دکتر فرزاد باباخانی
آخرین بروزرسانی
19 آبان 1402
آخرین بروزرسانی
19 آبان 1402
آزمایش آمونیاک | Ammonia | NH3

آمونیاک محصول زائد کاتابولیسم پروتئین است. به طور بالقوه برای سیستم عصبی مرکزی سمی است. افزایش آمونیاک پلاسما ممکن است نشان دهنده انسفالوپاتی کبدی، کمای کبدی در مراحل پایانی سیروز کبدی، نارسایی کبدی، نکروز حاد و تحت حاد کبد و سندرم ری باشد.

چرا آزمایش آمونیاک درخواست می شود؟

  • برای تشخیص سطح بالایی از آمونیاک در خون که ممکن است ناشی از بیماری شدید کبدی، نارسایی کلیه یا برخی اختلالات ژنتیکی نادر باشد.
  • کمک به بررسی علت تغییرات در رفتار و آگاهی
  •  برای کمک به تشخیص انسفالوپاتی کبدی یا سندرم ری

چه زمانی آزمایش آمونیاک بایستی انجام شود؟

  • هنگامی که فردی با یا بدون بیماری کبد یا نارسایی کلیه تغییرات روانی را تجربه می کند یا به کما می رود.
  • هنگامی که نوزاد تازه متولد شده دچار استفراغ مکرر و بی حالی می شود یا هنگامی که کودک هنگام بهبودی از بیماری ویروسی مانند آنفولانزا یا آبله مرغان دچار استفراغ مداوم و خواب آلودگی غیر معمول می شود

نمونه مورد نیاز برای آزمایش آمونیاک:

  • ظرف/لوله: لوله با درب بنفش(حاوی ضد انعقاد EDTA)
  • نوع نمونه: پلاسما
  • حجم نمونه: 0/5 میلی لیتر
لوله EDTA

لوله مخصوص نمونهآزمایش آمونیاک

نمونه ها باید بلافاصله پس از جمع آوری روی یخ گذاشته شوند.پلاسما باید از سلول ها جدا شده(در دمای یخچال (4 درجه سانتیگراد) سانتریفیوژ کنید) و ظرف 2 ساعت پس از جمع آوری منجمد شود. آمونیاک یک گاز فرار است، بنابراین باید فوراً بر روی یخ حمل شود یا آزمایش شود. پلاسما را روی یخ خشک یا در فریزر برای نگهداری طولانی مدت یا حمل و نقل منجمد کنید.

شرایط-نگهداری-دمایی-نمونه-برای-آزمایش-آمونیاکشرایط قبول یا رد نمونه آزمایش آمونیاک

نمونه‌های همولیز شده سطح آمونیاک را افزایش می‌دهد زیرا گلبول‌های قرمز بیش از سه برابر پلاسما آمونیاک دارند.

نام روش انجام آزمایش آمونیاک:

فتومتریک، بروموفنول آبی

شرح روش

نمونه بیمار روی لام قرار می گیرد که در آن لایه پخش کننده توزیع یکنواخت نمونه را افزایش می دهد. آب و اجزای غیر پروتئینی به لایه معرف بافر زیرین حذف می شوند. سپس آمونیاک موجود در نمونه از طریق غشای نیمه تراوا پخش می شود تا با نشانگر آمونیاک در لایه دوم واکنش نشان دهد. غشای نیمه تراوا فقط به آمونیاک اجازه عبور می دهد و مانع از رسیدن یون های بافر یا هیدروکسیل به لایه نشانگر می شود که در آنجا با نشانگر واکنش می دهند. پس از یک دوره انکوباسیون ثابت، چگالی انعکاس رنگ با استفاده از پس‌زمینه سفید لایه پخش شده به عنوان یک بازتابنده منتشر اندازه‌گیری می‌شود.

آمادگی قبل از انجام آزمایش آمونیاک:

  • بعضی از آزمایشگاه ها از بیمار می خواهند که 8 ساعت قبل از انجام آزمایش ناشتا باشد. آب مجاز است.
  • به بیمار آموزش دهید که از ورزش شدید و سیگار کشیدن قبل از آزمایش اجتناب کند
  • از گره کردن مشت خودداری کنید.
  • یک سیگار کشیدن یک ساعت قبل از نمونه می تواند غلظت آمونیاک خون را به 100 تا 200 میکروگرم در لیتر افزایش دهد.
  • افراد سیگاری به دوش و لباس نو نیاز دارند.
  • تکنسین نیز باید غیر سیگاری باشد.
  • استفاده از تورنیکه ممکن است سطح آمونیاک را افزایش دهد.
  • نمونه خون شریانی قابل اعتمادتر از خون وریدی است اما به سختی بدست می آید، بنابراین خون وریدی گرفته می شود.

چه چیزی در آزمایش آمونیاک مورد بررسی قرار می گیرد؟

آمونیاک یک ماده زائد است که عمدتاً توسط باکتری های موجود در روده هنگام هضم پروتئین ایجاد می شود. در صورت عدم پردازش مناسب و دفع مناسب از بدن ، آمونیاک اضافی می تواند در خون تجمع یابد. این آزمایش میزان آمونیاک در خون را اندازه گیری می کند.

آمونیاکآمونیاک به طور معمول در خون به کبد منتقل می شود و در آنجا به دو ماده اوره و گلوتامین تبدیل می شود. سپس اوره به کلیه ها منتقل می شود ، جایی که در ادرار دفع می شود. اگر این “چرخه اوره” تجزیه آمونیاک را کامل نکند ، آمونیاک در خون تجمع می یابد و می تواند از خون به مغز منتقل شود.

در ورید پورتال کبدی، غلظت NH3 5 تا 10 برابر بیشتر از گردش خون سیستمیک است.

متابولیسم آمونیاک

متابولیسم آمونیاک

آمونیاک برای مغز توکسیک است. به عنوان مثال ، هنگامی که عملکرد کبد به دلیل اختلالی مانند سیروز یا هپاتیت به میزان قابل توجهی کاهش می یابد، آمونیاک و سایر ترکیبات فرآوری شده توسط کبد می توانند در مغز تجمع کرده و باعث ایجاد بیماری به نام انسفالوپاتی کبدی شوند.

انسفالوپاتی کبدی باعث تغییرات روانی و عصبی می شود که می تواند منجر به گیجی، بی نظمی، خواب آلودگی و در نهایت کما و حتی مرگ شود.

انسفالوپاتی کبدی

انسفالوپاتی کبدی

نوزادان و کودکان با افزایش سطح آمونیاک ممکن است استفراغ مکرر داشته باشند، تحریک پذیر بوده و بطور فزاینده ای بی حال شوند. اگر درمان نشوند، ممکن است دچار تشنج شوند، در تنفس مشکل داشته باشند و به کما بروند.

خواص آمونیاک:

  • آمونیاک ترکیبی غیر آلی از هیدروژن و نیتروژن با فرمول NH 3 است. گاز قلیایی بی رنگ با بوی تند است.
  • آمونیاک گازی است که باعث تحریک پوست، چشم، گلو، بینی و ریه می شود.
  • آمونیاک فراوان ترین ترکیب نیتروژن دار در جو است.
  • آمونیاک باعث ادم مغزی می شود که ممکن است منجر به مرگ شود.
  • تجمع آمونیاک برای سیستم عصبی مرکزی سمی است.
  • ورود NH3 به بافت عصبی به pH بستگی دارد. با افزایش pH، سرعت ورود NH3 به بافت عصبی افزایش می یابد.
  • آمونیاک (NH 3) راحت تر از یون های آمونیوم (NH 4) از سد خونی مغزی عبور می کند.

مشکلات پردازش آمونیاک می تواند ناشی از شرایطی باشد مانند:

  • بیماری شدید کبدی – ، توانایی کبد در پردازش آمونیاک را محدود می کند. افزایش سطح آمونیاک در خون ممکن است در افراد مبتلا به بیماری کبدی پایدار مشاهده شود ، به ویژه پس از یک رویداد تحریک کننده مانند خونریزی دستگاه گوارش یا عدم تعادل الکترولیت.
  • کاهش جریان خون در کبد – آمونیاک کمتر می تواند به کبد برسد تا پردازش شود.
  • سندرم ری – یک بیماری نادر است که خون ، مغز و کبد را تحت تأثیر قرار می دهد. به طور معمول باعث افزایش سطح آمونیاک و کاهش گلوکز می شود. این بیماری عمدتا کودکان و جوانان را تحت تأثیر قرار می دهد. در بیشتر موارد، به دنبال عفونت ویروسی مانند آنفولانزا یا آبله مرغان ایجاد می شود. کودکانی که آسپرین به آنها داده می شود در معرض خطر بیشتری هستند.
  • نارسایی کلیه (کلیه)-کلیه ها قادر به دفع اوره از بدن نیستند، که منجر به تجمع آمونیاک در خون می شود.
  • اختلال ژنتیکی نادر مانند نقص در چرخه اوره – کمبود یکی از آنزیم های لازم برای تکمیل تبدیل آمونیاک به اوره.
  • اختلالات متابولیکی ارثی اسیدهای آلی و اسیدهای آمینه دوبازیک لیزین و اورنیتین
چرخه اوره

چرخه اوره

سطح آمونیاک شریانی قابل اعتمادتر از سطوح وریدی است اما بدست آوردن آن دشوارتر است و بنابراین به طور معمول استفاده نمی شود.

عوامل مداخله گر در آزمایش آمونیاک

  • همولیز باعث افزایش سطح آمونیاک می شود زیرا گلبول های قرمز خون (RBCs) حدود سه برابر سطح پلاسما  آمونیاک دارند.
  • فعالیت عضلانی می تواند سطح آمونیاک را افزایش دهد.
  • سیگار کشیدن می تواند افزایش قابل توجهی در سطح آمونیاک در عرض 1 ساعت پس از استنشاق ایجاد کند.
  • اگر تورنیکت برای مدت طولانی بیش از حد سفت باشد، سطح آمونیاک ممکن است به طور غیر واقعی افزایش یابد.
  • داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح آمونیاک شوند عبارتند از: استازولامید، الکل، کلرید آمونیوم، باربیتورات ها، دیورتیک ها (لوپ، تیازید)، مواد مخدر و تغذیه تزریقی.
  • داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطوح شوند عبارتند از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف (مانند نئومایسین)، لاکتوباسیلوس، لاکتولوز، لوودوپا و نمک های پتاسیم.
  • رژیم غذایی پر پروتئین یا کم پروتئین

اهمیت بالینی آزمایش آمونیاک

افزایش سطح:

  • بیماری سلولی اولیه کبد
  • سندرم ری
  • مسمومیت با آسپاراژین: در اینجا سلول های کبدی کارآمد کافی برای متابولیسم آمونیاک وجود ندارد.
  • فشار خون پورتال
  • نارسایی قلبی شدید همراه با هپاتومگالی احتقانی: خون پورتال کم از روده به کبد تغییر می کند. آمونیاک نمی تواند به کبد برسد تا برای دفع متابولیزه شود. علاوه بر این، آمونیاک از روده به سرعت به اطراف کبد (از طریق واریس های معده به مری) و به گردش خون سیستمیک منتقل می شود.
  • بیماری همولیتیک نوزاد (اریتروبلاستوز فتالیس): گلبول های قرمز حاوی مقادیر زیادی آمونیاک هستند. کبد نوزاد به اندازه کافی بالغ نیست تا تمام آمونیاکی که در اثر همولیز در این بیماری به آن وارد می شود را متابولیزه کند.
  • خونریزی گوارشی با بیماری خفیف کبدی
  • انسداد دستگاه گوارش با بیماری خفیف کبدی: تولید آمونیاک افزایش می یابد زیرا باکتری ها پروتئین (خون) بیشتری برای کاتابولیزاسیون دارند. یک کبد آسیب دیده ممکن است نتواند با افزایش بار آمونیاک ارائه شده به آن مقابله کند.
  • انسفالوپاتی کبدی و کمای کبدی: این حالت های عصبی نتیجه آمونیاک هستند که به عنوان انتقال دهنده های عصبی کاذب عمل می کنند. مغز او نمی تواند به درستی کار کند.
  • اختلال متابولیک ژنتیکی چرخه اوره: آمونیاک توسط چرخه اوره کاتابولیز می شود. اختلال در این چرخه باعث مهار دفع آمونیاک می شود و می توان انتظار داشت که سطح آن افزایش یابد.

کاهش سطح:

  • فشار خون
  • هیپراورنیتینمی

ملاحظات بالینی آزمایش آمونیاک

اگر سطح آمونیاک بالای بیمار  علامت دار (مانند گیجی) باشد، درمان ممکن است شامل تجویز لاکتولوز (ملین) باشد که با کاهش تولید آمونیاک در روده عمل می کند.

محدوده مرجع آزمایش آمونیاک:

  • Adult: 10–80 mcg/dL or 6–47 μmol/L (SI units)
  • Child: 40–80 mcg/dL
  • Newborn: 90–150 mcg/dL

توجه: محدوده مرجع و واحد آزمایش وابسته به روش انجام و کیت می باشد و ممکن است در آزمایشگاه های مختلف متفاوت باشد. بنابراین توصیه می گردد که آزمایش ها ترجیحا در یک آزمایشگاه مورد بررسی قرار گیرد.

سوالات متداول

چگونه از نتایج آزمایش آمونیاک استفاده می شود؟

آزمایش آمونیاک برای تشخیص سطح بالا در خون استفاده می شود. ممکن است همراه با سایر آزمایش‌ها مانند گلوکز، الکترولیت‌ها و آزمایش‌های عملکرد کلیه و کبد، برای بررسی علت تغییرات در رفتار و هوشیاری شما یا کمک به تشخیص سندرم ری یا آنسفالوپاتی کبدی ناشی از بیماری‌های مختلف کبدی درخواست شود.

برخی از پزشکان از آزمایش آمونیاک برای پایش اثربخشی درمان آنسفالوپاتی کبدی استفاده می کنند، اما توافق گسترده ای در مورد این استفاده وجود ندارد. از آنجایی که انسفالوپاتی کبدی می تواند ناشی از تجمع انواع سموم در خون و مغز باشد، سطح آمونیاک خون با شدت بیماری ارتباط ضعیفی دارد. همچنین ممکن است سطح آمونیاک برای تشخیص برخی از اختلالات ژنتیکی نادر درخواست شود. به عنوان مثال، ممکن است برای تشخیص نقص چرخه اوره، برای ارزیابی شدت اختلال چرخه اوره در این وضعیت و همچنین برای مانیتور درمان استفاده شود.

چه زمانی آزمایش آمونیاک درخواست می شود؟

هنگامی که علائم و نشانه های افزایش سطح آمونیاک را مشاهده کردید، ممکن است آزمایش آمونیاک انجام شود، مانند:

  • تغییرات ذهنی
  • خواب آلودگی
  • تغییر در آگاهی
  • کما

علائم فوق می تواند با و بدون بیماری کبد یا نارسایی کلیه رخ دهد. در صورت ابتلا به بیماری کبدی پایدار، ممکن است سطح آمونیاک همراه با سایر آزمایش ها عملکرد کبد، زمانی که به طور ناگهانی علائم بیمار شدید می شود درخواست شود.

شرایطی که ممکن است باعث افزایش سطح آمونیاک شود

شرایطی که ممکن است باعث افزایش سطح آمونیاک شود

آزمایش آمونیاک ممکن است زمانی درخواست شود که نوزاد دارای علائم و نشانه هایی باشد که در چند روز اول پس از تولد ظاهر می شوند، مانند:

  • تحریک پذیری
  • استفراغ
  • بی حالی
  • تشنج

آزمایش آمونیاک ممکن است زمانی انجام شود که کودک در طول نقاهت پس از یک بیماری ویروسی مانند آنفولانزا یا آبله مرغان دچار همین علائم شود تا سندرم ری را رد کند.

نتیجه آزمایش آمونیاک چه چیزی را نشان می دهد؟

افزایش قابل توجه سطح آمونیاک در خون نشان می دهد که بدن شما به طور موثر آمونیاک را پردازش و حذف نمی کند و ممکن است علت علائم و نشانه های شما باشد.

در کودکان و بزرگسالان ، افزایش سطح آمونیاک ممکن است نشان دهد که آسیب شدید کبدی یا کلیوی بر توانایی بدن در پاکسازی آمونیاک تأثیر گذاشته و مغز نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. اغلب ، یک بیماری حاد یا مزمن به عنوان یک محرک عمل می کند و سطح آمونیاک را تا حدی افزایش می دهد که فرد مبتلا در پاکسازی آمونیاک با مشکل مواجه می شود.

در نوزادان، سطوح بالا ممکن است نشان دهنده اختلال در چرخه اوره به دلیل یک اختلال ژنتیکی نادر مانند کمبود یکی از آنزیم های چرخه اوره باشد، یا ممکن است با بیماری همولیتیک نوزاد دیده شود. افزایش متوسط ​​و موقتی آمونیاک در نوزادان نسبتاً شایع است، جایی که ممکن است سطح آن بدون ایجاد علائم قابل توجه افزایش و کاهش یابد.

افزایش آمونیاک و گلوکز پایین در ترکیب با افزایش سطح برخی از آنزیم های کبدی ممکن است نشان دهنده وجود سندرم ری در کودکان عادی و نوجوانان باشد. افزایش سطح نیز ممکن است نشان دهنده نقص آنزیمی قبلی چرخه اوره باشد.

سطح طبیعی آمونیاک خون ممکن است به این معنی باشد که علائم و نشانه های شما به علت دیگری غیر از آمونیاک اضافی است. با این حال ، سطوح طبیعی آمونیاک انسفالوپاتی کبدی را رد نمی کند. سایر محصولات تجزیه می توانند به تغییر عملکرد ذهنی و آگاهی کمک کنند و سطح آمونیاک مغز ممکن است بسیار بیشتر از سطح خون باشد. این می تواند ارتباط علائم با سطح خون آمونیاک را دشوار کند.

کاهش سطح آمونیاک ممکن است با برخی از انواع فشار خون بالا، مانند افزایش فشارخون اساسی (فشار خون بالا به علت نامعلوم) و بدخیم (فشار خون بسیار بالا که به طور ناگهانی و سریع رخ می دهد) مشاهده شود.

آیا چیز دیگری هست که باید بدانم؟

آزمایش های آمونیاک را می توان روی خون یک شریان نیز انجام داد، اما بسیار کمتر از استفاده از خون از یک ورید گسترده است. برخی از پزشکان معتقدند اندازه گیری آمونیاک شریانی از نظر بالینی مفیدتر است، اما توافق گسترده ای در این مورد وجود ندارد.

آیا آزمایش آمونیاک برای تشخیص یا ارزیابی مسمومیت با آمونیاک استفاده می شود؟

به طور کلی خیر. در بیشتر موارد، آمونیاک به صورت موضعی عمل می کند، هر چیزی را که با آن تماس پیدا کند می سوزاند یا تحریک می کند، اما به گفته آژانس ثبت مواد سمی و بیماری ها (ATSDR)، معمولاً به عنوان یک توکسین سیستمیک عمل نمی کند. آمونیاک تجاری غلیظ، به شکل مایع یا بخار، می تواند سوختگی شدیدتری نسبت به آمونیاک مایع خانگی رقیق تر ایجاد کند، اما هر دو می تواند به چشم، پوست، مجاری تنفسی و در صورت بلع، به دهان، گلو و معده آسیب برساند.

وقتی سطح آمونیاک افزایش یافته به حالت عادی برگردد، آیا می تواند دوباره افزایش یابد؟

بستگی به این دارد که چرا در ابتدا افزایش یافته است. اگر شرایط موقتی داشتید، احتمالاً سطح آمونیاک به حالت عادی خود ادامه می دهد. اگر شما یک بیماری مزمن دارید، ممکن است دوباره افزایش یابد و وضعیت سلامتی شما به احتمال زیاد نیاز به نظارت داشته باشد. با پزشک خود در مورد آنچه برای شما بهتر است صحبت کنید.

مطالب مرتبط در متااورگانون:

در جای دیگر وب:

مورد تایید و بازبینی شده توسط:

دکتر فرزاد باباخانی

این مقاله را به دوستان خود معرفی کنید

منابع مقاله

 

Tatiana Yuzyuk, PhD, FACMG, University of Utah, ARUP.

Häberle J (2013). Clinical and biochemical aspects of primary and secondary hyperammonemic disorders. Arch Biochem Biophys. 2013 Aug 15;536(2):101-8.

LaBuzetta JN et al (2010). Adult nonhepatic hyperammonemia: a case report and differential diagnosis. Am J Med. 2010 Oct;123(10):885-91.

Sakusic A et al (2018). Features of Adult Hyperammonemia Not Due to Liver Failure in the ICU. Crit Care Med. 2018 Sep;46(9):e897-e903.

Reye’s Syndrome Information Page. National Institute of Neurological Disorders and Stroke. Available online at https://www.ninds.nih.gov/Disorders/All-Disorders/Reyes-Syndrome-Information-Page. Accessed on 6/24/19.

Tapper EB, Jiang ZG, Patwardhan VR (2015). Refining the ammonia hypothesis: a physiology-driven approach to the treatment of hepatic encephalopathy. Mayo Clin Proc. May;90(5):646-58.

Wijdicks EF. (2016) Hepatic Encephalopathy. N Engl J Med. 2016 Oct 27;375(17):1660-1670.

Häberle J et al. (2019) Suggested guidelines for the diagnosis and management of urea cycle disorders: First revision. J Inherit Metab Dis. 2019 Apr 14.

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (© 2007). Mosby’s Diagnostic and Laboratory Test Reference. 8th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 52-53.

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry. AACC Press, Washington, DC. Pp 270.

Wu, A. (2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests. Fourth Edition. Saunders Elsevier, St. Louis, Missouri. Pp 98-99.

Lehrer, J. (2006 October 13). Hepatic encephalopathy. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000302.htm. Accessed on 2/17/08.

(2006 September, Updated). Recommended Newborn Screening Tests: 29 Disorders. March of Dimes [On-line information]. Available online through http://www.marchofdimes.com. Accessed on 12/17/08.

Alerif, L. (2008 January 22, Updated). Hereditary urea cycle abnormality. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000372.htm. Accessed on 2/17/08.

Van Voorhees, B. (2006 August 18). Reye syndrome. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001565.htm. Accessed on 2/17/08.

Hepatocerebral degeneration. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001393.htm. Accessed on 2/17/08.

(© 2005). What is a Urea Cycle Disorder? National Urea Cycle Disorders Foundation [On-line information]. Available online through http://www.nucdf.org/ucd.htm. Accessed on 2/17/08.

KidsHealth, Nemours Foundation. Infections: Reye Syndrome (online information). Available online through http://kidshealth.org. Accessed March 2008.

  1. Bakerman (2002). Bakerman’s ABCs of Interpretive Laboratory Data (4th ed), Interpretive Laboratory Data, Scottsdale, AZ, Pp. 44-45.

Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber’s Cyclopedic Medical Dictionary. F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition].

(© 2004) Ammonia. ARUP’s Guide to Clinical Laboratory Testing [On-line information]. Available online at http://www.aruplab.com/guides/clt/tests/clt_al50.jsp.

(2004, May 24, Updated). Medical Management Guidelines (MMGs) for Ammonia (NH3). Agency for Toxic Substances and Disease Registry [On-line information]. Available online through http://www.atsdr.cdc.gov.

Miller, K. (2003 October 1). Do Ammonia Levels Correlate with Hepatic Encephalopathy? American Family Physician, Tips from Other Journals [On-line journal]. Available online through http://www.aafp.org.

Johnston, D. (1999 April 15). Special Considerations in Interpreting Liver Function Tests. American Family Physician [On-line journal]. Available online through http://www.aafp.org.

(© 1995-2004). Portal-Systemic Encephalopathy (Hepatic Encephalopathy; Hepatic Coma). The Merck Manual of Diagnosis and Therapy, Section 4. Hepatic And Biliary Disorders, Chapter 38. Clinical Features Of Liver Disease [On-line information]. Available online through http://www.merck.com.

(© 1995-2004). Liver Encephalopathy. The Merck Manual Second Home Edition, Section 10. Liver and Gallbladder Disorders, Chapter 135. Clinical Manifestations of Liver Disease [On-line information]. Available online through http://www.merck.com.

(© 1998-2003). Understanding the Basics, What is a Urea Cycle Disorder? National Urea Cycle Disorders Foundation [On-line information]. Available online through http://www.nucdf.org.

Burnett, R. (2002 September). September 2002 Q & A. College of American Pathologists [On-line information]. Available online through http://www.cap.org.

Mayo Clinic staff (2004 February 18). Reye’s syndrome. MayoClinic.com [On-line information]. Available online through http://www.mayoclinic.com.

National Academy of Clinical Biochemistry. Laboratory Guidelines for Screening, Diagnosis and Monitoring of Hepatic Injury (2000). Available online through http://www.nacb.org.

Pagana K, Pagana T. Mosby’s Manual of Diagnostic and Laboratory Tests. 4th edition. Pp 58-60.

ARUP Lab Tests. Ammonia, Plasma. Available online at http://www.aruplab.com/guides/ug/tests/0020043.jsp. Accessed October 2011.

MedlinePlus Medical Encyclopedia. Essential hypertension. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000153.htm. Accessed October 2011.

MedlinePlus Medical Encyclopedia. Malignant hypertension. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000491.htm. Accessed October 2011.

Elgouhari, HM. Q: What is the utility of measuring the serum ammonia level in patients with altered mental status? Cleveland Clinic Journal of Medicine. Available online at http://www.ccjm.org/content/76/4/252.full. Accessed October 2011.

Chawla, J. (2015 Nov 30). Hyperammonemia. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/1174503-overview. Accessed February 2016.

De Biase, Irene et. al. (2016 Jan Updated). Mitochondrial Diseases. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/MitochondrialDz.html?client_ID=LTD. Accessed February 2016.

Haldeman-Englert, C. (2014 February 3, Updated). Hereditary urea cycle abnormality. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000372.htm. Accessed February 2016.

(2014 November 6 Updated). Roth, K. Genetics of Hyperammonemia. [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/944996-overview. Accessed February 2016.

Devaraj, S. (2013 October 21, Updated). Ammonia. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/2054408-overview. Accessed February 2016.

Dugdale, D. (2015 February 8 Updated). Ammonia – blood. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003506.htm. Accessed February 2016.

Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods. 22nd ed. McPherson R, Pincus M, eds. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier: 2011, Pg 299.

Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Burtis CA, Ashwood ER, Bruns DE, eds. 4th edition, St. Louis: Elsevier Saunders; 2006, Pp 1789-1791.

(August 12, 2014) Mayo Clinic. Reye’s Syndrome. Available online at http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/reyes-syndrome/basics/definition/con-20020083. Accessed Feb 2016.

این مقاله برای شما مفید بود؟

ثبت دیدگاه

Go to Top