سیاه سرفه(pertussis) یک عفونت مجاری تنفسی بسیار مسری است. در بسیاری از افراد، این بیماری با سرفه‌های شدید و به دنبال آن تنفس با صدای بلند که صدایی شبیه «اووو» دارد، مشخص می‌شود. قبل از تولید واکسن، سیاه سرفه به عنوان یک بیماری دوران کودکی در نظر گرفته می شد.
اسامی دیگر:
- Pertussis Tests
- Bordetella pertussis Culture
- Bordetella pertussis PCR
- Bordetella pertussis Antibodies (IgA, IgG, IgM)
چرا آزمایش سیاه سرفه(pertussis) درخواست می شود؟
برای تشخیص و شناسایی عفونت با Bordetella pertussis که باعث بیماری سیاه سرفه(pertussis) می شود.
چه زمانی آزمایش سیاه سرفه(pertussis) درخواست می شود؟
هنگامی که دچار اسپاسم یا حملات سرفه مداوم(پاروکسیسم) هستید که پزشک مشکوک به سیاه سرفه(pertussis) است.
زمانی که علائم سرماخوردگی را دارید و در معرض فردی مبتلا به سیاه سرفه(pertussis) قرار گرفته اید
نمونه مورد نیاز برای آزمایش سیاه سرفه(pertussis) :
- ظرف/لوله: لوله با درب قرمز یا زرد(ترجیحا همراه با ژل جداکننده)/ ظرف استریل در پیچ دار حاوی سواب گلو و نازوفارنکس
- نوع نمونه: سرم(برای تست سرولوژی)/ سواپ گلو و نازوفارنکس(برای شناسایی خود باکتری)
- حجم نمونه: 1 میلی لیتر
مطلب پیشنهادی:لوله های آزمایش و ضد انعقادها
نمونه برای آزمایش سیاه سرفه(pertussis) چگونه جمع آوری می شود؟
جمع آوری صحیح نمونه های مناسب برای نتایج دقیق تست سیاه سرفه(pertussis) ضروری است.
برای کشت باکتری یا آزمایش با PCR، یک سواب نازوفارنکس (NP) یا آسپیره بینی جمع آوری می شود. برای انجام آزمایش‌هایی برای تشخیص آنتی‌بادی‌های باکتری، نمونه خون مورد نیاز است.
سواب نازوفارنکس با قرار دادن سر به عقب جمع‌آوری می‌شود و سپس یک سواب (مانند یک نوک Q بلند با سر کوچک) به آرامی از طریق یکی از سوراخ‌های بینی شما وارد می‌شود تا زمانی که مقاومت برطرف شود. برای چند ثانیه در جای خود باقی می‌ماند، سپس چندین بار می‌چرخد تا سلول‌ها را جمع‌آوری کند و خارج می‌شود. این روش دردناک نیست، اما ممکن است غلغلک دهد، باعث اشکی شدن چشمان شما و تحریک سرفه شود.
برای آسپیراسیون بینی، از یک سرنگ برای وارد کردن مقدار کمی نمک استریل در مجرای بینی استفاده می شود و سپس از مکش ملایم برای جمع آوری مایع حاصل استفاده می شود.
برای آزمایش آنتی بادی، نمونه خون با وارد کردن یک سوزن در ورید بازو گرفته می شود.
نام روش آزمایش سرولوژی سیاه سرفه(pertussis):
سنجش ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISA)
شرح روش
آزمایش ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISA) آنتی بادی IgG توکسین سیاه سرفه(pertussis)، یک سنجش کمی است. چاهک های میکروتیتر با آنتی ژن های توکسن از Bordetella pertussis پوشانده شده و نمونه های بیمار رقیق شده، کالیبراتورها و کنترل ها در چاهک ها انکوبه می شوند. در صورت وجود، آنتی بادی های بوردتلا پرتوسیس به آنتی ژن متصل می شوند.
پس از شستشوی چاهک ها، IgG ضد انسانی با برچسب آنزیمی اضافه می شود و چاه ها برای بار دوم انکوبه می شوند. پس از انکوباسیون، چاهک ها شسته می شوند و محلول کروموژن/سوبسترای تترمتیل بنزیدین (TMB) اضافه می شود و چاه ها انکوبه می شوند. محلول استاپ برای توقف واکنش اضافه می شود. چاهک ها با استفاده از یک میکروپلیت خوان با طول موج 450/620 نانومتر خوانده می شوند. مقادیر کالیبراتور برای ایجاد یک منحنی استاندارد نقطه به نقطه ترسیم می شود. غلظت آنتی‌بادی نمونه با استفاده از منحنی استاندارد تعیین می‌شود.
نام روش آزمایش مولکولی سیاه سرفه(pertussis):
Bordetella PCR
شرح روش
پلت فرم ابزار LightCycler توسعه توالی های اسید نوکلئیک هدف را با فلورسانس پس از هر سیکل PCR تقویت و نظارت می کند. تشخیص خودکار محصولات تقویت شده بر اساس اصل انتقال انرژی تشدید فلورسانس (FRET) است. این سنجش از توالی تکراری (50-100 نسخه) (IS481) موجود در Bordetella pertussis و توالی تکراری (35-50 نسخه) (IS1001) موجود در B parapertussis به عنوان هدف استفاده می‌کند.
تشخیص و تمایز اهداف Bordetella از طریق تجزیه و تحلیل منحنی ذوب انجام می شود. پروب ها برای به دست آوردن یک تغییر دمای 10 درجه سانتیگراد بین B سیاه سرفه و B parapertussis طراحی شدند که در تجزیه و تحلیل منحنی ذوب دیده می شود. تجزیه و تحلیل منحنی های ذوب پروب و تقویت PCR با استفاده از نرم افزار LightCycler انجام می شود.
آمادگی قبل از انجام آزمایش سیاه سرفه(pertussis):
آمادگی خاصی نیاز ندارد
چه چیزی در آزمایش سیاه سرفه(pertussis) مورد بررسی قرار می گیرد ؟
Pertussis که معمولا سیاه سرفه نامیده می شود، یک عفونت تنفسی است که توسط باکتری Bordetella pertussis ایجاد می شود. این باکتری ها بسیار مسری هستند و از طریق سرفه و عطسه و تماس نزدیک از فردی به فرد دیگر منتقل می شوند. آزمایش سیاه سرفه برای تشخیص و تشخیص عفونت با B. pertussis انجام می شود.
Bordetella pertussis یک کوکوباسیل گرم منفی، هوازی، بیماری زا از جنس Bordetella و عامل ایجاد سیاه سرفه است. متحرک است و ساختاری تاژک مانند دارد. عوامل بیماریزای آن شامل سم سیاه سرفه، سم آدنیلات سیکلاز، هماگلوتینین رشته ای، پرتاکتین، فیمبریا و سیتوتوکسین است.
انسان تنها مخزن شناخته شده برای B. pertussis است
فاصله زمانی بین عفونت با باکتری و ایجاد علائم و نشانه ها (دوره کمون) از چند روز تا سه هفته متغیر است. Bordetella pertussis معمولا باعث عفونت طولانی مدت و سه مرحله ای می شود:
- مرحله کاتارال: این مرحله اول بیماری است که معمولاً حدود یک تا دو هفته طول می کشد. علائم ممکن است شبیه سرماخوردگی خفیف، با آبریزش بینی، تب خفیف و سرفه های گاه به گاه باشد. نوزادان ممکن است در این مرحله دچار آپنه (وقفه در تنفس) شوند و ممکن است بیشتر مستعد خفگی باشند. افراد در این دوران بسیار مسری هستند.
- مرحله پراکزیسمال: این مرحله دوم عفونت است که ممکن است یک تا دو هفته طول بکشد یا تا چند ماه ادامه یابد و با حملات شدید سرفه مشخص می شود. سرفه اغلب با صدای “ووو” همراه است و بیماران ممکن است پس از این حملات سرفه احساس خستگی و/یا استفراغ کنند.
- مرحله نقاهت: در مرحله سوم، دفعات و شدت سرفه شروع به کاهش می کند و طی دو تا سه هفته آینده کاهش می یابد.
سیاه سرفه(pertussis) گاهی اوقات می تواند منجر به عوارضی شود که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند، به ویژه برای نوزادان، و ممکن است شامل آپنه (61 درصد) یا ذات الریه (23 درصد)، یا بسیار کمتر تشنج (1 درصد)، بیماری یا آسیب مغزی (آنسفالوپاتی) (حدود 3/0 درصد) یا مرگ (1 درصد) باشد.
سیاه سرفه(pertussis) قبلاً بسیار رایج بود. از زمان معرفی واکسن سیاه سرفه و واکسیناسیون گسترده نوزادان، این تعداد به شدت کاهش یافته است
نکته مهم این است که عفونت قبلی یا دریافت سری کامل واکسیناسیون برای سیاه سرفه مانع از ابتلا شما نمی شود زیرا مصونیت مادام العمر یا محافظت در برابر عفونت مجدد را ایجاد نمی کند. افراد کاملاً واکسینه شده و آلوده به B. pertussis ممکن است دچار عفونت کمتر شدید با سرفه‌های مداوم اما بدون سرفه‌های حمله‌ای کلاسیک شوند.
شیوع دوره ای سیاه سرفه(pertussis) در نوزادان واکسینه نشده، در نوجوانان و بزرگسالان هنوز رخ می دهد. طبق گزارش CDC، سالانه 10000 تا 40000 مورد سیاه سرفه(pertussis) گزارش می شود. بیش از 48000 مورد سیاه سرفه در سال 2012 گزارش شده است، که اوج ترین سال اخیر است، و بسیاری از موارد به احتمال زیاد گزارش نشده اند.
تست های تشخیصی سیاه سرفه(pertussis)
از آنجا که علائم اولیه سیاه سرفه، به ویژه در مرحله کاتارال، اغلب علائم سرماخوردگی یا سایر بیماری های تنفسی، مانند برونشیت، آنفولانزا (آنفولانزا)، ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) است، قابل تشخیص نیستند. آزمایش برای کمک به شناسایی عفونت ضروری است.
چند روش آزمایشی وجود دارد که ممکن است برای تشخیص سیاه سرفه مورد استفاده قرار گیرد، و نوع آزمایشی که پزشک شما درخواست می کند تا حد زیادی به مدت زمانی که علائم داشته اید بستگی دارد.
- کشت باکتریایی – اگر باکتری pertussis در نمونه شما وجود داشته باشد، این آزمایش موجب رشد آنها در یک صفحه آگار می شود. ممکن است تا 7 روز طول بکشد تا باکتری رشد کند. با این حال، اگر قبل از جمع‌آوری نمونه با آنتی‌بیوتیک‌های خاصی درمان شده باشید، احتمال رشد باکتری‌ها کمتر است. آزمایش کشت در 2 هفته اول پس از شروع علائم بسیار مفید است. در صورت لزوم، باکتری‌هایی که در کشت رشد می‌کنند ممکن است برای آزمایش حساسیت به منظور شناسایی آنتی‌بیوتیک بهینه برای استفاده استفاده شوند.
- واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) – این آزمایش مواد ژنتیکی (مانند DNA) را از باکتری تشخیص می دهد. تست را می توان در عرض چند ساعت کامل کرد. PCR می تواند مواد ژنتیکی باکتری را از زمان شروع علائم اولیه تا تقریباً 3 تا 4هفته بعد شناسایی کند.
- آزمایش خون برای آنتی‌بادی‌ها (یعنی IgA، IgG، IgM) سیاه سرفه(pertussis) – این آزمایش‌ها آنتی‌بادی‌های تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن در پاسخ به سیاه سرفه را شناسایی می‌کنند. آزمایش آنتی بادی، آزمایش ترجیحی نیست، زیرا یک روش غیر مستقیم برای شناسایی عفونت است. طبق دستورالعمل CDC، این نوع آزمایش در بیمارانی که علائم بیش از 3 تا 4 هفته دارند بسیار مفید است. سرولوژی را می توان از 2 تا 8 هفته پس از شروع سرفه استفاده کرد و در برخی موارد ممکن است تا 12 هفته پس از شروع سرفه مفید باشد.
بیماران اغلب به لنفوسیتوز قابل توجهی مبتلا می شوند که تعداد آنها بالاتر از 30 هزار در میکرولیتر ثبت شده است. لنفوسیت ها سلول های T کوچک و بالغ با نسبت CD4/CD8 طبیعی هستند . تعداد لنفوسیت ها در طول 3 هفته اول بیماری بیشتر است و در هفته های چهارم و هفته های بعدی کاهش می یابد.
لنفوسیتوز حداقل تا حدی به دلیل آزاد شدن فاکتور محرک لنفوسیتوز (LPF) یا سم سیاه سرفه (PT) از ارگانیسم است. سیاه سرفه(pertussis) سیگنال‌دهی کموکاین‌ها را از طریق گیرنده‌های پروتئین جفت‌شده با G مهار می‌کند، احتباس لنفوسیت‌ها را در مغز استخوان و طحال کاهش می‌دهد، توقف با واسطه LFA-1 در ونول‌های غدد لنفاوی را مهار می‌کند، و بیان CD62L را بر روی لکوسیت‌های در گردش کاهش می‌دهد. بنابراین، لنفوسیتوز به دلیل توزیع مجدد لنفوسیت ها در گردش خون محیطی بدون افزایش لنفوپوزیس است.
مطلب پیشنهادی: تداخلات دارویی در آزمایش ها
سوالات متداول:
چگونه نتایج آزمایش سیاه سرفه(pertussis) مورد استفاده قرار می گیرند؟
تست سیاه سرفه برای تشخیص و تشخیص عفونت B. pertussis استفاده می شود. مهمتر از همه، تشخیص و درمان به موقع ممکن است شدت علائم را کاهش دهد و به محدود کردن گسترش بیماری کمک کند.
چه زمانی آزمایش سیاه سرفه(pertussis) درخواست می شوند؟
در صورت داشتن علائم و نشانه هایی که حاکی از عفونت سیاه سرفه(pertussis) است، ممکن است آزمایش درخواست شود. پزشک شما ممکن است به شدت مشکوک به سیاه سرفه(pertussis) باشد اگر:
- صدای “اووو” کلاسیک را دارید (whoop).
- علائم سرماخوردگی دارید و با فردی که سیاه سرفه(pertussis) تشخیص داده شده در تماس نزدیک بوده اید
- شیوع سیاه سرفه(pertussis) در جامعه شناخته شده است
آزمایش نباید روی افراد نزدیک که علائمی ندارند انجام شود.
نتیجه آزمایش سیاه سرفه(pertussis) چه چیزی را نشان می دهد؟
تست PCR:
مثبت بودن آزمایش PCR به این معنی است که ماده ژنتیکی (به عنوان مثال، DNA) B. pertussis در نمونه شما شناسایی شده است، که نشان می دهد آلوده شده اید. با این حال، آزمایش PCR ممکن است با سایر گونه های Bordetella نیز مثبت باشد.
آزمایش PCR منفی به این معنی است که احتمال سیاه سرفه کمتر است اما آن را رد نمی کند. اگر تعداد کمی باکتری در نمونه وجود داشته باشد، ممکن است با PCR شناسایی نشوند.
کشت:
کشت مثبت برای سیاه سرفه تشخیصی است.
مشابه PCR، کشت منفی سیاه سرفه را رد نمی کند. نتایج کشت به جمع‌آوری و حمل و نقل مناسب نمونه، مدت زمانی که قبل از جمع‌آوری علائم داشته‌اید و اینکه آیا قبل از جمع‌آوری نمونه، درمان آنتی‌بیوتیکی قبلی وجود داشته است، بستگی دارد.
هر دو آزمایش کشت و PCR با پیشرفت بیماری کمتر احتمال دارد که مثبت باشند
با آزمایش خون، آنتی بادی های IgG سیاه سرفه در افرادی که واکسینه شده اند یا عفونت قبلی داشته اند وجود خواهد داشت. آنتی بادی های IgM و IgA ممکن است نشان دهنده واکسیناسیون یا عفونت اخیر باشند و فقط برای مدت کوتاهی (2 تا 3 ماه) وجود خواهند داشت. آزمایش خون به طور معمول برای تشخیص سیاه سرفه فعال توصیه نمی شود و پس از تقریباً 3-4 هفته علائم مفید است.
سیاه سرفه(pertussis) چگونه درمان می شود؟
سیاه سرفه با آنتی بیوتیک ها درمان می شود که به رفع عفونت و جلوگیری از گسترش بیماری کمک می کند. تماس نزدیک افراد مبتلا به سیاه سرفه نیز ممکن است برای جلوگیری از گسترش عفونت درمان شود.
چه زمانی واکسن سیاه سرفه تزریق می شود؟
سه فرمول مختلف از واکسن سیاه سرفه در دسترس است که معمولاً با واکسن‌های کزاز و دیفتری (DPT) ترکیب می‌شوند. واکسیناسیون به صورت یک سری واکسن به نوزادان تزریق می شود. کودکانی که مجموعه ای از واکسن ها را کامل نکرده اند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا هستند. حتی برخی از افرادی که واکسینه شده اند ممکن است همچنان به B. pertussis آلوده باشند، اما تمایل به بیماری کمتری دارند.
به زنان باردار توصیه می شود برای جلوگیری از انتقال سیاه سرفه به نوزاد خود واکسینه شوند. به پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و سایر مراقبانی که با نوزاد تازه متولد شده وقت می گذرانند نیز توصیه می شود که دوباره واکسینه شوند.
چرا سابقه سفر برای پزشک مهم است؟
مسافران بین المللی باید بدانند که بسیاری از کشورهای دارای منابع محدود برنامه های واکسیناسیون گسترده ای برای سیاه سرفه ندارند. نوزادانی که سری واکسن‌های خود را کامل نکرده‌اند و افرادی که اخیراً واکسن تقویت‌کننده دریافت نکرده‌اند ممکن است در معرض خطر ابتلا به سیاه سرفه باشند.
آیا می توان به جای نمونه نازوفارنکس از بینی، از سواب گلو استفاده کرد؟
سواب گلو قابل قبول نیست. در طول عفونت سیاه سرفه، باکتری ها در پشت بینی(نازوفارنکس) یافت می شوند، نه در گلو یا قسمت جلویی بینی.
آیا بوردتلا پاراپرتوسیس همان سیاه سرفه است؟
B.parapertussis باکتری‌هایی هستند که می‌توانند انسان را به روشی مشابه B. pertussis آلوده کنند، اما عفونت معمولاً باعث بیماری تنفسی خفیف‌تر می‌شود. روش‌های کشت و آزمایش‌های PCR می‌توانند B. parapertussis را از B. pertussis تشخیص داده و متمایز کنند، و هر دو معمولاً آزمایش می‌شوند زیرا علائم و نشانه‌ها ممکن است در افراد مبتلا به هر دو عفونت مشابه باشد. آزمایش خون ممکن است آنتی‌بادی‌های B.parapertussis را تشخیص ندهد و هیچ واکسنی برای جلوگیری از عفونت B.parapertussis وجود ندارد.
آیا چیز دیگری هست که باید بدانم؟
آنتی بادی فلورسنت مستقیم (DFA) یک روش آزمایشی است که دیگر توصیه نمی شود یا به طور معمول در آزمایشگاه های بالینی برای تشخیص سیاه سرفه در دسترس نیست. این روش نسبت به روش های کشت یا PCR کمتر اختصاصی و حساسیت کمتری دارد.
مطالب مرتبط در متااورگانون:
- آزمایش پانل پاتوژن های تنفسی(Respiratory Pathogens)
- Respiratory Syncytial Virus (RSV) Testing
- Influenza Tests
در جای دیگر وب:
Couturier, M. et. al. (2019 June, Updated). Bordetella pertussis – Whooping Cough. ARUP Consult. Available online at https://arupconsult.com/content/bordetella-pertussis. Accessed December 2019.
Bocka, J. et. al. (2019 May 2, Updated). Pertussis. Medscape Pediatrics: General Medicine. Available online at https://emedicine.medscape.com/article/967268-overview. Accessed December 2019.
Kaneshiro, N. et. al. (2017 September 5, Updated). Pertussis. MedlinePlus Medical Encyclopedia. Available online at https://medlineplus.gov/ency/article/001561.htm. Accessed December 2019.
(© 1995-2019). Bordetella pertussis and Bordetella parapertussis, Molecular Detection, PCR. Mayo Clinic Laboratories. Available online at https://www.mayocliniclabs.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/80910. Accessed December 2019.
(2018 October 1). Most Pertussis Cases in Infants Tied to Unvaccinated Mother. Medscape Medical News. Available online at https://www.medscape.com/viewarticle/902739. Accessed December 2019.
(2019 March 13). Genetic Shifts in Bordetella May Explain Surge in Pertussis. Medscape Medical News. Available online at https://www.medscape.com/viewarticle/910355. Accessed December 2019.
(2017 August 7, Reviewed). Pertussis (Whooping Cough), Laboratory Information. Centers for Disease Control and Prevention. Available online at https://www.cdc.gov/pertussis/lab.html. Accessed December 2019.
(2017 August 7, Reviewed). Pertussis (Whooping Cough) Diagnosis Confirmation. Centers for Disease Control and Prevention. Available online at https://www.cdc.gov/pertussis/clinical/diagnostic-testing/diagnosis-confirmation.html. Accessed December 2019.
Wu, A. (2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, Fourth Edition. Saunders Elsevier, St. Louis, Missouri. Pp 1536-1537.
Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber’s Cyclopedic Medical Dictionary. F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition]. Pp 1454-1455.
Forbes, B. et. al. (© 2007). Bailey & Scott’s Diagnostic Microbiology, Twelfth Edition: Mosby Elsevier Press, St. Louis, Missouri. Pp 435-439.
Raguckas, S. et. al. (2007 March 14). Pertussis Resurgence: Diagnosis, Treatment, Prevention, and Beyond. Medscape from Pharmacotherapy 27(1): 41-52. [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/552159. Accessed on 10/11/08.
(2008 February 1, Updated). Pertussis (Whooping Cough). Minnesota Department of Health [On-line information]. Available online at http://www.health.state.mn.us/divs/idepc/diseases/pertussis/pfacts.html. Accessed on 10/12/08.
Cornish, N. (2005 January). Identifying, testing for, and treating Bordetella pertussis. CAP Today [On-line information]. Available online at http://www.cap.org. Accessed on 10/12/08.
(2007 June 12). Pertussis. CDC Travelers’ Health Yellow Book. Chapter 4, Prevention of Specific Infectious Diseases [On-line information]. Available online at http://www.cdc.gov/travel/yellowBookCh4-Pertussis.aspx. Accessed on 10/12/08.
Mayo Clinic Staff (2007 December 19). Whooping Cough. Mayoclinic.com [On-line information]. Available online at http://www.mayoclinic.com/health/whooping-cough/DS00445. Accessed on 10/12/08.
Weinberg, G. (2006 June, Revision). Pertussis. Merck Manual Home Edition [On-line information]. Available online at http://www.merck.com/mmhe/sec23/ch272/ch272g.html#sec23-ch272-ch272g-800. Accessed on 10/12/08.
(2005 Revised). Pertussis (Whooping Cough). The Merck Manual for Healthcare Professionals [On-line information]. Available online at http://www.merck.com/mmpe/sec14/ch173/ch173l.html#sec14-ch173-ch173l-774. Accessed on 10/12/08.
(2006 June). Pertussis. Guide to Surveillance, Reporting and Control. Massachusetts Department of Public Health, Bureau of Communicable Disease Control [On-line information]. PDF available for download at
بدون دیدگاه