شده کمتری در مقایسه با سایر گونه های ویروس ابولا دارد.
• Bundibugyo ebolavirus (BDBV): برای اولین بار در منطقه Bundibugyo اوگاندا طی یک شیوع در سال 2007 شناسایی شد. این بیماری باعث شیوع پراکنده در جمهوری دموکراتیک کنگو و اوگاندا شده است.
• Reston ebolavirus (RESTV): در بین گونه های ویروس ابولا منحصر به فرد است زیرا باعث بیماری شدید در انسان نمی شود. در ابتدا در ماکاک های خرچنگ خوار وارد شده از فیلیپین به ایالات متحده در سال 1989 کشف شد.
• Bombali ebolavirus (BOMV): جدیدترین گونه ویروس ابولا است که به تازگی شناسایی شده است. این بیماری در خفاش‌های سیرالئون شناسایی شد و تا کنون با موارد انسانی مرتبط نبوده است.

این گونه های ویروس ابولا ویژگی های مشابهی دارند، از جمله شکل رشته ای و سازمان ژنومی آنها. با این حال، آنها تغییراتی در حدت، توزیع جغرافیایی و شدت بیماری که در انسان ایجاد می کنند را نشان می دهند. درک طبقه بندی و ویژگی های گونه های ویروس ابولا برای نظارت اپیدمیولوژیک، تشخیص، و توسعه واکسن ها و درمان ها ضروری است.

ساختار ویروس ابولا (Ebola):

ابعاد معمولی ویروس ابولا 970 نانومتر طول و 80 نانومتر عرض است.
آنها شکل کروی یا لوله ای دارند و از پوشش ویروسی، ماتریکس و نوکلئوکپسیدها تشکیل شده اند.
این ویروس معمولاً به شکل رشته‌ای بلند است، اگرچه می‌تواند به شکل «U»، به شکل «6» (شکل چوپان) یا حتی گرد باشد.

ویروس ابولا از چندین پروتئین ساختاری و غیرساختاری تشکیل شده است که نقش اساسی در تکثیر، مونتاژ و تعامل آن با سلول های میزبان ایفا می کنند. در اینجا مروری بر پروتئین های کلیدی موجود در ویروس ابولا است:

پروتئین های ساختاری:

• گلیکوپروتئین (GP): پاکت ویروسی با سنبله های GP پوشانده شده است. GP اتصال ویروسی به سلول های میزبان را تسهیل می کند و در ورود ویروس نقش دارد. این یک هدف اصلی برای پاسخ ایمنی است و برای توسعه واکسن‌ها و آزمایش‌های تشخیصی حیاتی است.
• نوکلئوپروتئین (NP): NP یک کمپلکس با ژنوم RNA ویروسی تشکیل می دهد و نوکلئوکپسید را تشکیل می دهد. در تکثیر ویروسی، رونویسی و مونتاژ نقش دارد. NP بسیار ایمنی زا است و باعث ایجاد پاسخ ایمنی در طول عفونت می شود.

پروتئین های غیر ساختاری:

•  RNA پلیمراز وابسته به RNA (L): L یک آنزیم کلیدی است که در تکثیر و رونویسی ویروس نقش دارد. این RNA ویروسی جدید را از ژنوم ویروس سنتز می کند و برای تولید پروتئین های ویروسی بسیار مهم است.
•  پروتئین ویروسی 35 (VP35): VP35 عملکردهای متعددی در تکثیر ویروسی و فرار سیستم ایمنی دارد. در سنتز RNA ویروسی نقش دارد و با تداخل در تولید اینترفرون‌ها، که پروتئین‌های مهم ضد ویروسی هستند، پاسخ ایمنی میزبان را متضاد می‌کند.
• VP30: VP30 یک فاکتور رونویسی است که در رونویسی و تکثیر RNA ویروسی نقش دارد. با ژنوم ویروس و سایر پروتئین های ویروسی برای تنظیم سنتز RNA ویروسی تعامل دارد.
• VP24: VP24 با مسدود کردن مسیرهای سیگنالی که تولید اینترفرون را القا می کنند، در مهار پاسخ ایمنی میزبان نقش دارد. همچنین در تجمع ویروس و رهاسازی از سلول های آلوده نقش دارد.
• VP40: VP40 یک پروتئین ماتریکس است که سطح داخلی پوشش ویروس را می پوشاند. نقش مهمی در تجمع ویروسی و جوانه زدن از سلول های میزبان دارد.

ویریون ابولا ویروس

این پروتئین ها با هم کار می کنند تا تکثیر، رونویسی و مونتاژ ویروس ابولا را تسهیل کنند. آنها همچنین با فاکتورهای سلول میزبان تعامل می کنند و پاسخ های ایمنی میزبان را برای کمک به بقا و گسترش ویروس دستکاری می کنند.

توجه به این نکته مهم است که نقش‌ها و تعاملات دقیق این پروتئین‌ها ممکن است در میان گونه‌های مختلف ویروس ابولا متفاوت باشد. تحقیقات در حال انجام برای تعمیق درک ما از عملکرد و ساختار این پروتئین‌ها ادامه دارد، که ممکن است منجر به توسعه درمان‌ها و واکسن‌های هدفمند شود.

ژنوم ویروس ابولا یک مولکول RNA تک رشته ای با حس منفی است. طول آن تقریباً 19 کیلو باز (kb) است و از چندین ناحیه مجزا تشکیل شده است. در اینجا یک نمای کلی از ساختار ژنوم ویروس ابولا آورده شده است:

ژنوم ویروس ابولا به چندین ژن سازماندهی شده است که هر کدام پروتئین ویروسی خاصی را کد می کنند. هفت ژن شناخته شده در ژنوم ویروس ابولا شناسایی شده است.

• ناحیه 3′ Leader: این ناحیه در انتهای 3′ ژنوم وجود دارد و حاوی توالی های تنظیمی ضروری برای تکثیر ویروس و رونویسی است.
• ژن NP (Nucleoprotein): این ژن نوکلئوپروتئین (NP) را کد می کند که با RNA ویروسی کمپلکس را برای ایجاد نوکلئوکپسید ویروسی تشکیل می دهد.
• ژن VP35 (پروتئین ویروسی 35): ژن VP35 پروتئین VP35 را کد می کند که در تکثیر ویروس و فرار سیستم ایمنی نقش دارد.
• ژن VP40 (پروتئین ویروسی 40): ژن VP40 پروتئین ماتریکس VP40 را کد می کند که نقش مهمی در تجمع و جوانه زدن ویروس ایفا می کند.
• ژن GP (گلیکوپروتئین): این ژن گلیکوپروتئین ویروسی (GP) را کد می کند که مسئول اتصال ویروس و ورود به سلول های میزبان است.
• ژن VP30 (پروتئین ویروسی 30): ژن VP30 پروتئین VP30 را کد می کند که به عنوان یک فاکتور رونویسی درگیر در رونویسی و تکثیر RNA ویروسی عمل می کند.
• ژن VP24 (پروتئین ویروسی 24): ژن VP24 پروتئین VP24 را کد می کند که در فرار سیستم ایمنی و تجمع ویروسی نقش دارد.

ساختار ژنوم ویروس ابولا (Ebola)

تکثیر و همانند سازی ویروس ابولا (Ebola):

همانند سازی و تکثیر ویروس ابولا شامل چندین مرحله است که برای تولید ذرات ویروسی جدید و انتشار عفونت در میزبان ضروری است. در اینجا شرح مفصلی از مراحل تولید مثل و تکثیر ویروس ابولا آورده شده است:

اتصال و ورودی:

• مرحله اول با اتصال ویروس ابولا به گیرنده های خاص در سطح سلول های میزبان آغاز می شود. گلیکوپروتئین ویروسی (GP) نقش کلیدی در این فرآیند ایفا می کند.
• انواع مختلفی از گیرنده های سطح سلول میزبان برای ایفای نقش در ورود EBOV به سلول میزبان شناسایی شده اند که گیرنده های اینتگرین β1، لکتین نوع C اختصاصی گالاکتوز و N-استیل گالاکتوزامین (hMGL)، مولکول های چسبندگی عوامل مرتبط با DC-SIGN (DC-SIGNR) و (ICAM) -3-grabbing nonintegrin (DC-SIGN) بین سلولی اختصاصی سلول دندریتیک هستند. به منظور ورود به سلول های میزبان، EBOV از چندین مولکول، از جمله انواع لکتین های نوع C استفاده می کند.
• پس از اتصال، ویروس از طریق اندوسیتوز با واسطه گیرنده یا همجوشی مستقیم با غشای سلول میزبان به سلول میزبان درونی می شود. ویروس ها عمدتاً از مسیرهای اندوسیتی برای همجوشی ویروسی استفاده می کنند و از طریق ماکروپینوزوم ها، کاوئولاها و وزیکول های پوشیده شده با کلاترین به سیتوپلاسم دسترسی پیدا می کنند.
• یک گیرنده سلولی مانند HAVCR1 (TIM1) با فسفاتیدیل سرین روی غشای ویریون تماس می گیرد و با انتقال سیگنال به سلول، برنامه ماکروپینوسیتوز را آغاز می کند.

پوشش و آزادسازی RNA ویروسی:

• پس از ورود، ویروس ابولا تحت پوشش برداری قرار می گیرد، جایی که پوشش ویروسی با غشای سلول میزبان یا غشای اندوزوم ترکیب می شود و نوکلئوکپسید ویروسی را در سیتوپلاسم آزاد می کند.
• نوکلئوکپسید ویروسی حاوی ژنوم RNA ویروسی مرتبط با نوکلئوپروتئین ها (NP) است که ساختار مارپیچی را تشکیل می دهد.

 رونویسی و ترجمه:

•  RNA ویروسی به عنوان الگویی برای رونویسی توسط RNA پلیمراز وابسته به RNA ویروسی (پروتئین L) و سایر پروتئین های مرتبط عمل می کند.
•  رونویسی مجموعه ای از mRNA های ویروسی را تولید می کند که سپس توسط ریبوزوم های سلول میزبان به پروتئین های ویروسی ترجمه می شوند.
• مجموعه اولیه پروتئین های ویروسی شامل پروتئین های ساختاری مانند NP، VP35، VP40، GP، VP30، و VP24 و همچنین پروتئین های غیر ساختاری درگیر در همانندسازی است.

 همانندسازی RNA ویروسی:

• ویروس ابولا از ژنوم RNA با حس منفی استفاده می کند، بنابراین ابتدا باید یک رشته RNA با حس مثبت مکمل را سنتز کند.
• RNA پلیمراز وابسته به RNA ویروسی از ژنوم RNA حس منفی به عنوان الگویی برای تولید یک رشته RNA با حس مثبت استفاده می کند که به عنوان الگویی برای سنتز ژنوم های جدید RNA با حس منفی عمل می کند.
• این فرآیند در ساختارهای تخصصی به نام کمپلکس های تکثیر ویروسی در داخل سیتوپلاسم سلول میزبان رخ می دهد.

 مونتاژ و جوانه زدن:

• پس از تکثیر، اجزای ویروسی تازه سنتز شده شامل RNA ویروسی، نوکلئوپروتئین ها و پروتئین های ساختاری در سیتوپلاسم سلول میزبان جمع می شوند.
• پروتئین ماتریکس VP40 نقش مهمی در فرآیند مونتاژ دارد و سطح داخلی پوشش ویروسی را می پوشاند.
• فرآیند مونتاژ منجر به تشکیل ذرات ویروسی جدید می شود که نوکلئوکپسید توسط پوشش ویروسی حاوی گلیکوپروتئین های ویروسی احاطه شده است.

جوانه زدن و انتشار:

• ذرات ویروسی کاملاً مونتاژ شده از غشای پلاسمایی سلول میزبان جوانه می زنند و پوشش خود را به دست می آورند.
• در طول جوانه زدن، گلیکوپروتئین های ویروسی (GP) در غشای سلول میزبان گنجانده شده و آزادسازی ذرات ویروسی را تسهیل می کند.
•  این فرآیند جوانه زدن می تواند در مکان های مختلف روی سطح سلول میزبان رخ دهد و منجر به انتشار ذرات ویروسی عفونی در فضای خارج سلولی شود.

گسترش و عفونت:

• ذرات تازه منتشر شده ویروس ابولا می توانند سلول های همسایه را آلوده کرده و تکثیر و تولید ذرات ویروسی بیشتری را آغاز کنند.
• ویروس می تواند در داخل میزبان پخش شود و بافت ها و اندام های مختلف را هدف قرار دهد و منجر به عفونت سیستمیک شود.
• عفونت می تواند منجر به انتشار ذرات ویروسی در مایعات بدن مانند خون، بزاق، ادرار و مایع منی شود و انتقال به افراد دیگر را تسهیل کند.

تکثیر و همانند سازی ویروس ابولا (Ebola)

تکثیر و تولید مثل ویروس ابولا فرآیندهای پیچیده ای است که شامل یک سری مراحل هماهنگ شده در سلول های میزبان است. درک این مراحل برای توسعه درمان‌های ضد ویروسی، واکسن‌ها و روش‌های تشخیصی برای مبارزه با عفونت ویروس ابولا بسیار مهم است.

انتقال ویروس ابولا (Ebola):

ویروس ابولا از طریق راه های مختلفی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. در اینجا روش های اصلی انتقال آورده شده است:

 تماس مستقیم با مایعات بدن آلوده:

• رایج ترین راه انتقال ویروس ابولا از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن آلوده فردی است که علائم بیماری دارد یا بر اثر بیماری ویروس ابولا (EVD) فوت کرده است.
• مایعات بدن که می توانند حاوی ویروس باشند عبارتند از: خون، بزاق، استفراغ، ادرار، مدفوع، شیر مادر و منی.
• تماس با زخم های باز، پوست شکسته، غشاهای مخاطی یا تجهیزات پزشکی آلوده می تواند انتقال را تسهیل کند.

 تماس نزدیک با افراد آلوده:

• تماس نزدیک با فرد آلوده، به ویژه در مراحل بعدی بیماری که علائم شدیدتر است، خطر انتقال را بیشتر می کند.
• این شامل مراقبت یا زندگی با یک فرد آلوده، ارائه مراقبت های بهداشتی مستقیم بدون اقدامات حفاظتی مناسب، یا شرکت در شیوه های دفن سنتی است که مستلزم تماس مستقیم با متوفی است.

تماس با اشیاء آلوده:

• ویروس ابولا می تواند برای مدت محدودی روی سطوح و اجسام آلوده به مایعات عفونی بدن زنده بماند.
• تماس با اشیاء آلوده مانند ملافه، لباس، سوزن یا سایر تجهیزات پزشکی در صورت عدم رعایت اقدامات احتیاطی می تواند منجر به انتقال بیماری شود.

انتقال بیمارستانی:

• اگر اقدامات کنترل عفونت ناکافی باشد یا اگر کارکنان مراقبت های بهداشتی بدون تجهیزات حفاظت فردی مناسب (PPE) با افراد آلوده در تماس باشند، تنظیمات مراقبت های بهداشتی، از جمله بیمارستان ها و کلینیک ها، می توانند به مکان های انتقال ویروس ابولا تبدیل شوند.

 انتقال از حیوان به انسان:

•  اعتقاد بر این است که مخزن طبیعی ویروس ابولا خفاش ها هستند و انتقال آن به انسان می تواند از طریق تماس مستقیم با خفاش های آلوده یا فضولات آنها رخ دهد.
•  نخستی‌های غیر انسانی مانند میمون‌ها و گوریل‌ها نیز ممکن است به ویروس آلوده شده و از طریق تماس نزدیک با حیوانات آلوده یا مصرف گوشت بوته‌ها آن را به انسان منتقل کنند.

 انتقال جنسی:

• ویروس ابولا می تواند برای مدت طولانی پس از بهبودی از EVD در مایع منی وجود داشته باشد. انتقال جنسی از بازماندگان به شریک زندگی آنها مستند شده است.
• اعمال جنسی ایمن، مانند استفاده از کاندوم یا پرهیز از فعالیت جنسی، برای یک دوره مشخص پس از بهبودی عفونت ویروس ابولا توصیه می شود.

نحوه انتقال ویروس ابولا (Ebola)

توجه به این نکته ضروری است که ویروس ابولا از طریق تماس گاه به گاه، هوا، آب یا غذا منتقل نمی شود مگر اینکه با مایعات بدن آلوده شده باشد. علاوه بر این، افراد در طول دوره نهفتگی که معمولاً بین 2 تا 21 روز متغیر است، مسری نیستند.

علائم بیماری و عوارض مرتبط با ویروس ابولا (Ebola):

بیماری ویروس ابولا (EVD) یک بیماری شدید و اغلب کشنده است که توسط ویروس ابولا ایجاد می شود. علائم و عوارض مرتبط با ابولا می تواند از نظر شدت متفاوت باشد و بیماری در برخی موارد به سرعت پیشرفت می کند. در اینجا علائم رایج و عوارض احتمالی ابولا آمده است:

علائم اولیه:

• تب
• خستگی
• درد عضلانی
• سردرد
• گلو درد
• ضعف

علائم گوارشی:

• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• اسهال
• درد شکم

علائم هموراژیک:

• خونریزی یا کبودی بدون دلیل
• خونریزی داخلی (مانند خونریزی از لثه، بینی یا خون در ادرار یا مدفوع)
• خونریزی بیش از حد از محل سوراخ یا محل تزریق

علائم پوستی:

• کهیر
• چشم های قرمز
• سکسکه
• تورم و التهاب صورت و چشم

عوارض:

• کم آبی بدن: از دست دادن شدید مایعات به دلیل استفراغ و اسهال می تواند منجر به کم آبی بدن شود.
•  عدم تعادل الکترولیت: عدم تعادل در الکترولیت های بدن می تواند به دلیل از دست دادن مایعات رخ دهد.
• نارسایی اندام: ابولا می تواند به چندین اندام آسیب برساند و منجر به نارسایی اندام شود.
• تب هموراژیک: در موارد شدید، ابولا می تواند باعث تب خونریزی دهنده شود که شامل خونریزی داخلی و خارجی می شود.
• شوک: موارد شدید ابولا می تواند منجر به شوک شود، جایی که اندام های بدن جریان خون کافی دریافت نمی کنند.
• سندرم اختلال عملکرد چند عضوی (MODS): نارسایی سیستم های چندگانه ممکن است رخ دهد که منجر به MODS و مرگ بالقوه شود.
• عفونت های ثانویه: افراد مبتلا به ابولا بیشتر مستعد ابتلا به عفونت های ثانویه مانند ذات الریه یا عفونت های جریان خون هستند.

توجه به این نکته مهم است که همه افراد مبتلا به ابولا همه این علائم را تجربه نمی کنند و شدت آن می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. مداخله پزشکی اولیه و مراقبت های حمایتی می تواند شانس بقای افراد آلوده به ویروس ابولا را افزایش دهد.

واکسن ویروس ابولا (Ebola):

یکی از امیدوارکننده ترین واکسن های ابولا rVSV-ZEBOV نام دارد که توسط آژانس بهداشت عمومی کانادا ساخته شده است. در آزمایش‌های بالینی در طول شیوع ابولا در غرب آفریقا در سال‌های 2014 تا 2016 کارایی خود را نشان داده است. این واکسن یک واکسن زنده و ضعیف است که از یک ویروس vesicular stomatitis virus (VSV) به عنوان یک ناقل برای حمل ژنی استفاده می کند که پروتئین ویروس ابولا را بیان می کند. پاسخ ایمنی را در برابر ویروس ابولا تحریک می کند.

نامزد دیگر واکسن Ad26.ZEBOV/MVA-BN-Filo است که توسط Janssen Vaccines & Prevention B.V.، یکی از شرکت های تابعه جانسون و جانسون ساخته شده است. این شامل یک رژیم تقویت کننده اولیه است که شامل دو واکسن مختلف است. واکسن اول از یک ناقل آدنوویروس سروتیپ 26 (Ad26) غیر تکرار شونده استفاده می کند، در حالی که واکسن دوم از یک واکسن اصلاح شده واکسینیا آنکارا (MVA) استفاده می کند. این رژیم همچنین نتایج امیدوارکننده ای را در آزمایشات بالینی نشان داده است.

پیشگیری و درمان آلودگی با ویروس ابولا (Ebola):

پیشگیری و درمان عفونت ویروس ابولا شامل ترکیبی از اقدامات بهداشت عمومی، مراقبت های حمایتی و درمان های تجربی است. در اینجا جنبه های کلیدی پیشگیری و درمان وجود دارد:

جلوگیری و پیشگیری:

اقدامات کنترل عفونت:

• جداسازی: افراد مبتلا باید برای جلوگیری از انتشار ویروس ایزوله شوند.
• پرستاری مانع: کارکنان مراقبت های بهداشتی باید هنگام مراقبت از بیماران ابولا از تجهیزات حفاظتی (دستکش، ماسک، روپوش) استفاده کنند.
• شیوه های دفن ایمن: دفن متوفی با اقدامات کنترل عفونت شدید برای جلوگیری از انتقال.

 آموزش جامعه:

• افزایش آگاهی در مورد علائم، علائم و انتقال ابولا.
• ترویج شیوه های بهداشتی مناسب، مانند شستن مکرر دست ها با آب و صابون.

ردیابی تماس:

• شناسایی افرادی که با افراد آلوده در تماس بوده اند و نظارت بر علائم آنها.

واکسیناسیون:

• واکسن ابولا به نام rVSV-ZEBOV-GP در پیشگیری از عفونت ویروس ابولا کارایی نشان داده است. این به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در جمعیت های در معرض خطر در طول شیوع استفاده می شود.

درمان:

مراقبت های حمایتی:

• جایگزینی مایع و الکترولیت: آبرسانی مجدد برای مدیریت کم آبی و حفظ تعادل الکترولیت.
• تسکین درد: داروهایی برای کنترل تب، درد و سایر علائم.
• حمایت تغذیه ای: تغذیه کافی برای حمایت از سیستم ایمنی بدن و بهبودی.

درمان های تجربی:

• آنتی بادی های مونوکلونال: درمان های مبتنی بر آنتی بادی که ویروس ابولا را هدف قرار می دهند.
• داروهای ضد ویروسی: برخی از داروهای ضد ویروسی برای اثربخشی بالقوه آنها در برابر ابولا در حال مطالعه هستند.

 درمان علامتی:

• درمان علائم خاص مانند تب، استفراغ و اسهال برای تسکین.

پیشگیری از عفونت:

• اجرای اقدامات کنترل دقیق عفونت در مراکز بهداشتی و درمانی.
• جداسازی افراد مبتلا برای جلوگیری از انتقال بیشتر.

توجه به این نکته مهم است که اگرچه درمان‌های تجربی و واکسن‌ها امیدوارکننده بوده‌اند، اما به‌طور گسترده در دسترس نیستند یا برای استفاده عمومی تأیید شده‌اند. تشخیص زودهنگام، انزوای سریع و مراقبت های حمایتی پایه اصلی مدیریت عفونت ویروس ابولا است. اگر مشکوک به عفونت ابولا هستید، ضروری است که فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید و توصیه های متخصصان مراقبت های بهداشتی را دنبال کنید.

سوالات متداول

ابولا چگونه از فردی به فرد دیگر منتقل می شود؟

ابولا در درجه اول از طریق تماس مستقیم با خون، مایعات بدن یا بافت حیوانات یا انسان آلوده منتقل می شود. این ویروس از راه های زیر قابل انتقال است:

• تماس مستقیم با خون یا مایعات بدن (مانند ادرار، بزاق، استفراغ، عرق، مایع منی و شیر مادر) فرد مبتلا.
• تماس مستقیم با اشیاء، مانند سوزن، آلوده به خون یا مایعات بدن آلوده.
• تماس مستقیم با حیوانات آلوده به ویژه حیوانات وحشی (مانند خفاش میوه، شامپانزه، گوریل، میمون) یا لاشه آنها.
• مصرف گوشت نیم پز یا خام دام های آلوده.

لازم به ذکر است که ابولا به راحتی از طریق هوا، آب یا غذا منتقل نمی شود. تماس گاه به گاه با یک فرد آلوده، مانند لمس کردن یا قرار گرفتن در نزدیکی او بدون تماس مستقیم با مایعات بدن، معمولاً ویروس را پخش نمی کند.

آیا ابولا می تواند مانند ویروس SARS CoV2 همه گیر شود؟

در حالی که ابولا یک بیماری بسیار کشنده است، بعید است که به یک بیماری همه گیر در مقیاس ویروس SARS-CoV-2 (که باعث COVID-19 می شود) تبدیل شود. شیوع ابولا معمولاً موضعی است و به دلیل نحوه انتقال آن، که نیاز به تماس نزدیک با افراد آلوده یا مایعات بدن آنها دارد، مهار می شود. علاوه بر این، شیوع ابولا در گذشته از طریق اقدامات بهداشت عمومی مانند ردیابی تماس، جداسازی افراد آلوده، دفن ایمن و کمپین های آگاهی عمومی به طور موثر کنترل شده است. با این حال، احتمال شیوع موضعی و موارد پراکنده می تواند رخ دهد.

کدام کشورها در سال های اخیر بیشتر تحت تاثیر شیوع ابولا بوده اند؟

در سال های اخیر، جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) بیشترین آسیب را از شیوع ابولا داشته است. جمهوری دموکراتیک کنگو چندین بار شیوع ابولا را تجربه کرده است که جدیدترین آنها بین سالهای 2018 و 2020 رخ داده است. سایر کشورهای آفریقا مانند گینه، لیبریا، سیرالئون و اوگاندا نیز در گذشته با شیوع قابل توجهی روبرو بوده اند.

ابولا چقدر کشنده است؟ میزان مرگ و میر چقدر است؟

ابولا یک بیماری بسیار کشنده با نرخ مرگ و میر متفاوت است که بسته به نوع خاص ویروس و زیرساخت های مراقبت های بهداشتی موجود برای مدیریت شیوع بیماری است. نرخ مرگ و میر مورد (CFR) از 25 تا 90 درصد در طغیان های مختلف متغیر است. با این حال، میانگین CFR برای ابولا حدود 50 درصد تخمین زده می شود. توجه به این نکته ضروری است که تشخیص زودهنگام، مراقبت های حمایتی و درمان فوری پزشکی می تواند به طور قابل توجهی شانس بقای بیمار را بهبود بخشد.

آیا مخازن حیوانی برای ابولا وجود دارد؟

بله، مخازن حیوانات برای ابولا وجود دارد. خفاش های میوه به عنوان میزبان یا مخزن طبیعی ویروس ابولا در نظر گرفته می شوند. این خفاش ها می توانند ویروس را بدون نشان دادن هیچ نشانه ای از بیماری حمل کنند. سایر حیوانات، مانند نخستی‌ها (مانند شامپانزه‌ها، گوریل‌ها، میمون‌ها) نیز می‌توانند آلوده شده و ویروس را منتقل کنند. با این حال، توجه به این نکته ضروری است که همه حیوانات مخزن ابولا نیستند و شیوع بیماری در انسان معمولاً زمانی رخ می دهد که تماس نزدیک با حیوانات آلوده وجود داشته باشد.

ابولا چه تفاوتی با سایر تب های خونریزی دهنده ویروسی دارد؟

ابولا نوع خاصی از تب خونریزی دهنده ویروسی (VHF) است که گروهی از بیماری ها ناشی از چندین ویروس مختلف است. در حالی که همه VHF ها می توانند باعث تب و خونریزی، از جمله خونریزی داخلی شوند، تفاوت های مشخصی بین ابولا و سایر VHF ها وجود دارد. برخی از این تفاوت ها عبارتند از:

•  ویروس های عامل: ابولا توسط ویروس ابولا ایجاد می شود، در حالی که سایر VHF ها مانند تب لاسا، بیماری ویروسی ماربورگ یا تب خونریزی دهنده کریمه کنگو توسط ویروس های مختلف ایجاد می شوند.
• انتقال: حالت های انتقال می تواند در بین VHF ها متفاوت باشد. به عنوان مثال، تب لاسا در درجه اول از طریق تماس با فضولات جوندگان آلوده منتقل می شود، در حالی که تب خونریزی دهنده کریمه کنگو می تواند از طریق نیش کنه منتقل شود.
• نرخ مرگ و میر: میزان مرگ و میر نیز بین VHF ها متفاوت است. ابولا با نرخ بالای مرگ و میر مرتبط است، در حالی که سایر VHF ها ممکن است بسته به ویروس خاص و شرایط شیوع، نرخ پایین تری داشته باشند.

آیا ابولا از طریق تماس جنسی قابل انتقال است؟

بله، ابولا از طریق تماس جنسی قابل انتقال است. این ویروس برای مدت طولانی پس از بهبودی از بیماری در مایع منی یافت می شود و می تواند از طریق رابطه جنسی منتقل شود. سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می‌کند که بازماندگان ابولا حداقل سه ماه پس از بهبودی یا تا زمانی که آزمایش مایع منی آنها برای ویروس منفی شود، رابطه جنسی ایمن داشته باشند و از روش‌های بازدارنده مانند کاندوم استفاده کنند. این اقدام احتیاطی برای جلوگیری از انتقال احتمالی جنسی ویروس به شریک زندگی آنها ضروری است.

در سایت Centers for Disease Control and Prevention (CDC) در مورد ویروس ابولا بیشتر بخوانید:

بیماری ابولا در اثر عفونت با یکی از گروهی از ویروس‌ها به نام ابولا ویروس‌ها که عمدتاً در جنوب صحرای آفریقا یافت می‌شوند، ایجاد می‌شود. اگرچه بیماری ابولا نادر است، اما افراد می توانند از طریق تماس با حیوان آلوده (خفاش یا نخستی غیر انسان) یا فرد بیمار یا مرده آلوده به ویروس ابولا به این بیماری مبتلا شوند. درباره بیماری ابولا بیشتر بدانید.

سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) واکسن ابولا، ERVEBO® را برای پیشگیری از بیماری ابولا تایید کرده است. مشخص شده است که واکسن ERVEBO فقط در برابر گونه ابولا ویروس زئیر ایمن و محافظت کننده است.

مطالب مرتبط در متااورگانون:

• بیماری ویروس ماربورگ (Marburg virus disease)
• تب کریمه کنگو (CCHF)
• آزمایش HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی)
• آزمایش ویروس آنفولانزا
• آزمایش آربوویروس ها 
• بخش ویروس شناسی