معیارهای تشخیصی مالتیپل میلوما

دکتر علیرضا لطفی کیان
آخرین بروزرسانی
17 آبان 1402
آخرین بروزرسانی
17 آبان 1402
معیارهای تشخیصی مالتیپل میلوما

معیارهای تشخیصی مالتیپل میلوما؛ Old CRAB

✔ مالتیپل میلوما([Multiple Myeloma [MM) درواقع کانسر نوعی از WBC ها به نام پلاسماسل ها می باشد.به همین علت تحت عنوان میلوم پلاسماسل ها نیز نامبرده می شود.

مالتیپل میلوما

مالتیپل میلوما

✔ ریسک فاکتورهای اتیولوژیک مالتیپل میلوما عبارتند از: سن بالا (۶۵تا ۷۴ سال)، جنسیت (مذکر)، سابقه ی فامیلی و نژادهای آفریقایی-آمریکایی غیر آمریکای لاتین (non-Hispanic)، عوامل محیطی مانند حشره کش ها.

ریسک فاکتورهای اتیولوژیک MM

ریسک فاکتورهای اتیولوژیک مالتیپل میلوم

✔ تتراد کلاسیک علایم و سمپتوم های مالتیپل میلوما برمبنای توافق (before 2014)IMWG (International Myeloma Working Group) و با استفاده از متدهای یاد افزایی و به خاطر سپاری (Mnemonics devices)با سرواژه های “CRAB” شناخته می گردد. استفاده از واژه“ Old”هم به خاطر انسیدانس بالای مالتیپل میلوما در سنین بالا می باشد.

تتراد-کلاسیک-علایم-مالتیپل-میلوما

تتراد کلاسیک علایم مالتیپل میلوما

✔ کرایتریای دیاگنوستیک مالتیپل میلوما به صورت زیر تعریف می گردد:
⬛ C: Calcium > 11.5 mg/dL
⬛ R: Renal dysfunction,serum creatinine > 2 mg/dL
⬛ A: Anemia with Hgb< 10 g/dL
⬛ : Bone pain with lytic lesions or osteoporosis with compression fractures
✔ به معیارهای دیاگنوستیک“CRAB”بیش از ۱۰ درصد پلاسماسل های مونوکلونال، M – protein در الکتروفورز سرم یا ادرار (بجز کیس های غیر ترشحی) و معکوس شدن نسبت آلبومین به گلوبولین (A/G Ratio reverse)بیمار نیز افزوده می گردد.
✔ درمورد ضایعات لیتیک استخوانی دو نکته قابل اهمیت است :
1️⃣ حتماً با MRI یا CT مشخص و تایید شده باشد (clarifying)
2️⃣ نمای قطره باران (Raindrop) در گرافی جمجمه برخی کیس های با فرم Active MM می تواند کمک کننده باشد
نمای قطره باران Raindrop در گرافی جمجم

نمای قطره باران (Raindrop) در گراف جمجمه

ضایعات-لیتیک-در-ساعد-بیمار-MM

ضایعات لیتیک در ساعد بیمار MM

✔ اشکال خوش خیم و پیشگام مالتیپل میلوما که اغلب اِسمپتوماتیک هستند عبارتنداز :
⬛ MGUS (Monoclonal Gammopathy of Unknown Significance) 
⬛ SMM (Smoldering Multiple Myeloma)
✔ ریسک ترانسفورماسیون MGUS و SMM به MM سیمپتوماتیک به ترتیب 0/5 تا یک و یک درصد طی اولین سال می باشد. درحالیکه طی پنج سال اول ِابتلا به SMM ریسک ترانسفورماسیون آن به 75 تا 76 درصد نیز می رسد. خوشبختانه اکثربیماران MGUS و SMM هیچ گاه به مالتیپل میلوما ی سمپتوماتیک تبدیل نمی شوند و در مدیریت کلینیکال این بیماران توصیه به مونیتورینگ روتین آنها می شود که مشتمل بر معاینه ی فیزیکی و تست های آزمایشگاهی می باشد.
✔ تا پیش از سال ۲۰۱۴ گایدلاین های مورد توافق آسیب ِ end-organ در بیماران MM را برای تایید تشخیص و آغاز درمان سیستمیک آنها شرط لازم و کافی می دانستند. درسال ۲۰۱۴، IMWG معیارهای تشخیصی برای شروع درمان بیماران MM را آپ دیت کرد به طوریکه به معیارهای Old CRAB، بیومارکرهای زیر را افزود:
Bone marrow plasmacytosis > or = 60%
Serum free light chain > 100 mg/ L
Bone focal lesions in MRI
هریک از این بیومارکرها نشان دهنده ی یک ریسک ۸۰ درصدی ِ پیشرفت بیماری به مالتیپل میلومای سمپتوماتیک طی دوسال بعد می باشند.
References: www.ascopubs.org

ترجمه و نگارش:

دکترعلیرضا لطفی کیان

دکترای علوم آزمایشگاهی بالینی

از دانشگاه علوم پزشکی ایران

این مقاله را به دوستان خود معرفی کنید

منابع مقاله

این مقاله تالیف شده است و یا منابع مربوطه ثبت نشده است.

این مقاله برای شما مفید بود؟

ثبت دیدگاه

Go to Top