تعریف مقادیر بحرانی:
مقادیر بحرانی به عنوان “نتیجه یک آزمایش که نشان دهنده یک وضعیت پاتوفیزیولوژیک در مغایرت با مقادیر نرمال است و تهدید کننده زندگی است، مگر اینکه اقدامی برای بهبود شرایط به سرعت انجام شود و اقدامات اصلاحی برای آن در اسرع وقت انجام شود” تعریف می شود.
“جدول مقادیر بحرانی آزمایش ها در پایان مقاله می باشد”
آژانس های اعتباربخشی آزمایشگاه، گزارش ارزش بحرانی را بخشی از الزامات اعتباربخشی قرار داده اند. علاوه بر این، اطلاع رسانی فوری مقادیر بحرانی بحرانی به عنوان یک شرط ویژه در سراسر جهان از طریق سازمان بین المللی استاندارد 15189:2012 (ISO) به رسمیت شناخته شده و اجرا شده است و به عنوان یک استاندارد عملکرد آزمایشگاهی پذیرفته شده است.
هیچ اتفاق نظری در مورد بیومارکرهایی که به احتمال زیاد منجر به مقادیر بحرانی می شوند، و همچنین در مورد اینکه محدودیت های مقادیر بحرانی باید چه باشد، وجود ندارد. باید بین پزشکان در مورد فهرست بیومارکرها و محدودیت‌های مقادیر بحرانی هر آزمایش، که باید توسط هر آزمایشگاه گزارش شود، اجماع حاصل گردد.
چندین سازمان دستورالعمل هایی را برای گزارش نتایج حیاتی منتشر کرده اند که یکی از آنها توسط کالج سلطنتی آسیب شناسان بریتانیا صادر شده است. علاوه بر این، فهرست‌های مستقلی برای جمعیت‌های مورد مطالعه مختلف مورد نیاز است، زیرا مقادیر بحرانی بین بیماران مراقبت‌های نوزادان، کودکان و بزرگسالان متفاوت است.
الزامات مقادیر بحرانی:
جنبه هایی که باید در بحث، تدوین یا بازنگری خط مشی مقادیر بحرانی مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:
- فهرست آزمایش هایی که اصطلاح «آزمایش حیاتی» را تضمین می‌کنند (یعنی آن دسته از آزمایش‌هایی که در صورت عدم انجام اقدامات اصلاحی فوری، یک نتیجه غیرطبیعی می‌تواند وضعیت تهدیدکننده زندگی را نشان دهد)
- محدوده های بحرانی که باید برای هر آزمایش حیاتی اعمال شود (یعنی مقادیری که بالاتر یا پایین تر از آن، حالتی بالقوه تهدید کننده زندگی را ایجاد می‌کند)
- فرآیند آزمایشگاهی که شناسایی مقادیر بحرانی را تضمین می کند
- پرسنل آزمایشگاهی که مسئول انتقال مقادیر حیاتی هستند
- نحوه ارتباط (به عنوان مثال تلفن، پیجر، کامپیوتر)
- کارکنانی که مسئول دریافت مقادیر بحرانی هستند
- رویه ای که به منظور حصول اطمینان از دریافت دقیق پیام ارزش بحرانی است. (کمیسیون مشترک ایجاب می کند که نتایج مقادیر بحرانی توسط دریافت کننده اطلاعات بازخوانی شوند).
- چارچوب زمانی مناسب/قابل قبول برای دوره بین شناسایی مقادیر بحرانی در آزمایشگاه و دریافت آن مقادیر بحرانی توسط کارمند بالینی که در حال حاضر مسئول مراقبت از بیمار است.
- در صورتی که کارکنان آزمایشگاه نتوانند با یکی از کارکنان مناسب تماس بگیرند، رویه هایی جایگزین اتخاذ می شود
- مستندسازی فرآیند ارتباط و در نتیجه نظارت بر اثربخشی سیاست
فهرست آزمایش های بحرانی:
اکثر نظرسنجی ها در مورد سیاست مقادیر بحرانی، در ایالات متحده انجام شده است.
بزرگترین و جامع ترین این مطالعات که در سال 2002 منتشر شد، جزئیات سیاست ارزش بحرانی را در 623 آزمایشگاه در سراسر ایالات متحده بررسی کرد.
تقریباً همه آزمایشگاه‌ها آنالیت‌های زیر را در فهرست آزمایش‌های بحرانی خود گنجانده‌اند: سدیم، پتاسیم، گلوکز، کلسیم، هموگلوبین/هماتوکریت، تعداد گلبول‌های سفید و تعداد پلاکت‌ها.
علاوه بر این، نتایج کشت مثبت خون و CSF تقریباً در همه آزمایشگاه‌ها یکی از مقادیر بحرانی در نظر گرفته شد. اکثر آزمایشگاه ها شامل هفت آزمایش/آنالیت شیمی دیگر نیز بودند (گازهای خون، اوره، کراتینین، منیزیم، فسفر، بیلی روبین نوزادان، تست های نظارت بر داروی درمانی و دو آزمایش خون شناسی دیگر (زمان ترومبوپلاستین جزئی فعال [APPT] و زمان پروترومبین [PT]).
آنالیت‌های دیگری که در لیست‌های اقلیتی از آزمون‌های بحرانی ظاهر می‌شوند شامل آمونیاک، اسمولالیته، لاکتات، کلرید، فیبرینوژن و آمیلاز بودند، اما با این حال آزمایشگاه های محدودی آزمایش های دیگری را نیز در لیست خود قرار داده بودند. در واقع، 65 آزمایش دیگر در لیست آزمایش های بحرانی حداقل یک آزمایشگاه گنجانده شده بود.
برخی از این آزمایش ها، از جمله کریستال‌های ادرار، حجم متوسط سلول (MCV) و هاپتوگلوبین، به وضوح آن‌طور که تصور می شود، آزمایش‌های حیاتی نیستند، ولی در لیست تعدادی از آزمایشگاه ها به عنوان مقادیر بحرانی وجود داشتند.
محدوده های بحرانی:
بررسی ها نشان می‌دهد که هنگام بررسی محدوده های بحرانی، توافق یکسانی وجود ندارد. به عنوان مثال، هاوانیتز و همکاران دریافتند که میانگین حد بحرانی پایین برای سدیم پلاسما در بین 623 آزمایشگاه ایالات متحده 120 میلی مول در لیتر بود، اما این محدوده از 110 میلی مول در لیتر تا 125 میلی مول در لیتر بود و برای پتاسیم از 2.5 میلی مول در لیتر تا 3/0 میلی مول در لیتر متغیر بود.
حد بحرانی بالایی برای بیلی روبین سرم در میان نوزادان از 206 میلی مول در لیتر تا 307 میلی مول در لیتر بود.
نظرسنجی ای در بریتانیا نابرابری حتی بیشتر را نشان داد. حد بحرانی پایین برای سدیم از 110 تا 130 میلی مول در لیتر و حد بالا از 147 تا 170 میلی مول در لیتر متغیر بود. حد بحرانی پایین برای گلوکز از 1/5 تا 3/3 میلی مول در لیتر و حد بالایی بین 15/0 تا 40/0 میلی مول در لیتر بود.
تنوع در تفسیر یک آزمایش مهم و همچنین تغییر در محدوده های بحرانی اعمال شده برای آن آزمایش ها منعکس کننده کمبود جدی داده های علمی برای حمایت از کاربرد مبتنی بر شواهد از مفهوم مقادیر بحرانی است.
در حل کردن این موضوع کاترو پیشنهاد کرده است که مقادیر بحرانی ممکن است به عنوان “آن هایی که با 90 درصد احتمال مرگ در 24 ساعت در صورت عدم درمان مرتبط هستند” تعریف شود.
گزارش مقادیر بحرانی:
تقریباً در همه (90 درصد) آزمایشگاه ها، تکنسین آزمایشگاهی که آزمایش را انجام می دهد، مسئول انتقال مقادیر بحرانی است
تلفن رایج ترین حالت برای برقراری ارتباط با مقادیر حیاتی است.
هوانیتز و همکاران دریافتند که در بیمارستان های ایالات متحده این تماس ها با کارکنان مختلفی از جمله پرستاران (56/3 درصد از کل تماس ها) و منشی بخش / کارکنان دفتر (32/5 درصد) انجام می شود. .
مطالعه آنها نشان داد که با پزشک درخواست کننده آزمایش به ندرت (8/6 درصد از همه تماس ها) تماس گرفته می شود.
در بیمارستان‌های ایتالیا تماس‌های تلفنی تقریباً منحصراً برای پزشکان یا پرستاران انجام می‌شود. در اینجا تنها 3 درصد از تماس ها به کارمندان بخش انجام می شود.
در حدود 5 درصد موارد، ناتوانی در تماس با هر شخص مسئولی منجر به عدم ارتباط جهت اطلاع مقادیر بحرانی می شود.
برای حفظ جان و ایمنی بیمار، خط مشی مقادیر بحرانی باید شامل فرآیندی برای بررسی همه این مشکلات باشد تا بتوان علت را شناسایی کرد و تغییرات سیستماتیک مناسب را ایجاد کرد.
کمیسیون مشترک الزام دارد که همه اطلاع رسانی های مقادیر بحرانی توسط کسانی که تماس را دریافت می‌کنند، بازخوانی شود. اثربخشی این استراتژی برای کاهش خطاهای ارتباطی نشان داده شده است
مشخص شده است که متمرکز کردن تماس ها در یک مرکز تماس یک راه حل جزئی است. راه‌حل‌های الکترونیکی خودکار میتوانند جایگزین روش های سنتی باشند و مشخص شده‌اند که هم مؤثرتر از ارتباطات تلفنی هستند و هم با الزامات ایمنی کمیسیون مشترک مطابقت دارند.
سیستم‌های اطلاعات آزمایشگاهی (LIS) و سایر فناوری‌های فراتر از تلفن در حال حاضر کمتر مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند، اما پتانسیل بهبود بسیاری از جنبه‌های گزارش مقادیر بحرانی را دارند، به ویژه در مستندات کامل و قابل اعتماد هر گزارش جواب.
فراوانی مقادیر بحرانی گزارش شده:
در طول یک دوره مطالعه 12 ماهه،چندین آزمایشگاه بالینی 14 میلیون نتیجه آزمایش را گزارش کردند که 5.1 میلیون از آنها نتایج آزمایش‌هایی بودند که در لیست آزمایش‌های بحرانی بودند.
در همان دوره، آزمایشگاه‌های شیمی بالینی و هماتولوژی مجموعاً 37503 مقدار بحرانی را گزارش کردند، یعنی 0/25 درصد از کل نتایج آزمایش
آزمایش شیمی بالینی 68/6 درصد از مقادیر بحرانی گزارش شده را به خود اختصاص داده است، آزمایش هماتولوژی 31/4 درصد باقی مانده را تشکیل می دهد. دو مقدار بحرانی اغلب گزارش شده پتاسیم پلاسما (7955؛ 21/2 درصد از تمام مقادیر بحرانی گزارش شده) و زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال، APPT (5467؛ 14/6 درصد از تمام مقادیر بحرانی گزارش شده) بودند.
تعداد پلاکت ها، گلوکز و گاز خون (pH، pCO2، pO2) بیشترین فراوانی را داشتند که با هم 29/8 درصد از کل مقادیر بحرانی گزارش شده را تشکیل می دهند. بنابراین این شش آزمایش حدود دو سوم کل مقادیر بحرانی گزارش شده را تشکیل می دهند.
تقریباً برای همه آنالیت‌هایی که در فهرست آزمایش بحرانی ظاهر می‌شوند، <1 درصد نتایج مقادیر بحرانی بودند.
اکثر (74 درصد) مقادیر بحرانی گزارش شده برای بیماران بستری بود که نیمی از آنها بیماران مراقبت های ویژه بودند. 16/9 درصد مربوط به بیماران سرپایی و 9/1 درصد مربوط به بیماران اورژانس بود.
پیامدهای پزشکی-حقوقی مقادیر بحرانی:
عدم برقراری ارتباط درست برای گزارش مقادیر بحرانی یا عدم پایبندی به خط مشی از علل اصلی شکایت های حقوقی علیه آزمایشگاه ها و بیمارستان های ایالات متحده است. آنها دو مورد از این قبیل را شرح می دهند.
اولین مورد مربوط به مردی 54 ساله است که اواخر بعد از ظهر برای آزمایش روتین زمان پروترومبین (PT) برای پایش درمان وارفارین خود به یک مرکز فلبوتومی سرپایی مراجعه کرد.
نتیجه، که در اوایل آن شب در دسترس قرار گرفت، به شدت غیرطبیعی بود (34/8 ثانیه) که نشان دهنده انعقاد بیش از حد و خطر بالای خونریزی خود به خودی بود. در راستای سیاست مقادیر بحرانی در آزمایشگاه، تکنسین فوراً جهت اعلام نتیجه با پزشک بیمار تماس گرفت.
متأسفانه پزشک در دسترس نبود (چند روزی خارج از شهر بود) بنابراین پیامی در سرویس پاسخگویی او گذاشته شد.
علاوه بر این، تکنسین با بخش خدمات مشتری بیمارستان برای پیگیری صبح روز بعد، تماس گرفت. این تلاش هم بی نتیجه ماند و گزارش برای پزشک ایمیل شد.
در این بین بیمار پس از آزمایش خون دچار خونریزی شدید شد که منجر به نقص عصبی دائمی شد.
او با موفقیت از آزمایشگاه به دلیل سهل انگاری شکایت کرد زیرا نتوانسته بودند به درستی نتایج آزمایش او را اعلام کند.
اساس پیگرد قانونی این بود که آزمایشگاه سیاست قابل قبولی برای انتقال به موقع مقادیر حیاتی به یک مراقب جایگزین مسئول در زمانی که پزشک بیمار در دسترس نیست، نداشت.
مورد دوم مربوط به نوزادی است که به دلیل عوارض ناشی از کتواسیدوز دیابتی فوت کرده است. بیمار ابتدا چندین روز قبل از مرگش به مطب پزشک خود مراجعه کرد.
در این بازدید اولیه نمونه خون برای اندازه گیری قند به آزمایشگاه بیمارستان فرستاده شد. گلوکز خون بالا بود – 302 میلی گرم در دسی لیتر، 16/8 میلی مول در لیتر.
خط مشی مکتوب مراقبت های ویژه در آزمایشگاه بیان می کرد که حد بحرانی بالای گلوکز 250 میلی گرم در دسی لیتر (13/9 میلی مول در لیتر) بود، بنابراین نتیجه نوزاد طبق تعریف یک مقدار بحرانی بود که باید فوراً با تلفن تماس می گرفت.
در واقع کارکنان آزمایشگاه به طور غیررسمی حد بحرانی بالایی را برای گلوکز 500 میلی گرم در دسی لیتر (27/5 میلی مول در لیتر) اتخاذ کرده بودند که با حد بحرانی بالای اکثر بیمارستان ها مطابقت دارد.
از آنجایی که گلوکز خون بیمار کمتر از 500 میلی گرم در دسی لیتر بود، تماس تلفنی با آن گرفته نشد.
از آزمایشگاه بیمارستان به دلیل عدم اطلاع رسانی به پزشک در مورد قند خون بالا “بحرانی” شکایت شد و از آنجایی که آزمایشگاه نتوانسته بود خط مشی مکتوب خود را اجرا کند، بیمارستان چاره ای جز این نداشت که به نفع خانواده نوزاد به خارج از دادگاه رسیدگی کند.
مقادیر بحرانی آزمایش های مختلف بخش های آزمایشگاه:
مقادیر بحرانی آزمایش های بخش بیوشیمی بالینی:
| نام آزمایش | مقادیر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| Amylase | سه برابر مقدار نرمال | * | * |
| Ammonia | >40 | * | µmol/L |
| Bilirubin level | adult= > 12 newborn= >15 | * | mg/dL |
| Blood glucose level | Adult male = > 400 Adult female = >400 Newborn = >300 | Adult male =<50 Adult female = <40 Infants = <40 Newborn = <30 | mg/dL |
| Serum sodium (Na+) | > 160 | < 120 | mEq/L |
| Serum potassium (K+) | Adult = > 6.0 Newborn = >7.5 | Adult = < 2.5 Newborn = <2.5 | mEq/L |
| Serum calcium (Ca++) | >13 3.25 | <6.5 1.5 | mg/dL mmol/L |
| Ionized calcium | >7 1.58 | <2.2 0.78 | mg/dL mmol/L |
| Serum phosphate (PO4)3- | * | < 1 | mg/dL |
| Magnesium (Mg++) | >3 9=< | <3 >=1 | mEq/L mg/dL |
| Serum bicarbonate (HCO3–) | >40 | <10 | mEq/L |
| Chloride (Cl–) | >115 | <80 | mEq/L |
| Creatinine | >3 | * | mg/dL |
| Blood urea nitrogen (BUN) | >100 | <2 | mg/dL |
| Phosphorus | * | <1.1 | mg/dL |
| Uric acid | >12 | * | mg/dL |
| Triglyceride | >400 | * | mg/dL |
| HDL | * | Male = <35 Female = <40 | mg/dl |
| Ethanol | >300 >65 | * | mg/dL mmol/L |
| Haptoglobin | * | <40 | mg/dL |
| Insulin assay | >30 | * | µU/mL |
| Arterial pH | > 7.6 | < 7.2 | * |
| pCO2 | >60 | <20 | mm Hg |
| pO2 (arterial) | * | <40 | mm Hg |
| O saturation | * | 75% or lower | * |
| CO2 content | * | <6 | mEq/L |
| Osmolality | >320 | <265 | mOsm /Kg H2O |
| Prealbumin | * | <10.7 کمبود شدید تغذیه ای | mg/dL |
| Cardiac troponin T | >0.1 | * | µg/L |
| Cardiac troponin I | >1.6 | * | µg/L |
| Ck-MB | >10 | * | µg/L |
| Lead | >44.9 | * | mcg/mL |
| Lactic Acid | >3.9 | * | mmol/L |
| Lactat | >4 | * | mmol/L |
مقادیر بحرانی آنالیز مایع مغزی نخاعی (CSF):
| نام آزمایش | مقادیر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| Glucose | * | کمتر از 80 درصد سطح خون | mg/dL |
| Protein | >45 | * | mg/dL |
| White blood cells (WBCs) | >1000 | * | cmm3 |
| Gram stain | Positive | * | * |
| AFB stain | Positive | * | * |
| Malignant cells | Positive | * | * |
| Blast cells | Positive | * | * |
مقادیر بحرانی آنالیز مایع آمنیوتیک (Amniotic fluid):
| نام آزمایش | مقادیر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| Bilirubin level | افزایش کم خونی همولیتیک در نوزادان | * | mg/dL |
| Color | Red green yellow brown | * | * |
| Lecithin/sphingomyelin ratio | * | <2.0 | * |
| Chromosomal abnormalities | Positive | * | * |
مقادیر بحرانی آزمایش های بخش هماتولوژی(خون شناسی):
| نام آزمایش | مقادیر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| Hemoglobin | >20 | <5 | g/dL |
| Methemoglobin | بیش از 40 درصد از کل Hb | * | g/dL |
| Hematocrit (Hct) | >60% | <14% | * |
| Reticulocytes | > 20 % | * | * |
| Platelets | بیشتر یک میلیون | <20,000 | cmm3/ |
| تعداد کل لکوسیت ها (Total leucocyte count) | >50,000 | <2000 | cmm3/ |
| Carboxyhemoglobin (COHb) | 20% | * | * |
| Prothrombin time (PT) | >20 | * | seconds |
| Partial thromboplastin time (PTT) | >100 | * | seconds |
| Activated partial thromboplastin (APTT) | >70 | * | seconds |
| INR | >5.0 | * | * |
| Fibrinogen | >700 | <100 | mg/dL |
| Fibrinogen degradation factor (FDP) | >40 | * | mcg/mL |
| Bone marrow | برای سلول های بدخیم مثبت باشد | * | * |
| Peripheral blood smear | Positive for malaria Positive for microfilaria | * | * |
مقادیر بحرانی آزمایش های بخش آنالیز ادرار:
| نام آزمایش | مقادیر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| Glucose | Strongly positive | * | * |
| Ketones | Strongly positive | * | * |
| Pathologic crystals | Cysteine, leucine, and tyrosine | * | * |
| WBCs | Increased number >15/HPF | * | * |
| RBCs | Increased number >10/HPF | * | * |
| Protein | +Positive 2 | * | * |
| Urine colony culture numbers | >50,000 | * | colonies/mL |
مقادیر بحرانی آزمایش های بخش میکروب شناسی:
| نام آزمایش | مقادیر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| CSF gram stain | Positive | * | * |
| Pleural fluid gram stain | Positive | * | * |
| Synovial fluid gram stain | Positive | * | * |
| Peritoneal fluid gram stain | Positive | * | * |
| AFB stain | Positive | * | * |
| Blood culture | Positive | * | * |
| C. Diphtheria culture | Positive | * | * |
| Peripheral blood smear | Positive for malaria Positive for microfilaria | * | * |
| Respiratory area culture | Positive growth for pathogens | * | * |
مقادیر بحرانی آزمایش های بخش هورمون شناسی:
| نام آزمایش | مقادیر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| TSH | > 7 (hypothyroidism) | < 0.5 (hyperthyroidism) | mIU/L |
| Thyroxin (T4) | >20 | Adult <2 Newborn = <7 | mcg/dL |
| Estriol | * | <40% کمتر از میانگین دو مقدار قبلی، نیاز به ارزیابی فوری سلامت جنین در دوران بارداری دارد | * |
مقادیر بحرانی آزمایش های بخش پاتولوژی:
| نام آزمایش | مقادیر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| آسپیراسیون با سوزن(needle aspiration) | Positive for malignant cells | * | * |
| بیوپسی دهانه رحم یا پاپ اسمیر(Cervical biopsy or PAP smear) | Positive for malignant cells | * | * |
مقادیر بحرانی آزمایش های سطح دارویی:
| نام آزمایش | مقادیر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| Acetaminophen | >150 | * | µg/mL |
| Salicylates | >700 | * | µg/mL |
| Gentamicin | >12 | * | µg/mL |
| Chloramphenicol | >50 | * | µg/mL |
| Tobramycin | >12 | * | µg/mL |
| Quinidine | >10 | * | µg/mL |
| Primidone | >24 | * | µg/mL |
| Theophylline | >25 | * | µg/mL |
| Phenytoin | >40 | * | µg/mL |
| Digoxin | >2.5 | * | ng/mL |
| Digitoxin | >35 | * | ng/mL |
| Lithium | 2 | * | meEq/L |
| Lidocain | 9 | * | µg/mL |
| Carbamazepine | >12 | * | mcg/mL |
| Tacrolimus | >20.0 | * | ng/mL |
| Theophylline | >20.0 | * | mcg/mL |
| Valproic Acid | >119 | * | mcg/mL |
| Vancomycin | >60.0 | * | mcg/mL |
مقادیر بحرانی آزمایش های بخش سرولوژی:
| نام آزمایش | مقادر بیشتر از | مقادیر کمتر از | واحد اندازه گیری |
|---|---|---|---|
| HBV (Hepatitis B virus) | Positive | * | * |
| HCV (Hepatitis C virus) | Positive | * | * |
| Syphilis | Positive | * | * |
| Coomb’s test direct /indirect | Positive | * | * |
| HIV(human immunodeficiency virus) | Positive | * | * |
📚 Writing, Translation and Gathering:
🖌Dr. Farzad Babakhani🖌
- Master of Laboratory Science
- PhD in medical virology
- from Tehran University of Medical Sciences
- A Manual of Laboratory Diagnostic Tests. Edition 7, Lippincott Williams and Wilkins, By Frances Talaska Fischbach, RN, BSN, MSN, and Marshall Barnett Dunning 111, BS, MS, Ph.D.
- Mosby’s Manual of Diagnostic and Laboratory Tests. Third edition, By Kathleen Deska Pagana Ph.D., and Timothy J. Pagana M.D.FACS.
- The Patient Guide to Medical Tests. Second edition, Joseph C. Segen, M.D, and Josie Wade, R.N.
- Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease, Professional Edition, 8th Edition, By Vinay Kumar, MBBS, MD, FRCPath, Abul K. Abbas, MBBS, Nelson Fausto, MD, and Jon Aster, MD.
- Center for Diseases and Prevention (CDC)
- Mayo Clinic
- http://jcm.asm.org/content/38/6/2227.full A Comparison of Seven Tests for Serological Diagnosis of Tuberculosis, Sudha Pottumarthy, Virginia C. Wells, and Arthur J. Morris.
- http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC312910… Path-TB test for the rapid diagnosis of pulmonary tuberculosis, Roya Alavi-Naini, a,b Maliheh Metanat, a,b Ebrahim Alijani,b, and Hassan Mozaffari.
- Mayo Clinic. Reducing Substance, Feces http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalo.
- MedlinePlus
- Plymouth Hospital NHS
- Healthline: http://www.healthline.com/health/sputum-fungal-sme…
- MedicineNet.com for stool examination: http://www.medicinenet.com/rectal_bleeding/symptom…
- Medline Plus for stool examination: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/00…
- Healthline for stool examination: http://www.healthline.com/galecontent/stool-ova-pa…
- About.com for thyroid diseases: http://thyroid.about.com/cs/testsforthyroid/a/free…
- Thyroid function: http://www.replenishhormones.com/Thyroid.html
- A lab test online for Tegretol: http://labtestsonline.org/understanding/analytes/c…
- The Body of Total Lipids: http://www.thebody.com/content/art14240.html
- The free medical dictionary for TPHA Syphilis: http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/TPHA
- Pubmed for Typhidot: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12592993
- Annual of Tropical Medicine public health
- The state of Delaware for Gonorrhoeal smears
- CDC center for disease control and prevention for Gonorrhoea: http://www.cdc.gov/std/gonorrhea/STDFact-gonorrhea…
- AACC annual meeting expo 2013 for Heroin in the urine. http://www.clinchem.org/content/47/2/301.full
- Pubmed.gov for heroin detection: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12075726
- WebMD for urine phosphate: http://www.webmd.com/a-to-z-guides/phosphate-in-ur…
- MedlinePlus for urine urea: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/00…
- For 24 hours of urine urea: http://www.pathology.uci.edu/PathologyServicesManu…
- Barnes Jewish hospital for urine urea: http://bjhlab.testcatalog.org/show/1546
- Centre for Disease Control and Prevention (CDC) for typhoid fever: http://www.cdc.gov/nczved/divisions/dfbmd/diseases…
- About Chemistry for washing of glassware. http://chemistry.about.com/od/chemistrylabexperime…
- MUSC Health for INR: http://www.muschealth.com/lab/content.aspx?id=1503…
- Oxford Handbook of Clinical Pathology, James Carton, Oxford University Press 2012
- Oxford Clinical Pathology. James Carton, Richard Daly, Pramila Ramani. Oxford University Press 2007.
- A Guide to Laboratory investigation 5th edition 2008. Michael Mcghee. Radcliffe Publishing Ltd. The United Kingdom.
- MedlinePlus for chromosomal analysis: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/00…
- CDC Center for Disease Control and prevention for EBV: http://www.cdc.gov/ncidod/diseases/ebv.htm
- MedlinePlus for TORCH profile: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/00…
- TEITZ Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. 4th edition. Edited by Carl A.Burtis, Edward R. Ashwood, and David E.Bruns
- Teitz Fundamental of Clinical Chemistry 5th edition. Edited by Carl A.Burtis, Edward R.Ashwood.
- WebMD for antiviral therapy for HIV patients. http://www.webmd.com/hiv-aids/cd4-count-what-does-…
- Lancet for HIV CD count and treatment: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S…
- MedicineNet.com for homocysteine: http://www.medicinenet.com/homocysteine/article.ht…
- MedlinePlus for homocystinuria: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/00…
- Clinical laboratory Pearls. Editor Steven L. Jones. Lippincott Williams and Wilkins 2001.
- Medicine Science and more for Field stain: http://medicine-science-and-more.com/preparation-o…
- WHO staining protocol for field strain A and B: http://www.tropeduweb.ch/Parasitology_Methods_PDF/…
- MUSC Health for Renin: http://www.muschealth.com/lab/content.aspx?id=1504…
- Mayo Clinic for Rubella: http://www.mayoclinic.com/health/rubella/DS00332
- CDC for Rubella: http://www.cdc.gov/vaccines/vpd-vac/rubella/in-sho…
- Conversion of SI and conventional unit. Globalrph RPH, the clinician’s ultimate reference.
- Acetylcholinesterase and pseudocholinesterase. http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalo… http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/00…
- Dengue fever by Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Dengue_fever#Diagnosi…
- Dengue fever, CDC http://www.cdc.gov/dengue/
- A clinical guide to laboratory tests. Third edition by Norbert W.Tietz
- Ebola Virus. WHO article http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs103/en…
- Ebola Virus. CDC http://www.cdc.gov/vhf/ebola/prevention/index.html
- Bringing up the children. Netdoctor http://www.netdoctor.co.uk/health_advice/facts/upb…
- Acute leukemias Merck Manual. http://www.merckmanuals.com/professional/hematology_and_oncology/leukemias/overview_of_leukemia.html
- Ulcerative colitis by Mayo Clinic: http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ulcerative-colitis/basics/symptoms/con-20043763
- Pathology a study guide. By Ivan Damjanov and Emanual Rubin.
- Miller D. Normal values and examination of blood. Blood diseases of infancy and childhood. St, Louis C V Mosby 1984:21,22
- Quick Compendium of Clinical Pathology (ASCP). 2nd edition 2009 American Society for Clinical Pathology. Daniel D Mais, MD
- Prenatal tube defect. http://www.questdiagnostics.com/testcenter/testgui…
- Tumor marker CA 19 – 9 (Medscape) http://emedicine.medscape.com/article/2087513-over…
- Clinical Laboratory Pearls. Steven L. Jones. 2001 by Lippincott Williams and Wilkins
- Saunders Manual of Clinical Laboratory Science. Craig A. Lehmann Ph.D., CC(NRCC).W.B. Saunders Company
- Widmann’s Interpretation of Laboratory Tests
- Ronald A. Sacher and Richard A. McPherson. F.A Davis Company Philadelphia
- Lynch’s Medical Laboratory Technology by Stanley S. Raphael F.R.C. Path. W.B. Saunders Company
- Basic Medical Laboratory Techniques by Barbara H. Estridge, Anna P. Reynolds, and Norman J. Walter. Delmar Thomson Learning (Printed in the USA).
- Medical Laboratory Procedures by Mary Ellen Wedding and Sally A. Toenjes. F.A. Davis Company Philadelphia (second edition 1998)
- Urinalysis and Body Fluids. Susan King Strasinger and Marjorie Schaub Di Lorenzo. F.A. Davis Company Philadelphia.
- Medical Parasitology by Markel and Voge’s. (Markell, John, Krotoski). WB Saunders company
- Foundation of Parasitology by Larry S.Roberts and John Janovy Jr. WCB Wm .C. Brown Publishers
- Essential Haematolgy, A.V Hoffbrand, P.A.H. Moss, and J.E.Pettit 5th edition, 2006, Blackwell Publication.
- Notes on Medical Bacteriology by J. Douglas Sleigh, Morag C. Timbury, Churchill Livingstone.
- McGraw- Hills Manual of Laboratory and Diagnostic Tests by Denise D. Wilson, Ph.D., APN, FNP, ANP Associate Professor Illinois state university. McGraw Hill Companies, Inc.
- Clinical Chemistry: Interpretation and Techniques by Alex Kaplan, LaVerne L. Szabo, Lea and Febiger Philadelphia.
با سلام و تشکر عالیه
با سلام و تشکر خیلی خوبه موفق باشید
سلام و ارادت
متشکریم
سلام و ارادت
چقدررر کارآمد و حرفه ای
خیلی سایت قوی شده! تبریک میگم. موفق باشید
سلام و درود
خیلی ممنون بابت ابراز لطفتون
امیدوارم بتونه کمک کننده باشه
سلام فرزاد جان. واقعا دست مریزاد. عالی هستی عاااااالی
سلام و درود استاد عزیز
خیلی خیلی ممنونم از حسن توجهت
آرزوی موفقیت